วิดีโอ

สรุป

ในไมโครเวิร์สที่ซ่อนอยู่รอบตัวคุณ มีสงครามที่ต่อสู้กันอย่างไร้ความปราณี

โดยผู้ปกครองที่แท้จริงของโลก จุลินทรีย์

อะมีบา โพรทิสต์ แบคทีเรีย อาร์เคีย และเชื้อรา แข่งกันเพื่อแย่งพื้นที่และทรัพยากร

จากนั้นมีแต่ความน่ากลัวแปลกๆ ที่ไวรัสกำลังไล่ล่าคนอื่น

ไม่มีแม้แต่ชีวิต มันเป็นสิ่งเล็กๆ ที่อุดมสมบูรณ์และเป็นอันตรายที่สุดบนโลก

ที่คร่าสิ่งต่างๆ นับล้านในทุกๆ วัน

ไม่สนใจทรัพยากร สนใจเฉพาะสิ่งมีชีวิตเพื่อเข้ายึดครอง

เราคิดว่าอย่างนั้น

แต่ปรากฏว่ามีไวรัสขนาดใหญ่ ที่เบลอเส้นแบ่งระหว่างชีวิตและความตาย

และไวรัสอื่นๆ ก็ไล่ล่าพวกมัน

[INTRO]

มีขนาดเล็กมากกว่า เซลล์ของคุณหรือแม้แต่แบคทีเรีย

ไวรัสไม่ได้มีอะไรเลยนอกจากเปลือกของ สารพันธุกรรมเล็กน้อย และโปรตีนไม่กี่ชนิด

ไม่มีการเผาผลาญ ไม่มีทางที่จะเคลื่อนที่ได้ ไม่มีเจตจำนงหรือความทะเยอทะยาน

มันลอยไปเรื่อยๆ อย่างไร้จุดหมาย และหวังว่า จะพบกับเหยื่อ เพื่อติดเชื้อไวรัสและเข้ายึดครอง

ไวรัสเป็นสิ่งเรียบง่ายที่เราไม่แน่ใจว่า ควรนับเป็นสิ่งมีชีวิตหรือไม่

นักวิทยาศาสตร์บางคนแย้งว่าไวรัสมีชีวิต

บางคนก็คิดว่าเซลล์ที่ติดเชื้อ เป็นไวรัสที่มีชีวิตจริง

เป็นสิ่งมีชีวิตลูกผสมที่เรียกว่า เซลล์ไวรัส

และอนุภาคของไวรัส เป็นเหมือนเมล็ดพืชหรือสปอร์

และอีกหลายคนคิดว่า ไวรัสเป็นเพียงวัตถุที่ตายแล้ว

ต้นกำเนิดของไวรัสเป็นเรื่องลึกลับ

เพราะการที่จะทำบางสิ่งได้นั้น ต้องใช้เหยื่อเพื่อสร้างตัวมันเพิ่มขึ้นก่อน

มีความคิดมากมายที่ว่า ไวรัสอาจเป็น ขั้นตอนที่สำคัญในการเกิดขึ้นของชีวิต

หรือบางที พวกมันเริ่มต้นโดยหนีจากดีเอ็นเอ ในเซลล์ที่เก่งด้านการลอกเลียนแบบตัวเอง

บางทีมันอาจเป็นทายาทของปรสิต ที่ขี้เกียจจริงๆ จนให้คนอื่นทำงานแทนทั้งหมด

ความคิดในปัจจุบันคือ ไวรัสอาจเกิดขึ้น หลายครั้งจากต้นกำเนิดที่แตกต่างกัน

แต่เราก็ยังไม่ทราบแน่ชัด

อย่างไรก็ตาม ความจริงคือไวรัสเป็น สิ่งที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดบนโลกใบนี้

มีไวรัสประมาณ 10,000 พันล้าน พันล้าน พันล้านตัวบนโลก

หากเราวางพวกมันต่อกัน มันจะยืดยาวไปไกลถึง 100 ล้านปีแสง

กว้างเท่ากับกาแล็กซีทางช้างเผือก 500 กาแล็กซี

เมื่อเร็วๆ นี้ ไวรัสยิ่งมีความแปลกมากขึ้น

เมื่อนักวิทยาศาสตร์ค้นพบ ไวรัสขนาดยักษ์ที่มีความสมบูรณ์ชนิดใหม่

ไวรัสขนาดยักษ์นี้ มีชื่อเล่นว่า Gyrus (ไจรัส)

ไม่เพียงแต่ทำลายสถิติทุกประเภท

แต่ยังตั้งคำถามเกี่ยวกับสมมติฐานมากมาย ที่เรามีเกี่ยวกับธรรมชาติของพวกมันด้วย

ไจรัสมาพร้อมกับปรสิตของมัน ที่ชื่อว่า virophage (ไวโรเฟจ)

