Video

Transcriptie

Stel jezelf voor dat leeft in 1980 en verteld wordt dat

computers binnenkort alles gaan overnemen:

van winkelen en daten tot de aandelenbeurs,

en miljarden mensen verbonden zijn via een soort van web,

en jij in het bezit bent van een klein apparaat

velen malen krachtiger dan de supercomputers van vandaag.

Dat zou absurd zijn, maar toch is het al gebeurd.

Science-fiction werd onze realiteit, en we denken er niet eens over na.

We zijn vandaag op een vergelijkbaar punt met genetische manipulatie,

dus laten we erover praten:

Waar is het begonnen? Wat zijn we nu aan het doen?

En over een recente doorbraak die onze manier van leven

en wat wij normaal vinden voor altijd gaat veranderen.

(Vertaling door Siebe Bouwer en Tijmen Huijting)

Mensen beïnvloeden het leven al duizenden jaren door selectief broeden.

We hebben gewilde karaktereigenschappen versterkt in planten en dieren versterkt.

We zijn hier erg goed in geworden maar, hebben nooit echt begrepen hoe het werkt.

Totdat we code van leven ontdekten: desoxyribonucleïnezuur. DNA.

Een complexe molecuul die de groei, ontwikkeling, functie

en reproductie regelt van alles wat leeft.

Informatie zit gecodeerd in de structuur van het molecuul.

4 nucleotiden zijn gepaard en vormen een code die instructies draagt.

Verander deze instructies en je verandert het wezen die ze draagt.

Toen DNA werd ontdekt, probeerden mensen meteen al er mee te knutselen.

In de 1960’s bombardeerden wetenschappers planten met straling

om willekeurige mutaties in de genetische code te veroorzaken.

Het idee was om een zinvolle plant variatie te krijgen door middel van puur geluk.

Soms werkte het zelfs!

In de jaren zeventig stopten wetenschappers stukjes DNA in bacteriën, planten en dieren

om ze te bestuderen en modificeren voor onderzoek, medicijnen, agricultuur en gewoon voor de lol.

Het eerste genetisch gemodificeerde dier werd geboren in 1974,

en maakte muizen een standaard hulpmiddel voor onderzoek en redde zo miljoenen levens.

In de jaren tachtig werden we commercieel.

Het eerste patent werd gegeven voor een microbe die ontwikkeld was om olie te absorberen.

Vandaag produceren we veel chemicaliën door middel van ontwikkeld leven:

bijvoorbeeld levensreddende stollingsfactoren, groeihormonen en insuline;

allemaal dingen die we daarvoor moesten verkrijgen uit de organen van dieren.

Het eerste in een lab gemodificeerde voedsel kwam op de markt in 1994: de “Flavr Savr”-tomaat,

een tomaat die veel langer houdbaar was

dankzij een extra gen dat de opbouw van rottingsenzymen onderdrukt.

Maar genetisch gemanipuleerd voedsel en de controversie eromheen verdienen een eigen video.

In de jaren negentig was er ook een korte inbraak in menselijke modificatie.

Om moederlijke onvruchtbaarheid te behandelen, werden er baby’s gemaakt

die genetische informatie droegen van drie mensen.

Zij waren dus de eerste mensen ooit met drie genetische ouders.

Vandaag zijn er supergespierde varkens, snelgroeiende zalmen,

veerloze kippen en doorzichtige kikkers.

Aan de leuke kant lieten we dingen licht geven in het donker:

fluorescerende zebravissen zijn verkrijgbaar voor maar tien dollar.

Dit alles is al heel indrukwekkend, maar tot voor kort

was het bewerken van genen enorm duur, ingewikkeld en tijdrovend.

Dit is nu veranderd met een revolutionaire nieuwe technologie:

CRISPR.

Ineens zijn de kosten van genetische modificatie gezakt met 99%.

In plaats van een jaar, duurt het maar een paar weken om experimenten uit te voeren

en eigenlijk iedereen met een laboratorium kan het doen.

Het is moeilijk om over te brengen hoe een grote technische revolutie CRISPR is.

Het heeft letterlijk het potentieel om de mensheid voor altijd te veranderen.

Waarom gebeurde deze revolutie ineens, en hoe werkt het?

Bacteriën en virussen vechten al tegen elkaar sinds het begin van het leven.

Zogenaamde bacteriofagen (kortweg fagen), jagen op bacteriën.

In de oceaan vermoorden fagen 40% van ze elke dag.

Fagen doen dit door hun eigen genetische code in de bactierie te stoppen

en hen zo over te nemen om als fabrieken te gebruiken.

De bacteriën proberen zich er tegen te verzetten, maar falen in de meeste gevallen

omdat hun beschermingsinstrumenten te zwak zijn.

