Video

Transkript

Her şey köleci ırk saldırdığında değişti

eskiden gelişmekte olan bir koloni şimdi tutsak bir ülke

bu köleler ölene kadar işleri yaparak yeni efendilerine hizmet ederler

ve bunu sadece vahşi saldırılarda toplanan yeni kurbanların kendilerinin yerini alması için yapar

ama simdi gelin ve baslangıça geri dönelim

altyazıyı hazırlayan: Yiğithan Türkoğlu

Karıncaların dünya savaşı günde milyonlarca can alıyor

Ama karıncaların bu vahşi dünyasında düz savaş tek yol değil

elliye yakın karınca türü kölecilik yapmaktadır

İş bölümünün en aşırı hali

Bunun nasıl başladığını bilmiyoruz. Ama bazı karınca türleri bu zalim takası mükemmeleştirmis

polyergus’larla tanışın köleci karıncaların en kalabalık üyesi

Farklı türleri vardır ama genelikle 4 ve 10 mm arası uzunlukta ve kahverengi siyahımsı renklerdedir

Polyergus’lar kölecilikte o kadar uzmanlaştılarki kendilerine bakma yetilerini kaybettiler

Etrafı temizlemezler yuva yapmazlar yumurtalara bakmazlar yada kendilerini beslemezler

Sadece baskın yapmak için yaşarlar

Kolonideki karıncaların %80 den %90 a kadarı kölelerdir

Yani birkaçyüz polyergus ve bir kraliçe binlerce köleyi yönetir

Polyergus’lar hakkında bildiklerimizi basitleştirip büyük bir hikaye haline getireceğiz.

Kaynaklarımızda daha fazla bilgi bulabilirsiniz

Ve şimdi beraber doganın zalim adaletine tanık olalım

BASKIN

Hepsi bir yaz sabahı güneşli bir tarlada başladı. 10 binden fazla işçili bu koloni bir formica kolonisi

Genetik olarak polyergus’un kuzeni olan bu koloni yeraltında gelismekte olan bir yuva kurmuş

Formicalar geniş bir cins bazı türleri iyi savaşçı bazıları iyi inşaatçı bazılarıda iyi çoban

Ormanları haşarelerden korudukları için genelikle insanlar tarafından hoşgörülürler

Hiç kimse bu sabah ortaya çıkıp geri kaybolan polyergus izcisini fark etmedi

Saldırı ögleden önce başlıyor izci, formica yuvası bulma görevinden döner

İzci, etrafta dans edip karıncaları heyacanlandıran ve savaşa çagıran bir feremon yayar

Taki binlerce savaşçıdan oluşan bir baskın partisi olana kadar

Sıkı iyi organize olmuş 10 metre uzunluğunda bir sütun hareket etmeye başlar

Polyergus ordusu formica yuvasına geldiğinde saldırı neredeyse anında başlar

bir çok saldırgan yuva ağzının etrafını saldıryı kolaylaştırmak için temizlemeye başlar

işleri bitiği anda yüzlerce saldırgan içeri akın etmeye başlar

savunmacılar onlardan çok daha fazladır ve asit fışkırtabilen zorlu rakiplerdir

ama savunmacılar dövüşmek yerine kafaları karışık halde kaçısmaya başlarlar

polyergus’lar savunmacıların asidinede az çok dirençlidir

Yani bir savunma kuruluyor olsa bile saldırganlar çenelerini parçalamak ve öldürmek için kullanır

Polyergus saldırılarının neden bu kadar etkili oldugu hakında bir kaç fikir var

ve en büyüleyici olanlarından birisi kimyasal savaş

vahşi şiddet kullanmak yerine savunmacıları paniğe düşüren ve organize olmalarını engeliyen

bir propoganda feremonu yayarlar

saldırganların direkt çarpışmalardan zayiat dışında kazanacak bir şeyleri yoktur

ve aslında kurbanlarını daha sonra tekrar saldırabilmek için canlı isterler

baskın devam etikçe saldırganlar daha derine iner ve koloninin en değerli şeylerini arar : koloninin bebekleri

polyergus’lar koloninin yen jeneresyonu olacak yumurtaları, larvaları ve pupaları alıp yuvayı terkederler

yalnızca bu baskında yüzlercesi kaçırılıp polyergus kolonisine götürüldü

aslında çoğu kaçırıldı. Birkaç şansız larva birnevi atıştırmalık olarak yenildi

hayata kalan kurbanlar kölelere dönüştürülecektir

Yaklaşık bir saat sonra baskın bitti ve formicalar sonunda tekrar toparlanmaya başlayabilir