ไวรัสที่ตามล่าไวรัสตัวอื่น ซึ่งดูไม่สมเหตุสมผลเสียเลย

และเนื่องจากเรายืนยันตัวตน ของพวกมันครั้งแรกในปี 2003

ดูเหมือนว่ายักษ์เหล่านี้จะพบได้ทุกที่

ตั้งแต่ในมหาสมุทร ในหอส่งน้ำ ในลำไส้ของสุกร และในปากของมนุษย์

และพวกมันยิ่งแปลกกว่าที่เราคิด

ไจรัสดูตลก เหมือนกับรูปทรงเรขาคณิต ที่มีขน หรือเหมือนกับผักดองเล็กๆ

มีขนาดใหญ่กว่าไวรัสทั้งหมดที่เรารู้จักมา

ซึ่งสามารถอธิบายวิธีที่พวกมันซ่อนตัว ในที่โล่งมาเป็นเวลาหลายศตวรรษ

นักวิทยาศาสตร์เห็นพวกมัน ในกล้องจุลทรรศน์และคิดว่าเป็นแบคทีเรีย

มันเหมือนกับค้นพบเป็ดขนาดเท่าช้างในทุกที่

ไจรัสส่วนใหญ่ที่เราพบ ไล่ล่าอะมีบา และสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวชนิดอื่นๆ

เมื่อมันพบเหยื่อ มันจะเชื่อมต่อกับเหยื่อและ ใช้กระบวนการทางธรรมชาติเพื่อเข้าสู่เซลล์

เช่นเดียวกับไวรัสทั้งหมด เป้าหมายคือ กินโครงสร้างพื้นฐานของเหยื่อและสืบพันธุ์

ลองนึกภาพว่ามีหนูคลานเข้าไปในปาก ใช้ไส้กับกระดูกและไขมันสร้างโรงงานผลิตหนู

ไจรัสจะยกเลิกการโหลดโปรตีนโจมตี และวัสดุทางพันธุกรรมของอะมีบา

และจัดเรียงเซลล์จากภายใน

องค์ประกอบโครงสร้าง เครื่องจักรผลิตโปรตีน และไมโทคอนเดรียจำนวนมากสำหรับพลังงาน

จะถูกเปลี่ยนเป็นโรงงาน ที่เรียกว่า viroplasm (ไวโรพลาสซึม)

ไจรัสบางตัวมีการสร้างเยื่อหุ้มเซลล์เพื่อ ป้องกันพวกมันจากการต้านไวรัสของเซลล์

เมื่อสร้างเสร็จแล้ว ไวโรพลาสซึมเริ่มรวบรวม ไจรัสใหม่ โดยใช้เหยื่อจากด้านในจนเต็ม

ในที่สุด ผู้บุกรุกมักจะสั่งให้เซลล์ทำลายตัวเอง และปล่อยไจรัสใหม่ออกมาเพื่อหาเหยื่อตัวใหม่