Maar soms overleven bacteriën de aanval.

Alleen wanneer ze dat doen kunnen ze hun meest effectieve antivirus systeem activeren.

Ze slaan een deel van het virus’ DNA op in

hun eigen genetische code in een DNA archief met de naam CRISPR.

Hier is het veilig opgeslagen tot het nodig is.

Wanneer het virus weer aanvalt maakt de bacterie snel een RNA kopie

van het DNA archief en laadt een geheim wapen: Een proteïne genaamd Cas9.

Dit proteïne scant nu de bacterie zijn binnenkant voor tekenen van de virus indringer door

elk deeltje DNA dat het vindt te vergelijken met het proefmonster uit het archief.

Wanneer het een 100%-match vindt

activeert het en snijdt het virus DNA eruit, het zinloos makend

en zo de bacterie beschermend tegen de aanval.

Wat zo speciaal is, is dat Cas9 heel precies is, bijna net als een DNA chirurg.

De revolutie begon wanneer wetenschappers vonden dat het CRISPR systeem programmeerbaar is.

Je geeft het gewoon een kopie van DNA dat je wil modificeren

en je stopt het systeem dan in een levende cel.

Als de oude technieken van genetische manipulatie zoiets waren als een kaart,

zo is CRISPR een GPS systeem.

Naast het zijn van precies, goedkoop en makkelijk,

biedt CRISPR het vermogen om levende cellen the bewerken, om genen in en uit te schakelen

en om DNA series te bestuderen en te vinden.

Het werkt ook voor elk type cell: microorganismen, planten, dieren of mensen.

Maar ondanks de revolutie die CRISPR is voor de wetenschap,

is het nog maar een instrument van de eerste generatie.

Meer preciezere instrumenten worden op dit moment al gemaakt en gebruikt.

In 2015 gebruikten wetenschappers om het HIV virus uit levende cellen te snijden

van patiënten in het lab, bewijzend dat het mogelijk was.

Nog maar een jaar later kwamen ze met een groter project

met ratten die het Hiv-virus droegen in praktisch al hun lichaamscellen.

Door simpelweg de rattenstaarten te injecteren met CRISPR,

waren ze in staat meer dan 50% van het virus uit alle cellen uit hun lichaam te halen.

In een paar decennia is het mogelijk dat een CRISPR therapie HIV en andere retrovirussen kan genezen.

Virussen die zich verstoppen in menselijk DNA, net als herpes, kan zo uitgeroeid worden.

CRISPR zou ook een van onze ergste vijanden kunnen verslaan: Kanker.

Kanker vindt plaats wanneer cellen weigeren te sterven en zich blijven vermenigvuldigen

terwijl ze zich verbergen voor het immuunsysteem.

CRISPR geeft ons de mogelijkheid om je immuun cellen aan te passen

en hen betere kankerjagers the maken.

Van kanker af geraken kan uiteindelijk misschien met maar een paar injecties

van een paar duizend van je cellen die zijn ontwikkeld in het lab

om je voor altijd beter te maken.

De eerste klinische test voor een CRISPR kanker behandeling op menselijke patiënten werd

toegestaan in begin 2016 in de VS.

Nog geen maand later kondigden Chinese wetenschappers aan dat

ze longkankerpatiënten zouden behandelen met immuuncellen

gemodificeerd met CRISPR in augustus 2016.

Het begint langzaam aan sneller te gaan.

En dan zijn er genetische ziektes. Er zijn er duizenden en ze gaan van

louter onaangenaam tot dodelijk of ze betekenen decennia aan lijden.

Met een krachtig instrument als CRISPR, zouden we mogelijk kunnen zijn dit te stoppen.

Meer dan 3000 genetische ziektes worden veroorzaakt door één enkele incorrecte letter in je DNA.

We zijn nu al een gemodificeerde versie van Cas9 aan het maken die is gemaakt om

een kleine letter te veranderen, de ziekte te genezen in de cell.

In een decennia of 2 kunnen we mogelijk duizenden ziekten voor goed genezen.

Maar al deze medische applicaties hebben één ding gemeen:

Ze zijn gelimiteerd tot het individu en we sterven ermee,

tenzij je ze gebruikt op voorplantingscellen of heel vroege embryo’s.

Maar CRISPR kan en wil waarschijnlijk voor veel meer gebruikt worden:

De creatie van gemodificeerde mensen, designer baby’s en het betekent geleidelijke maar

onomkeerbare veranderingen aan de menselijke genenpool.

De middelen om het gen van een menselijk embryo aan te passen bestaat al,

hoewel de technologie zich nog in eerste stadia bevindt.

