Co to jest coś? | Kurzgesagt

🎁Amazon Prime 📖Kindle Unlimited 🎧Audible Plus 🎵Amazon Music Unlimited 🌿iHerb 💰Binance

Video

Transkrypcja

Najtrudniej jest udzielić odpowiedzi na najprostsze pytania.

Co jest czymś?

Dlaczego coś się dzieje?

Dlaczego to coś dzieje się w taki, a nie inny sposób?

Zabierzmy się za to krok po kroku.

Z czego się składasz?

Z materii,

która składa się z molekuł,

które składają się z atomów,

składających się z cząstek elementarnych.

Ale jeśli cząsteczki elementarne to najmniejsze rzeczy, które istnieją,

z czego ONE się składają?

Żeby odpowiedzieć na to proste pytanie, zacznijmy od czegoś prostego.

Wyczyśćmy wszechświat.

Wyrzućmy materię, antymaterię, promieniowanie, cząsteczki, wszystko.

Teraz przyjrzyjmy się dokładnie “absolutnie niczemu”.

Czym jest pusta przestrzeń?

Czy jest tym, co nazywamy próżnią?

Nie ma tam atomów, materii. Nie ma tam niczego.

Czy naprawdę jest całkowicie pusta?

“Nic” daje nam cegiełki budujące wszystko.

To znaczy, pusta przestrzeń jest bardzo podobna do ogromnego, spokojnego oceanu.

Dopóki woda się nie porusza, nic się nie dzieje,

jednak zwykły wietrzyk może wywołać spore fale.

Nasz wszechświat działa bardzo podobnie.

Jest pełen takich oceanów.

Fizycy nazywają je polami.

To może być dziwne i nowe,

ale pomyśl na przykład o promieniowaniu.

Przez pobudzenie rzeczy znanej jako pole elektromagnetyczne, tworzone jest małe zaburzenie,

które jest cząstką zwaną fotonem.

Cząstką przenoszącą promieniowanie, które dostrzegamy jako światło.

Nie jest to jedyne w swoim rodzaju dla światła; każda cząstka we wszechświecie jest tworzona w ten sposób.

Istnieją pola dla każdej cząstki materii, każde ze swoimi własnymi zasadami.

Na przykład, razem z polem elektromagnetycznym w całym wszechświecie zawsze występuje pole elektryczne

i “małymi zaburzeniami” w tym polu są elektrony.

Ogólnie pola w naszym wszechświecie mogą wyprodukować 17 różnych cząstek, które mogą być podzielone na 3 kategorie.

Leptony, kwarki i bozony.

Do leptonów należą elektrony tak samo jak ich kuzyni: miony i taony.

Każdy z nich powiązany jest odpowiadającym mu neutrino.

Następnymi cząstkami elementarnymi są kwarki.

Kwarki są jądrową rodziną cząstek.

Zawsze związane są ze sobą w grupy i pary

i tworzą protony i neutrony, z których składają się jądra atomów.

Razem leptony i kwarki są cząstkami materii.

Tworzą wszystkie rzeczy, które widzisz.

Powietrze, którym oddychasz, słońce, które się ogrzewa,

komputer, przed którym teraz siedzisz, odrywając się od rzeczy, które powinieneś robić.

Jednak rzeczy nie tylko istnieją, również zachowują się w jakiś sposób.

W pewnym filozoficznym sensie, właściwości danej rzeczy są tak samo jej częścią jak samo jej istnienie.

To właśnie jest miejsce w którym bozony i pola, które je tworzą wkraczają do gry.

Kiedy kwarki i leptony są tworzone przez pola materii,

bozony tworzone są przez pola sił.

Nazywamy regułę wszechświata siłą.

Jak dotąd, 4 podstawowe siły zostały odkryte:

Elektromagnetyzm, grawitacja oraz oddziaływania słabe i silne.

Te siły to zasady gry, w której pionkami są cząsteczki, a samą grą jest wszechświat.

Mówią cząsteczką, co mogą robić, a czego nie mogą.

Goniec porusza się na ukos,

cząsteczki bez masy poruszają się z prędkością światła,

koń może skakać,

grawitacja przyciąga.

Siły to zasady, według których cząsteczki wzajemnie oddziałują,

co koniec końców czyni je instrukcją mówiącą jak stworzyć wszystkie duże rzeczy, które możemy zobaczyć we wszechświecie.

Grawitacja to nie tylko reguła dla orbit dookoła słońca, czy jabłek spadających z drzew.

Jej treść brzmi: “materia przyciąga”, buduje ona planety i gwiazdy.

Elektromagnetyzm to nie tylko reguła dla magnesów przyciągających czy odpychających lub prądu elektrycznego w żarówkach.

Rządzi wszystkimi atomowymi wiązaniami budującymi każdy molekuł.

Razem siły i cząstki są jak “zestaw małego konstruktora” istnienia.

Bozony są jak posłańcy. Przesyłani pomiędzy, można powiedzieć łączący cząstki materii,

których używają, żeby poinformować się nawzajem jak się poruszać.

Każda cząstka używa specyficznego dla siebie zestawu sił, aby oddziaływać z innymi cząstkami.

Na przykład kwarki mogą oddziaływać z każdą inną cząstką poprzez elektromagnetyzm i oddziaływanie silne,

ale już elektrony nie używają oddziaływań silnych, tylko elektromagnetyzmu.

Kwarki wymieniają między sobą bozony oddziaływania silnego, komunikując silne wzajemne przyciąganie jądrowe,

kiedy protony, które budują, wymieniają fotony - cząstki elektromagnetyzmu z elektronami.

Zatem kwarki są uwięzione w jądrze,

kiedy elektrony pozostają przywiązane przez ich elektryczne przyciąganie budując atomy.

Mimo, że we wszechświecie występuje mnóstwo skomplikowanych zjawisk takich jak życie, supernowa i komputery,

wszystko tylko pozornie jest takie złożone.

Jeżeli powiększysz cokolwiek wystarczająco mocno, zobaczysz 17 cząstek powstających z podstawowych pól,

grającymi w grę z 4 zasadami.

Podsumowując: w najbardziej podstawowej formie jaką na ten moment znamy, tym właśnie jesteśmy.

Tę teorię fizycy nazywają modelem standardowym.

Generalnie nie jesteś niczym więcej niż zakłóceniami

na spokojnym oceanie, który jest wzbudzany przez energię i kierowany siłami, które tworzą zasady wszechświata.

Ale dlaczego? Co to za siła?

Będziemy musieli odpowiedzieć na kilka innych prostych pytań, żeby dotrzeć do sedna.

Stworzyliśmy kilka tapet z niektórych grafik użytych w tym filmiku: Możesz je dostać na patreon.com

Jeśli chcesz pomóc nam w tworzeniu kolejnych filmów, możesz to zrobić właśnie tam.

Jesteśmy bardzo wdzięczni za wsparcie.

Zanim się na coś zdecydujesz, oto kilka innych filmów, które zrobiliśmy.