Video

Transkripte

Çfarë e bën Ebolen kaq te rrezikshme?

Si mund një virus te mbizoteroje mbi sistemin mbrojtes shume te nderlikuar

te trupit tone ne menyre kaq te shpejte

dhe me kaq efikasitet?

Le të shikojme cfare ben Ebola.

(Theme Music)

Ebola është një virus.

Një virus është një gjë shumë e vogël.

Pak ARN ose ADN

dhe disa proteina

dhe një mbeshtjellese.

Ajo ska ndonje aftësi për të bërë ndonjë gjë

në vetvete,

dhe mund të mbijetojë dhe të riprodhohet vetem duke infektuar qelizat.

Për të shmangur këtë, ne kemi sistemin imunitar.

Sistemi imunitar është super i nderlikuar

Keshtu qe kemi bere nje sistem vizual

per ta bere me te lehte per tu kuptuar.

Pra, ai duket keshtu:

Le të përqëndrohemi në pjesën që është e rëndësishme për të kuptuar Ebola

dhe të injorojmë pjesën tjetër.

Pra, zakonisht qelizat dendritike do të aktivizojë ushtrinë

e qelizave anti-virus, qelizave mbështetëse

dhe fabrikave te anti-trupave

që punojnë së bashku me qelizat roje

per te hequr infeksionet në një çështje ditësh.

Por, kur Ebola godet, ajo sulmon

drejt persedrejti sistemin imunitar.

Disa nga qelizat e para që pushton jane

qelizat dendritike, trurin e

sistemit imun.

Virusi Ebola hyn në një qelizë dendritike duke

u lidhur me receptoret për transportin e qelizave.

Pasi ajo është brenda, ajo shkrin mbeshtjellesen e saj te jashtme dhe leshon

materialin gjenetik të saj, nucleoproteinat dhe enzimat.

Në pak fjalë ajo merr përsipër qelizën,

c’aktivizon mekanizmat mbrojtese te qelizave

ri-programon atë.

Qeliza tani bëhet një makinë per prodhimin e virusit

dhe përdor burimet e saj për të ndërtuar virusin Ebola.

Pasi qeliza është i ngopur, ajo shkrin membranen qelizore

dhe miliona viruseve leshohen në inde.

Virusi jo vetëm që ndalon qelizat dendritike

te aktivizojne forcat e specializuara dhe anti-virus,

por ajo dhe manipulon ato në dërgimin proteinave sinjal

gje e cila mashtron qelizat e specializuara

duke i dhënë fund jetës së vet para kohe.

Pra, sistemi imunitar është ndërprerë seriozisht

dhe eshte i paaftë për të reaguar.

Kur virusi shumohet me shpejtësi, ne jemi duke folur per miliarda,

ka qeliza që duhet të merren me qelizat e infektuara,

qelizat vrasëse natyrore, por edhe ata infektohen

dhe vdesin para se ata mund të parandalojnë

perhapjen e sëmundjes.

Në të njëjtën kohë Ebola infekton

qelizat roje të trupit

macrophages dhe monocitet,

jo vetëm duke anashkaluar mbrojtjen e tyre,

ajo gjithashtu manipulon disa për të sinjalizuar

qelizat e enëve te gjakut

duke i thënë te leshojne leng në trup

Zakonisht kjo ka kuptim, por në këtë rast

ajo vetëm shkakton kaos.

Të gjitha neutrofilet e trupit aktivizohen

te zgjuara nga sinjalet e virusit dhe makrofagjeve

dhe nuk jane shume efektive kunder viruseve dhe

nuk duhet te perfshihen ne kete lufte dhe

fillojnë të bëjnë shumë gjera që ata nuk duhet të bëjnë.

neutrofilet sinjalizojne enët e gjakut të

leshojne me shume lengje duke shkaktuar hemoragji te brendshme.

nje zone tjeter te trupit qe sulmon Ebola

eshte melcia. Ajo e ka shume te

lehtë për të hyrë në mëlçi dhe

ajo shpejt fillon vrasjen e shume qelizave të mëlçisë

duke shkaktuar dështimit të organeve dhe më shumë hemoragji të brendshëme.

Dhe të gjitha këto gjëra ndodhin në të njëjtën kohë.

ndrsa perhapet virusi, ai duket si bomba nukleare qe shperthejne kudo.

Një incident i kësaj natyre në një rajon do te ishte problem i mjaftueshem

por tani fillon the ndodhe ne te njejten kohe kudo.

Të gjitha mekanizmat e sistemit imunitar kanë evoluar për të

perballuar infeksionet kundër jush.

Dhe virusi vazhdon të përhapet dhe të përhapur.

Dhe më në fund fillon të infektojnë gjithnjë e më shumë qelizat e trupit

ndërsa trupi lufton për të qëndruar gjallë.

Në një përpjekje të dëshpëruar të fundit për ta kthyer luften

sistemin imunitar nis një stuhi cytokine.

Një stuhi cytokine është një sinjal SOS

që shkakton sistemin imunitar për të nisur të gjithë armët e tij,

të gjitha në një herë në një sulm të dëshpëruar kamikaz.

Kjo demton virusin, por lë pas shume e dëme anesore,

Sidomos në enët e gjakut.

Paradoksalisht sa me i shëndetshme sistemi imunitar,

aq më shumë dëme që mund ti bëjë vetes

dhe aq me shume lengje len ne gjak.

Gjaku derdhet nga çdo hapje të trupit.

ju dehidratoheni ne menyre serioze

dhe nuk ka ngelur gjak mjaftueshem per te furnizuar organet me oksigjen

dhe qelizat fillojnë të vdesin. Nëse keni arritur në këtë pikë

mundësia e të vdekur është shumë e lartë.

Aktualisht gjashtë nga dhjetë persona te infektuar nga Ebola vdesin.

Uau! Ne rregull. Ebola është e keqe. Kështu që është koha për panik, e drejtë?

Jo, as qe behet fjale.

Ashpërsia e Ebola shitet si e tille ne leter dhe

video e shperndahen ne YouTube Video kështu që të gjithë flasin në lidhje me Ebola.

Por për momentin e vetmja mënyrë për tu infektuar nga Ebola

është duke pasur kontakt me lëngjet e trupit

te një personi i cili tregon simptoma

Ose nga lakuriqet e nates te infektuar. Pra, thjesht evioni këtë.

Ebola ka vrarë 5.000 persona që nga qershori 2014.

Gripi i zakonshem vret deri në 500.000 njerëz çdo vit.

Malaria shkakton deri në një milion çdo vit.

3.000 njerëz çdo ditë. Dhjetë fëmijë që kur ka filluar kjo video.

Pra, edhe në qoftë se Ebola është e tmerrshme dhe e frikshme,

mos e lejoni veten të frikësoheni. Gjëja më infektive rreth Ebola

është bumi media rreth tij.

Megjithate ju mund të mësoni pak më shumë në lidhje rreth sistemit imunitar

Transkriptimi u be nga Miriam Delgado

Titra nga komuniteti .org Amara

Rishikuar nga: Ace Ervite