Maar het is al twee keer geprobeerd: in 2015 en 2016, hebben Chinese wetenschappers

geëxperimenteerd met menselijke embryo’s en ze waren gedeeltelijk succesvol met hun tweede poging.

Ze toonden de enorme uitdagingen die we nog tegenkomen in het modificeren van het gen van embryo’s aan

maar ook dat wetenschappers eraan werken om het op te lossen.

Dit is als de computer in de 70’s: er zullen betere computers zijn.

Ongeacht jouw persoonlijke aanpak op genetische modificatie, het zal invloed op je hebben.

Gemodificeerde mensen zouden het gen van onze hele soort veranderen vanwege hun

aangepaste eigenschappen die doorgegeven worden op hun kinderen en kan zich verspreiden over

generaties, langzaamaan het hele gen pool van de mensheid modificeren.

Het zal langzaam beginnen: de eerste designer baby’s zullen niet overdreven aangepast zijn,

het is meer dat ze gemaakt zullen worden om

een dodelijke genetische ziekte in de familie te elimineren.

Zolang de technologie vordert, kunnen meer en meer mensen zeggen

dat het niet gebruiken van genetische modificatie onethisch is omdat het kinderen verdoemt

tot te voorkomen pijnen en dood en ontkent hen een geneesmiddel.

Maar wanneer de eerste designer baby is geboren, wordt er een deur geopend.

die nooit meer gesloten kan worden.

In het begin zal het uiterlijk voor het grootste deel alleen gelaten worden, maar terwijl genetische modificatie

meer geaccepteerd wordt en onze kennis over onze genetische code vergroot,

zal de verleiding groeien.

Als je je nalatenschap immuun maakt tegen Alzheimer,

waarom geef je hen dan ook geen verbeterde stofwisseling?

Waarom geef je hen geen perfecte ogen? Hoe zit het met grootte of spiermassa?

Volle haren? Hoe zit het met je kind uitzonderlijke intelligentie te geven?

Grote kansen zijn gemaakt als een resultaat van persoonlijke keuzes

van miljoenen individu’s die zich ophopen.

Dit is een hellend vlak.

Gemodificeerde mensen zouden het nieuwe standaard kunnen worden,

maar terwijl ontwikkeling normaler wordt en onze kennis verbeterd,

zouden we de enige grootste sterfelijkheid risico factor kunnen oplossen: verouderen.

Twee-derde van de 150000 mensen die vandaag sterven, zullen sterven van leeftijdsgebonden redenen.

Op het moment denken we dat verouderen is veroorzaakt door de opeenstapeling van schade tegen ons,

als wanneer DNA breekt en het systemen verantwoordelijk voor het opknappen van die breuken op den duur afslijten.

Maar er zijn ook genen die direct invloed hebben op verouderen. Een combinatie van genetische

ontwikkeling en andere therapie zouden verouderen kunnen stoppen of vertragen, misschien zelfs omkeren.

We weten uit de natuur dat er dieren immuun zijn tegen verouderen.

Misschien kunnen we zelfs een paar genen lenen voor onszelf.

Sommige wetenschappers denken zelfs dat biologisch verouderen

iets kan zijn dat uiteindelijk stopt iets te zijn.

We zouden nog altijd sterven op een bepaald punt,

maar in plaats van dat te doen in ziekenhuizen wanneer we 90 zijn,

zou het mogelijk kunnen zijn om een paar duizend jaar met onze geliefden door te brengen.

Onderzoek hiernaar bevindt zich in zijn kinderjaren,

en vele wetenschappers zijn correct sceptisch over het einde van verouderen.

De uitdagingen zijn gigantisch, en misschien is het onmogelijk.

Maar het is mogelijk dat mensen die vandaag leven de eerste zouden kunnen zijn

om te profiteren van effectieve anti-veroudering therapie.

Alles dat we nodig zouden hebben is om iemand een slimme miljardair te overtuigen

om het hun volgende probleem om op te lossen te maken.

Op een grotere schaal kunnen we zeker meer problemen oplossen

door een gemodificeerde populatie te hebben.

Ontwikkelde mensen zouden beter uitgerust kunnen worden tegen voedsel met een hoog energiegehalte,

zo vele ziektes van de beschaving te elimineren met als voorbeeld obesitas.

In bezit van een gemodificeerd immuun systeem met een bibliotheek van potentieel gevaar,

zouden we immuun kunnen worden tegen de meeste ziektes die ons vandaag de dag achtervolgen.

Nog verder in de toekomst zouden we mensen kunnen ontwikkelen voor

langere ruimtemissies en om te kunnen gaan met andere condities op andere planeten,

wat heel handig zou zijn om ons in leven te houden in ons vijandig universum.