แต่สิ่งที่ทำให้ไจรัสพิเศษ ไม่ใช่วิธีดำเนินการหรือขนาดของพวกมัน

แม้ว่าพวกมันจะซับซ้อน กว่าที่คิดไว้มากสำหรับไวรัส

เซลล์ของคุณมีประมาณ 20,000 ยีน แบคทีเรียทั่วๆ ไปมีไม่กี่พันยีน

โคโรนาไวรัสมีประมาณ 15 ยีน เอชไอวีหรือไข้หวัดใหญ่มีประมาณ 10 ยีน

จำนวนยีนอย่างเดียว นั้นแน่นอนว่าไม่ใช่ทุกสิ่ง

อย่างมะเขือเทศ มียีนมากถึง 35,000 ยีน

แต่โดยทั่วไปแล้ว เราคิดว่าชีวิตเป็นระบบที่ซับซ้อน

ดังนั้นสิ่งที่ต่ำกว่าระดับความซับซ้อน

จะใกล้เคียงกับวัตถุที่ตายแล้ว มากกว่าเป็นสิ่งมีชีวิต

แต่ไจรัสอาจมียีนหลายร้อยหรือหลายพันยีน

เบลอเส้นแบ่งระหว่างสิ่งมีชีวิตกับสิ่งที่ตายแล้ว

และไม่ใช่แค่ตัวเลขที่พิเศษ แต่ยังรวมถึงสิ่งที่ยีนเหล่านี้ทำ

เราเคยคิดเกี่ยวกับยีนของไวรัส ว่าเป็นคำสั่งที่ง่ายที่สุด

เพียงพอที่จะเอาชนะการป้องกันตัว ของเหยื่อ และสร้างไวรัสใหม่

แต่ยีนไจรัสจำนวนมากมีเอกลักษณ์เฉพาะ โดยพื้นฐานแล้วเป็นยีนที่เป็นปริศนา

ที่น่าสงสัยไปกว่านั้น การจับคู่กัน ของยีนนั้นเด่นกว่าของสิ่งมีชีวิต

ยีนที่ควบคุมการบริโภคสารอาหาร การผลิตพลังงาน การเก็บเกี่ยวแสง

การจำลองตัวเอง สิ่งเหล่านี้จำเป็นเพียงเพื่อให้เซลล์มีชีวิต

ผลการศึกษาล่าสุดบางชิ้นได้แนะนำว่า ไจรัสบางตัวที่มีจีโนมซับซ้อนมากๆ

อาจสามารถรักษาระดับ การเผาผลาญพลังงานขั้นพื้นฐานได้เอง

ซึ่งหากเป็นความจริง จะเขย่าสิ่งที่เราคิดเกี่ยวกับไวรัสมากขึ้นไปอีก

เรายังไม่รู้อะไรแน่ชัด

แต่แนวคิดหนึ่งเกี่ยวกับยีนของไจรัส

คือพวกมันอาจเปลี่ยนแปลง สรีรวิทยาและวิวัฒนาการของเหยื่อ

โดยการผสานจีโนมของตัวเอง และรวมเข้ากับสิ่งมีชีวิตเหล่านี้

เป็น Chimeric Organism (ไคเมรา) [สิ่งมีชีวิตที่มีจีโนไทป์ต่างกันมากกว่า 1 ยีน]

หรือวิธีอื่นด้วยการนำยีนของโฮสต์ ติดตัวไปด้วยและเปลี่ยนตัวมันเอง

เป็นเวลาหลายพันล้านปี อาจมีไจรัส อยู่เคียงข้างและทำให้เซลล์ติดเชื้อ

ซึ่งใช้อิทธิพลที่มองไม่เห็นต่อพัฒนาการของชีวิต

ไม่ใช่แค่ในฐานะปรสิต แต่กระตุก การวิวัฒนาการไปในทิศทางที่ต่างกัน

โดยการผสมผสานยีน เข้าด้วยกันทั้งหมดในทุกทิศทาง

ซึ่งนำเราไปสู่สิ่งที่พิเศษเกี่ยวกับพวกมัน

ไวโรเฟจ ไวรัสที่ไล่ล่าไจรัส

แนวความคิดเองค่อนข้างที่จะสับสน

ว่าสิ่งที่เหมือนจะตายไปแล้ว ไล่ล่าสิ่งอื่นที่อาจตายไปแล้วได้

มาลองดูไวโรเฟจหนึ่งในนั้นกัน

ไวโรเฟจชื่อว่า สปุตนิก กำลังไล่ล่าไจรัสที่เรียกว่ามามาไวรัส

ซึ่งตัวมามาไวรัสเองกำลังตามล่าอะมีบา

สปุตนิก คือไวรัสขนาดเล็กที่เรียบง่าย ไม่มีแม้แต่ยีนและเครื่องมือที่จะจำลองตัวเองได้

สิ่งที่มันมี คือความสามารถในการจี้ โรงงานไวโรพลาสซึมของมามาไวรัส

ดังนั้นไวโรเฟจจึงต้องการ เหยื่อของไจรัสเพื่อแพร่เชื้อให้เหยื่อ

ซึ่งก็คืออะมีบาเสียก่อน และจากนั้น มันจึงสามารถเป็นปรสิตของไจรัสได้

มามาไวรัสไวโรพลาสซึมที่ติดเชื้อโดย สปุตนิก สามารถผลิตไจรัสใหม่ได้น้อยมากๆ

ในจำนวนนี้มีรูปร่างที่ผิดปกติ และไม่สามารถติดเชื้อให้เซลล์อื่นได้

กลายเป็นผลิตไวโรเฟจสปุตนิก ที่เป็นภาระตัวใหม่แทน

ไวโรเฟจตัวอื่นยิ่งบอบบางกว่าเดิม เมื่อมันแพร่เชื้อให้ไวโรพลาสซึม

พวกมันแค่รวบรวมรหัสพันธุกรรมของมัน ใส่เข้าไปในไจรัสที่สร้างขึ้นใหม่

เช่น เซลล์ที่ทำให้หลับ

ในครั้งต่อไป ไจรัสที่ถูกแทรกซึมเหล่านี้ จะประสบความสำเร็จในการแพร่เชื้อให้เซลล์

มันจะสร้างไวโรเฟจส่วนใหญ่ แทนที่จะเป็นไจรัส

ไจรัสไม่สามารถป้องกันตัวเองได้อย่างสมบูรณ์

เมื่อไม่กี่ปีก่อน โลกนั้นตกตะลึงเมื่อ นักวิทยาศาสตร์ค้นพบ CRISPR (คริสเปอร์)

