วิดีโอ

สรุป

ไวรัสอีโบลาอันตรายเพราะอะไร?

เพราะอะไรไวรัสจึงได้มีอำนาจเหนือ…

…ระบบภูมิคุ้มที่ซับซ้อนได้อย่างรวดเร็ว…

…และมีผลกระทบอย่างมาก?

มาดูว่าอีโบล่าทำอะไรบ้าง

อีโบล่าคือไวรัส

ไวรัสคือสิ่งที่เล็กมาก

ประกอบด้วย RNA หรือ DNA

และโปรตีนอีกจำนวนหนึ่ง

และเปลือกหุ้มอันหนึ่ง

มันไม่มีความสามารถในการทำอะไร

ด้วยตัวเองเลย

และสามารถมีชีวิตรอดและแพร่ขยายโดยการทำให้เซลล์ติดเชื้อเท่านั้น

เพื่อหลีกเลี่ยงสิ่งนี้ เราจึงมีระบบภูมิคุ้มกัน

ระบบภูมิคุ้มกันนั้นซับซ้อนมาก

ดังนั้นเราได้ทำวีดีโอแนะนำ

ที่จะช่วยให้คุณเข้าใจได้ง่ายขึ้น

ซึ่งมันหน้าตาอย่างนี้

โดยเราจะเน้นไปส่วนสำคัญที่จะทำให้เข้าใจอีโบล่า

และลืมเรื่องอื่นไปก่อน

โดยทั่วไป เดนไดรติกเซลล์ (dendritic cells) จะกระตุ้นกองทัพ..

…ของเซลล์ป้องกันไวรัส, เซลล์สนับสนุน…

…และโรงงานสร้างภูมิต้านทาน (แอนติบอดี้)

ที่ทำงานร่วมกับเซลล์ป้องกัน

เพื่อกำจัดการติดเชื้อภายในชั่วระยะเวลาวันเดียว

แต่เมื่ออีโบล่าโจมตี มันจะตรงไป…

…จัดการระบบภูมิคุ้มกัน

เซลล์บางส่วนที่ถูกครอบงำคือ

เดนไดรติกเซลล์ ซึ่งเป็นมันสมองของ

ระบบภูมิคุ้มกัน

ไวรัสอีโบล่าเข้าสู่เดนไดรติกโดย

ผูกตัวเองเข้ากับตัวรับสำหรับการเคลื่อนที่เซลล์

เมื่อเข้าไปได้ มันจะแยกเปลือกนอกออกและปล่อย

สารพันธุกรรม นิวคลีโอโปรตีน และเอนไซม์

โดยย่อ มันได้เข้าควบคุมเซล์

ยกเลิกระบบป้องกันของเซลล์และ

ปรับเปลี่ยนระบบของเซลล์ใหม่

เซลล์นี้ได้กลายเป็นเครื่องมือสำหรับสร้างไวรัส

และใช้ทรัพยากรที่มีในการสร้างไวรัสอีโบล่า

เมื่อเซลล์อิ่มตัว มันละลายเมมเบรนออกมา

และไวรัสนับล้านได้ถูกปล่อยเข้ามาในเนื้อเยื้อ

ไวรัสไม่เพียงแค่สะกัดกั้นเดนไดรติกเซลล์…

…จากการกระตุ้นกองกำลังที่มีความเฉพาะในการต่อต้านไวรัส

มันยังเปลี่ยนแปลงพวกเซลล์ด้วยการส่งสัญญาณโปรตีน…

…ที่หลอกเซลล์ที่มีความเฉพาะนั้น…

…เพื่อให้จบชิวิตของตัวมันเองก่อนเวลาที่สมควร

ดังนั้นระบบภูมิคุ้มกันจึงถูกแทรกแซงอย่างหนัก

และไม่สามารถที่จะโต้ตอบได้

เมื่อไวรัสทำการแบ่งตัว เรากำลังพูดถึงระดับพันล้าน

มีเซลล์ที่ต้องจัดการกับเซลล์ที่ติดเชื้อ

เป็นเซลล์นักทำลาย แต่ว่าพวกมันก็ติดเชื้อเช่นกัน

และได้ตายก่อนที่พวกมันจะสามารถ…

…ป้องกันโรคจากการแพร่กระจาย

ในเวลาเดียวกันที่ติดเชื้ออีโบล่า

เซลล์ผู้พิทักษ์ของร่างกาย

มาโครฟาจ (macrophage) และ โมโนไซต์ (monocyte)

ไม่เพียงแต่ที่จะหลีกเลี่ยงการป้องกันของพวกมัน

มันยังเปลี่ยนแปลงสัญญาณบางส่วนสำหรับ

เซลล์ที่สร้างหลอดเลือด

โดยบอกให้ปล่อยของเหลวเข้าสู่ร่างกาย

โดยปกติสิ่งนี้ไม่แปลก แต่ในกรณีนี้

มันจะทำให้เกิดความโกลาหล

นิวโทรฟิล (neutrophil) (เซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดหนึ่ง) จะถูกกระตุ้นทั้งร่างกาย