Alsnog wachten ons een paar grote uitdagingen. Sommige technologisch, sommige ethisch.

Vele van jullie die kijken zullen zich oncomfortabel voelen en bang zijn dat we een wereld gaan creëren

in welke we niet perfecte mensen zullen verwerpen en kenmerken en kwaliteiten zullen preselecteren

op basis van ons idee wat gezond is.

Het ding is dat we op dit moment al in zo’n wereld leven.

Testen voor tientallen van genetische ziektes of complicaties

zijn standaard geworden voor zwangere vrouwen in het meeste van de wereld.

In de meeste gevallen kan het kleinste beetje argwaan van een genetisch defect leiden tot het einde van een zwangerschap.

Neem bijvoorbeeld het Down Syndroom: een van de meest algemene genetische defecten.

In Europa wordt 92% van de zwangerschappen waar het gedetecteerd wordt beëindigd.

De keuze om een zwangerschap te beëindigen is volledig persoonlijk, maar

het is belangrijk om de realiteit te erkennen dat we mensen preselecteren

op basis van medische condities.

Het heeft ook geen zin om te doen alsof dat dit zal veranderen,

dus we moeten met voorzichtigheid en respect ondernemen als we de technologie willen verbeteren

en meer een meer selecties kunnen maken.

Maar dit alles gaat niet in de nabije toekomst gebeuren:

hoe krachtig CRISPR ook is, en het is, het is nog niet foutloos.

Foute aanpassingen gebeuren nog altijd net als onbekende fouten

die overal in het DNA zouden kunnen opduiken en onopgemerkt zouden kunnen blijven.

De gen modificatie zou het gewilde effect kunnen bekomen

een ziekte uit te schakelen, maar op het zelfde moment misschien andere ongevraagde veranderingen activeren.

We weten gewoon nog niet genoeg over de complexiteit van onze genen

om onvoorspelbare gevolgen te ontwijken.

Werken aan precisie en toezien op methodes is een grote verontrusting

wanneer de eerste menselijke testen beginnen.

En omdat we een mogelijke positieve toekomst hebben besproken,

zijn er ook donkere visies.

Bedenk wat een staat als Noord-Korea kan doen als ze genetische modificatie zouden omarmen.

Zou een staat zijn overheersing voor altijd volhouden door gen modificatie te forceren bij hun onderwerpen.

Wat zou een totalitair regime stoppen

om een leger van gemodificeerde super soldaten te ontwikkelen?

In theorie is het mogelijk.

Scenario’s als deze zijn ver, ver weg in de toekomst,

als ze zelfs ook maar mogelijk worden.

Maar het basis bewijs van het concept voor genetische ontwikkeling als dit bestaat vandaag al.

De technologie is werkelijk zo krachtig.

Terwijl dit misschien een verleidende reden is

om genetische ontwikkeling en gerelateerde onderzoeken te verbannen,

zou dit vast en zeker een grote fout zijn.

Het verbieden van genetische ontwikkeling zou alleen maar leiden tot de wetenschap die afdwaalt

naar een plek met rechtspleging en regels waar we oncomfortabel mee zijn.

Enkel door mee te doen kunnen we zeker zijn dat verdere onderzoeken begeleidt worden met voorzichtigheid,

rede, overzicht en transparantie.

Voel je je nu ongemakkelijk?

De meeste van ons hebben iets mis met ze.

In de toekomst die voor ons licht, zou ons bestaan toegestaan zijn?

De technologie is zeker een beetje eng,

maar we hebben veel te verkrijgen en genetische ontwikkeling zou

een stap in de natuurlijke evolutie van intelligente soorten kunnen zijn in het universum.

We zouden ziekte kunnen beëindigen,

we zouden onze levensverwachting kunnen verlengen met eeuwen en naar de sterren reizen.

Er is geen reden om klein te denken wanneer het hier over gaat.

Wat je mening over genetische ontwikkeling dan ook mag zijn, de toekomst komt er sowieso aan.

Wat gestoorde sciencefiction was staat op het punt onze nieuwe realiteit te worden,

een realiteit vol kansen en uitdagingen.

Video’s als dit zouden niet mogelijk zijn zonder jullie donaties op patreon.com

Als je wilt helpen in het uitleggen van ingewikkelde dingen en misschien je eigen

vogeltje krijgen in ruil kan je dat hier doen. Als je meer wilt leren over CRISPR kun je

de bronnen die we in de descriptie gezet hebben lezen. Meer video’s over

het onderwerp zullen volgen. Als je genotificeerd wil worden wanneer het gebeurt,

kan je ons hier volgen.

Ondertitels door de Amara.org-gemeenschap