ระบบป้องกันแบคทีเรียที่ต่อต้านไวรัสได้

ปรากฏว่าไจรัสบางตัวอาจมีระบบที่คล้ายกัน พวกระบบภูมิคุ้มกันของไจรัสที่ต้านไวโรเฟจ

ในทางกลับกัน ไวโรเฟจยังสามารถใช้เป็น กลไกป้องกันแอนติไจรัสโดยเซลล์สิ่งมีชีวิต

พบว่าโพรทิตส์บางตัวได้รวมรหัสพันธุกรรม ของไวโรเฟจเข้ากับจีโนมและเก็บไว้

เมื่อโพรทิสต์ติดเชื้อโดยไจรัส พวกมันจะใช้รหัสเพื่อสร้างไวโรเฟจเอง

เพื่อยึดโรงงานไจรัส

ท้ายที่สุด โพรทิสต์ยังคงถูกฆ่าจากการติดเชื้อไจรัส

แต่แทนที่จะปล่อยไจรัสมาฆ่ามัน มันปล่อยไวโรเฟจมาล่าพวกมันแทน

สิ่งที่น่าทึ่งเกี่ยวกับทุกสิ่งที่เราบอกคุณ ในวิดีโอนี้ คือเรายังคงอยู่ที่จุดเริ่มต้นมากๆ

ยังไม่ถึง 20 ปีนับตั้งแต่ที่เราค้นพบ ไจรัสและไวโรเฟจ

ยังมีอะไรหลายอย่างเกิดขึ้นในไมโครเวิร์ส

ชีวิตไม่ใช่เหตุการณ์ที่โดดเดี่ยว

แต่เป็นเกมปิงปองของสิ่งมีชีวิต และไวรัสอีกนับล้านล้าน

ดังนั้นเมื่อคุณรู้สึกแย่ และเหมือนไม่มีอะไรใหม่ๆ ให้ค้นพบ

ลองนึกถึงไจรัส และเป็ดขนาดเท่าช้างตัวอื่นๆ ที่อยู่รอบตัวเราทั้งหมด

มันจะมองไม่เห็น จนกว่าเราจะมองดูใกล้ๆ

แต่คุณจะเรียนรู้ที่จะมองโลก เหมือนนักวิทยาศาสตร์ได้อย่างไร

วิธีที่ดีที่สุด คือการลองทำสิ่งต่างๆ ด้วยตัวเอง

เพื่อนของเราจาก Brilliant เป็นโค้ชที่เพอร์เฟค ในการเปลี่ยนความอยากรู้เป็นทักษะที่ใช้ได้จริง

Brilliant คือเว็บไซต์แก้ปัญหาและแอป ที่ทำให้วิทยาศาสตร์เข้าถึงได้ด้วยการลงมือทำ

ด้วยหลักสูตรเชิงโต้ตอบ มากกว่า 60 คอร์สที่ให้คุณได้แก้ปัญหา

ในวิชาคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์ และวิศวกรรม

ที่ให้ความรู้สึกเหมือนกับเล่นเกม มากกว่าทำการบ้าน

บทเรียนต่างๆ จะทำให้คุณประหลาดใจ ด้วยการเล่าเรื่อง การเขียนโค้ด

และชาเลนจ์โต้ตอบ โดยพื้นฐานแล้ว อะไรก็ได้ที่ทำให้คุณสนใจและเพลิดเพลิน

โฟกัสอยู่กับการที่คุณสนุกสนาน

การเรียนรู้บางสิ่งจะเกิดขึ้น โดยที่คุณแทบไม่ได้สังเกต

และขั้นตอนเล็กๆ ทีละก้าว จะช่วยให้คุณ สร้างความเข้าใจในวิทยาศาสตร์ระยะยาว

และช่วยให้คุณใกล้เป้าหมาย STEM

เพื่อเริ่มมองโลกวิทยาศาสตร์ในมุมที่ต่างไป ไปที่ brilliant.org/nutshell

และสมัครใช้ฟรี และมีสิทธิพิเศษ สำหรับผู้ชม kurzgesagt

200 คนแรกที่ใช้ลิงก์ จะได้ส่วนลด 20% สำหรับค่าสมัครสมาชิกรายปี

ที่จะปลดล็อกทุกคอร์สของ brilliant

ในวิชาคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์

ที่ kurzgesagt เรารักที่จะอธิบายสิ่งต่างๆ อย่างละเอียด

Brilliant สามารถช่วยให้คุณเจาะลึกลงไปได้

[OUTRO]

translated by Anothertemp_