ویدئو
متن
در پایان قرن 21 ام، بشر در حال بیچاره شدنه.
موجهای گرما و خشکسالی ها در طی دهه ها منجر به افت غیرمعمول در محصولات کشاورزی شده،
و در همین حال، اقیانوسهای گرمتر، سال به سال ماهی های کمتری در اختیار میده.
در نواحی استوایی، میلیونها نفر از قحطی و جنگ بین منابع در رنج هستند،
و میلیونهای نفر بیشتری به شمال پناه بردند.
همینطور که اوضاع به سرعت بدتر میشه، در تلاشی از روی درماندگی،
دولت های جهان تصمیم به پیاده سازی طرحی اورژانسی می کنن…
خیلی از قطعیت به دوره که چنین سناریوی تاریکی رخ بده. اما ناکامی رهبران دنیا
در پرداختن به حل موثر بحران تغییرات اقلیمی، این سناریو اصلا محال نیست.
بنابراین در آینده نزدیک، ممکنه امتحان کردن یه راه حل رادیکال
برای کند کردن تغییرات سریع اقلیمی ضروری بشه.
«مهندسی آب و هوا»
دخالتهایی در مقیاسی چنان گسترده
که ممکنه بتونن رفتار چند قرن بشر رو خنثی کنن. یا اینکه همه چیز رو بدتر!
مهندسی آب و هوا چیست، آیا واقعا یه گزینه قابل اجراست، و اگه درست پیش نره چی میشه؟
روشهای مهندسی آب و هوا تنوعی زیادی دارن،
از انواع تخیلی مثل ساختن سایه بانهای عظیم در فضا
تا بذرپاشی کردن ابرها با نمک یا روشهای بی‌‌‌پرواتر مثل
غنی سازی اقیانوسها با آهن به منظور تسریع رشد تریلیون ها سلولهای جلبکی.
در این ویدئو ما تمرکزمون رو روی یک روش که در طول عمر ما قابل تصوره، می پردازیم:
تزریق هواپخشهای استراتوسفری. اسمی دهان‌پرکن
که به معنی پاشیدن موادی در ارتفاعات بسیار بالای اتمسفره تا جلوی خورشید رو بگیرن.
«گرفتن جلوی خورشید»
گاز CO₂ به خودی خود سیاره رو گرم نمی کنه،
تقریبا تمام انرژی روی زمین به شکل تشعشعات الکترومغناطیسی
از خورشید میاد. حدود 71 درصد این انرژی توسط سطح زمین و اتمسفر جذب میشه.
این انرژی جذب شده دوباره به صورت امواج فروسرخ بازتاب میشه،
و CO₂ میتونه این تشعشع فروسرخ رو به دام بیاندازه و برای مدتی در اتمسفر نگه داره.
میتونید اینو با اثر گرم شدن زیر پتو در صبح مقایسه کنید.
حتی در یه اتاق بسیار سرد، بدن شما تابش فروسرخ ساطع میکنه،
و هوای بین بدن شما و پتو این گرما رو این گرما رو به دام میندازه،
و حس گرم و نرمی میده.
درنتیجه یک راه خنک کردن سیاره، جلوگیری از به دام افتادن انرژی
زیر پتوی سیاره ای ماست. اتفاقی که بطور طبیعی میفته. حدود 29 درصدِ
تابشی که از خورشید به زمین میرسه، توسط سطوح روشن
مثل یخ، صحرا، برف با ابرها به آسمان بازتاب میکنه.
هرچه بازتاب بیشتر باشه، انرژی و گرمایش کمتر.
ما هم میتونیم از طبیعت الهام بگیریم:
بطور خاص فوران آتشفشانی کوه پیناتوبو در سال 1991،
که دومین فواران بزرگ قرن بیستم بود.
جدا از بدبختیها و حدود 900 کشته ای که بجا گذاشت،
دانشمندان متوجه تاثیر قویش روی اقلیم جهانی شدند. انفجار فورانی میلیونها تُن
ذرات و گازها رو تا ارتفاع استراتوسفر بالا برد، و اینها برای مدتی در همون ارتفاع موندن.
ماده ای که برای مهندسی آب و هوا جذابه گوگرد دی‌اکسید هست. یه گاز بدبو و بی رنگ.
در بالاهای اتمسفر، این گاز مه ای از قطرکهای سولفوریک اسید درست کرد
در در ترکیب با آب، پرده های بزرگی ساختن.