ถูกปลุกให้ตื่นโดยไวรัสและสัญญาณจากมาโครฟาจ

และไม่ค่อยมีประสิทธิภาพในการต่อต้านไวรัส

ซึ่งไม่ควรจะยุ่งเกี่ยวกับการต่อสู้และ

เริ่มทำในสิ่งต่างๆ ที่พวกมันไม่สมควรทำ

นิวโทรฟิลจะส่งสัญญาณไปยังหลอดเลือด

ให้ปล่อยของเหลวมากขึ้น ซึ่งทำให้เกิดเลือดตกใน

และส่วนอื่นของรางกายที่เชื้ออีโบล่า…

…โจมตีคือตับ พวกไวรัสพบว่า

มันง่ายที่จะเข้าไปยังตับ

และเริ่มทำลายเซลล์ตับจำนวนมากอย่างรวดเร็ว

และทำให้อวัยวะล้มเหลวและเลือดตกในมากขึ้น

และสิ่งทั้งหมดนี้เกิดขึ้นพร้อมกัน

ในเวลาที่ไวรัสแพร่กระจาย เหมือนโดยทิ้งระเบิดปรมาณูทุกๆ ที่

เพียงแค่หนึ่งเหตุการณ์ในที่ๆ เดียวก็เป็นปัญหามากพอแล้ว

แต่ขณะนี้มันได้เกิดขึ้นทุกๆ ที่พร้อมกัน

กลไลของระบบภูมิคุ้มกันต้องพัฒนาเพื่อที่…

…จะรับมือกับการติดเชื้อที่เกิดขึ้นกับคุณ

และไวรัสได้แพร่กระจายอย่างต่อเนื่อง

และในที่สุดได้เริ่มต้นทำให้เซลล์ร่างกายติดเชื้อมากขึ้นเรื่อยๆ

ในขณะที่ร่างกายดิ้นรนที่จะมีชีวิตอยู่อย่างเต็มที่

ในความพยายามสุดท้ายที่จะพลิกสถานการณ์

ระบบภูมิคุ้มกันได้ปล่อยพายุไซโตไคน์ (cytokine)

โดยพายุไซโตไคน์คือสัญญาณข้อความช่วยเหลือ

ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันปล่อยอาวุธทุกอย่างที่มี

พร้อมกันในการโจมตีครั้งสุดท้าอย่างเอาเป็นเอาตาย

สิ่งนี้ทำร้ายไวรัสแต่ได้ความเสียหายข้างเคียงจำนวนมาก

โดยเฉพาะหลอดเลือด

ยิ่งระบบภูมิคุ้มกันมีสุขภาพดีแค่ไหน

มันยิ่งทำร้ายตัวเองมากขึ้น

ของเหลวจำนวนมากออกจากกระแสเลือด

ทำให้เลือดไหลออกจากทุกรูรั่วของร่างกาย

คุณจะอยู่ในภาวะภาวะร่างกายขาดน้ำอย่างหนัก

โดยไม่มีเลือดเหลือพอที่จะส่งออกซิเจนให้อวัยวะ

และเซลล์กำลังจะตาย ถ้าคุณถึงจุดนั้น

โอกาสที่คุณจะเสียชีวิตมีสูงมาก

ปัจจุบันอัตราการเสียชีวิตอยู่ที่ 6 ใน 10

ว้าว! โอเค อีโบล่ามันน่ากลัว ตอนนี้เราควรตื่นตระหนก ใช้ไหม?

ไม่ ไม่ใกล้เคียงเลย

ความรุนแรงของอีโบล่าทำให้สื่อขายข่าวได้และ

คลิบยูทูปถูกแชร์ให้ทุกคนพูดเกี่ยวกับอีโบล่า

และ ณ ตอนนี้ วิธีเดียวที่จะติดเชื้ออีโบล่า

คือการสัมผัสของเหลวจากร่างกาย

ของผู้ที่ติดเชื้ออีโบบ่า

หรือค้างคาวที่ติดเชื้อ ดังนั้นอย่าทำเช่นนั้น

เชื้ออีโบล่าพรากชีวิตคนไปราว 5,000 คน ตั้งแต่มิถุนายน 2557

แต่ไข้หวัดปกติ พรากชีวิตคนไปร่วม 500,000 ต่อปี

ไข้มาลาเรียส่งผลถึง 1 ล้านต่อปี

3,000 คนต่อปี เด็ก 10 ตั้งแต่วิดีโอนี้เริ่มเล่น

ถึงแม้ว่าอีโบล่าจะร้ายแรงและน่ากลัว

อย่าให้คุณเองตื่นตระหนก สิ่งที่แพร่เชื้อมากที่สุดเกี่ยวสกับอีโบล่า

คือการเผยแพร่เกินจริงของสื่อต่างๆ

อย่างไรก็ตาม คุณควรเรียนรู้เกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกันบ้าง

ถอดความโดย Miriam Delgado

ใส่คำบรรยายโดย Amara.og

แก้ไขโดย Ace Ervite และชุมชน YouTube ร่วมตรวจสอบบทบรรยายไทย โดย ytuaeb sciencemath