öyle gözüküyorki formica’ların tek stratejileri daha fazla üremek

orta büyüklükteki bir koloni tek bir baskın sezonunda binlerce pupa kaybedip hala yaşayabilir

ama bu vakada saldırı hala devam ederken daha uğursuz bir şey meydana gelir

Bir dakika bekleyin ama bu polyergus’lar nasıl karıncaları kölelere dönüştürüyor

köle karıncaların beyni nasıl yıkanır

karıncalar 100 milyon yılda neredeyse bütün gezegeni fethetiler

bu başarılarını kimyasal iletişimi mükemmelleştiren sosyal hayvanlar olmalarına borçlular

kimyasal sinyaller karıncaların kolonilerinin ihtiyaçlarını ve her bir bireyin ne yapması gerektiğini bilmesini sağlar

ve bu vakada en önemlisi kimin düşman kimin dost olduğunu bilmelerini sağlar

köleci karıncalar diğer karıncalardan çok daha az sosyldir

bazı köleci türler diğer karıncalarda iletişimi sağlayan çoğu genlerden mahrumdur

başka bir deyişle birbirleri arasında konuşmakta kötüdürler

bu yüzdeden belki de polyergus’ların ataları başka karıncaları kaçırdıkça beraber çalışma yeteneğini kaybetiler

kaçırılan formical’ar yeni yuvaya geldikten sonra sürekli olarak polyergus feremonlarıyla kaplandılar

formica’lar artık kimyasal olarak polyerguslara bağlıdır annesini bulan bir ördek gibi

yeni köleler yumurtadan çıktığı zaman koloninin bir parçaşıymıs gibi davranırlar

yuvsyı temiz tutarlar, yeni jenerasyonuna bakarlar ve yemek bulup efendilerini ağızdan ağıza beslerler

bu tür beyin yıkaması o kadar etkilidir ki doğadaki özgür formica’ları düşman sanarlar

başka bir deyişle gerçek köle değilerdir çünkü istekli olarak hizmet ederler ve özgürlük de istemezler

daha çok kaçırma ve zorunlu evlat edinme gibidir. Ama yinede bu, durumu o kadar da iyi yapmaz

ve formica sadece birkaç ay yaşadığından sürekli olarak yeni kurbanlar lazımdır

hayata kalmak için polyergus’lar hiç bir zaman köleciliği bırakamaz

NASIL YENİ KÖLE KOLONİLERİ YAPILIR

yeni polyergus kolonileri nasıl kuruluyor

nihayetinde polyergus işçileri o kader işlevsiz ki bir kraliçe kölesiz koloni kuramaz

peki kraliçe nasıl savaşcısı olmadan köle yapıyor ortada 2 ana strateji varmış

daha tehlikeli olanı daha önceden tanık olduğumuz baskın sırasında olabilir

genç bir polyergus kraliçesi sessizce baskıncıları takip eder baskının yaratığı kaosu kullanarak

formica kraliçesini bularak onu öldürüp sarsılan koloniyi devralabilir

ama böyle bir zafer kısa ömürlü olabilir

polyergusslar avlanma bölgelerinin içindeki diğer köleci kolonileri hoş görmezler

polyergus’lar şiddetli olarak birbirlerine de saldırırlar ve yakındaki rakiplerini yok edebilirler

yani bu taktik bazen iş yapsada oldukça tehlikeli

başka bir genç kraliçe farklı bir strateji kullanıyor

doğum yerinden oldukça uzakta bir formica kolonisi arıyor bütün koloniye tek başına saldırmak için

kendisini durdurmaya çalışan kafası karışmış karıncaları iterek yuvaya girer

ve savunmacıları uzaklaştıran bir yatıştırma feremonu salgılar

bu tehlikeli yuvada formica kraliçesini bulmak için oldukça az zamanı var

hedefini bulduğu zaman iki kraliçede bir ölüm kalım savaşına hazırlanır

polyergus kraliçesi keskin çeneleri ile iyi silahlanmış

kurbanını yaklaşık yarım saat boyunca ısırır ve parçalar

polyergus kraliçesi ısırıkları arasında ölü kraliçenin kimyasal yüzeyini yalar ve kendini onun feremonlarıyla kaplar

bu ürkütücü ayini bitince formica işçileri ona yaklaşır

kraliçenin kokusundan etkilenip onu besleyip temizlemeye başlarlar.

kraliçenin işi hala bitmemeiş olabilir formica kolonileri genelikle birden fazla kraliçeye sahiptir

ve hepsinin öldürülmesi lazımdır ve bu garantili değildir

genellikle saldıran kraliçeler unzuvlarını koparan bir gurup işçi yada kraliyet savaşında ölür

ama eğer bütün kraliçeleri öldürmeyi başarırsa koloniyi ele geçirmis olur ve köleler kraliçelerine hitmet etmeye başlar

köleleri tarafından bakılan yumurtalar yumurtlamya başlar ve bu yumurtalardan yeni polyerguslar çıkar

ve bu yeni polyerguslar yakında yeni baskınlar yapacak

biz insanlar ne yaptığımızın önemi olmadan ayağımızın altında karıncaların dünya savaşı sesizce büyüyor

vahşice ve zalimce stratejiler ile milyarlarca birey tarafından verilen bu savaş her gün oluyor

polyergusar köle için avlanmaya devam edecek çünkü baskın yapmamak onların sonu olu

ve karıncaların savaşında pes etmek yoktur

biz daha fazla karınca türü hakkında bilgi edinip onlarla ilgili video yapmak istiyoruz

ama sadece karıncalar değil dünyamız da daha çok merak edilesi canlı var

ama bu anca habitatlarını koruyup iklim değişikliğini sonlandırabilirsek mümkün

biz kurzgesagt ın baya tutkulu ve daha önceki videolarda bahsetiğimiz bir şey

(sponsor vakti) özverimizi eyleme dönüştürecek bir partner bulduk

wren.co’ yu ziyeret ederek daha fazla bilgi alırsınız sponsoru çevirmeye üşendim ;)