این پرده ها، تابشی که از خورشید به سطح زمین میرسید رو تقریبا 1 درصد کاهش دادن.
میانگین دمای جهانی 0.5 درجه سانتیگراد سردتر شد.
سه سال طول کشید تا این اثر سرمایشی متوقف بشه.
انسانها میتونن این فرآیند رو با تزریق مستقیم ذرات گوگرد به استراتوسفر تقلید کنن.
مطابق نظر برخی دانمشندان، به طور غیرمنتظره ای کار آسونیه،
و حتی خیلی به تکنولوژی جدیدی هم برای اجراش نیاز نداریم. مطابق یک مطالعه،
در مقایسه با هزینه ای که تغییرات سریع اقلیمی تحمیل می کنن،
میتونه بسیار هم کم هزینه باشه.
یه کاروان کوچیکی از هواپیماهای تخصصی میتونن سالی یه باره هواپخشها رو
در امتداد خط استوا پخش کنن، تا از اونجا به سراسر جهان پخش بشه.
برآوردها فرض می کنن که بین 5 تا 8 مگاتن ماده در سال، برای بازتاب تابش خورشید
در حدی که گرمایش جهانی رو کند یا حتی متوقف کنه کافیه.
که این به ما وقت اضافه ارزشمندی برای گذار از سوختهای فسیلی میده.
متاسفانه، ممکنه عوارض جانبی ناخوشایندی پیش بیاد.
چند معضل بالاقوه در تزریق های هواپخشی وجود داره:
الگوهای بارشی میتونن تغییر کنن، که این میتونه تاثیر منفی بر کشاورزی میذاره،
و باعث قحطی بشه. در بدترین سناریو زندگی میلیاردها نفر میتونه تحت تاثیر قرار بگیره.
همچنین، بعد از فوران آتشفشانی کوه پیناتوبو در سال 1991،
پرده های آبی/اسیدی نه تنها سطح زمین رو خنک تر کردند،
از اون طرف استراتوسفر رو گرمتر کردن. بعدا معلوم شد که
اسید برای لایه اوزون بده، و سوراخ لایه اوزون روی جنوبگان بزرگتر از هر زمانی شده.
تزریق ذرات گوگرد در طی دهه ها میتونه اثر مشابهی داشته باشه.
همین الان هم دانشمندان، ترکیبهایی از مواد معدنی مختلف رو
که ممکنه اثر مخرب کمتری روی لایه اوزون داشته باشن، پیشنهاد کردن.
اما تحقیقات و آزمایشهای بیشتری برای اطمینان حاصل از کارکرد این روشها لازمه.
اما حتی اگه به لایه اوزون هم آسیب نرسونیم، خطرات دیگه ای وجود داره.
سیاستمداران و صنایع ممکنه از این اثر سرمایشی
به عنوان بهانه ای برای به تاخیر انداختن گذار به اقتصادی کربن-خنثی استفاده کنن.
حتی اگه مهندسی آب و هوا روند گرمایش جهانی رو کند کنه،
بشر کماکان در حال اضافه کرده CO₂ به اتمسفره.
CO₂ بیشتر در هوا به معنی جذب بیشتر CO₂ توسط اقیانوس هاست،
که اونها رو اسیدی تر میکنه. این فرآیند همین الان هم
برای زیست بوم های عظیمی مثل صخره‌های مرجانی داره مرگبار میشه.
و هرچه این روند بیشتر ادامه پیدا کنه، اثرات هم شدیدتر خواهند بود.
اما اوضاع بدتر از این میشه: وقتی ما
شروع به پمپ کردن ذرات به اتمسفر در مقیاس عظیم می کنیم،
ممکنه ناچار بشیم که این کار رو برای مدتی طولانی انجام
بدیم، و یا اینکه با خطر «شوک پایان» مواجه بشیم.
به این معنا که اگه بشر به افزایش CO₂ در اتمسفر ادامه بده،
و بطور همزمان از گرم شدن سیاره با گرفتن جلوی تابش خورشید جلوگیری کنه،
ما عملا روی یه بمب ساعتی نشستیم.
همینکه مهندسی آب و هوا رو متوقف کنیم، چرخه طبیعی دوباره غلبه پیدا می کنه،
و زمین گرمتر میشه. ولی بعد از چند دهه خنک نگه داشتن سیاره بطور مصنوعی،
در حالی که انتشار مقادیر عظیم CO₂ ادامه داشته، بسیار بسیار سریعتر گرم میشه.
افزایش دمایی که در طی 50 سال رخ میداد، میتونه در عرض 10 سال ایجاد بشه.
چنین شوک حرارتی در چنین زمان کوتاهی، هر نظام عظیمی روی زمین رو چنان مختل می کنه،
که تطبیق به موقع باهاش غیرممکن میشه.
در بدترین سناریو، قحطیهای وحشتناک و تخریب سریع زیست بوم ها رو خواهیم داشت.
بشر ممکنه باقی بمونه، ولی بازماندگان در جهانی بسیار ناآشنا و خشن سکونت خواهند کرد.
بهترین سناریو اینه که وقتی جهان
بالاخره خطر وجودی تغییرات سریع اقلیمی رو کامل درک کرد،
مهندسی آب و هوا میتونه برای ما یک یا دو دهه حیاتی زمان بخره.
فرصتی برای گذار اقتصادی، و شاید حتی بیرون کشیدن CO₂ از اتمسفر.
شاید با تکنولوژی هایی که در آینده در ویدئویی بهشون خواهیم پرداخت.
«نتیجه گیری»
مهندسی آب و هوا مفهوم ترسناکیه، راه حلی برای بحران تغییرات اقلیمی نیست و حتی شاید
به عنوان دستاویزی برای صنعت سوخت های فسیلی
برای به تاخیر انداختن پایان عصر سوخت های فسیلی مورد استقبال واقع بشه.
در طی چند دهه گذشته، بحث مهندسی آب و هوا چنان مناقشه برانگیز بوده که
بسیاری از دانشمندان رو از انجام آزمایشهای لازم برای درک بهتر، منع کرده.
اما مخالفت کورکورانه با مهندسی آب و هوا کوتهبینیه.
واقعیت تلخ اینه که ما همین الان در حال پیاده سازی یه آزمایش مهندسی آب و هوا هستیم.
ما داریم آزمایش می کنیم که اگه سالی 40 میلیارد تُن CO₂ اضافه کنیم،
جهان با چه سرعتی تغییر می کنه.
این آزمایش تازه داره هیجان انگیز میشه.
امیدواریم که هیچوقت مجبور به استفاده از مهندسی آب و هوا نشیم،
ولی اگه زمانی در آینده مجبور شدیم،
بهتره قبلش علمش رو بدست آورده باشیم. بهتره که از قبل آماده باشیم. وگرنه ممکنه
بشریت در هراس تصادفا دکمه «انهدام خود» رو فشار بده.
احتمالا لازم نشه هیچکدوم از این کارا رو شما خودتون انجام بدید – ولی کسی چه میدونه!
بهتره جهت احتیاط، دستی به سر و روی دانش علمی تون بکشید.
دوستان ما در اپ Brilliant میتونن شما رو در این مسیر کمک کنن.
Brilliant یه وبسایت و اپ حل مسئله ست که علم رو به روشی عملی قابل دسترس میکنه –
بیش از 60 دوره اینتراکتیو به شما ابزارهایی میدن برای حل مسائل ریاضیات،
منطق و مهندسی، همه با اتکا به خودتون. بجای روش سنتی تدریس،
Brilliant از روش روایت‌گونه و کدنویسی و مسائل کمکی استفاده می کنه،
تا شما رو مشتاق و سرگرم نگه داره. اینطوری یه چالش روزانه کوچیک
میتونن در درازمدت بطور انباشه به در درک شما از علم و رسیدن به اهداف STEM شما کمک کنه.
بطور موجز، Brilliant شما رو غافلگیر و ذهنتون رو درگیر میکنه،
و بطور ناآشکاری دانش رو بدون اینکه متوجه بشید وارد مغزتون میکنه، درست همون بالا، واقعا.
برای گرفتن چشم انداز تازه ای از علم، برید به آدرس Brilliant.org/Nutshell و رایگان ثبت نام کنید.
و یه امتیاز اضافه برای بیننده های kurzgesagt وجود داره:
اولین 200 نفری که از لینک استفاده کنن، شامل 20 درصد تخفیف در اشتراک سالانه شون میشن.
اشتراک به شما اجازه دیدن همه مسائل روزانه در آرشیو و همچنین آنلاک کردن تمام دوره ها رو میده.
Brillant به شما کمک میکنه در آخر روز کمی هوشمندتر باشید –
بهترین نوع آمادگی که برای آینده میتونیم متصور باشیم.