Video
Transcriptie
Kernenergie creëert bij veel mensen
een ongemakkelijk gevoel van gevaar.
Oude en gevaarlijke mineralen zijn geconcentreerd
om schijnbaar onnatuurlijke krachten te wekken,
waardoor vreselijk giftige elementen ontstaan
die als ze ontsnappen, mensen op gruwelijke manieren
kunnen en hebben gedood.
Hoeveel levens heeft kernenergie gekost en hoe?
♪ Intro muziek ♪
Kernenergie bestaat sinds 1951
en sindsdien zijn er wereldwijd ongeveer 30 ongevallen gemeld.
De meesten waren vrij klein vergeleken met
de twee rampen die iedereen kent:
Fukushima en Tsjernobyl.
Tsjernobyl is om een aantal redenen ongetwijfeld het ergste
nucleair ongeval in de geschiedenis.
De reactortechnologie was oud en slecht voorbereid op noodsituaties
en de reactie van de overheid was traag
en meer gericht op imago dan het beheersen van de schade.
Toch stierven slechts 31 mensen direct bij het ongeval.
Maar wat kernenergie eng maakt zijn niet de reactoren die worden opblazen
maar de straling die ze afgeven.
De echte vraag is dus: hoeveel sterfgevallen als gevolg van kanker
en andere ziekten zal Tsjernobyl veroorzaken?
Hier worden de dingen echt ingewikkeld omdat je meteen in controverse duikt
en alleen al de verschillende schattingen bespreken en hoe ze werden berekend,
verdient een eigen video.
De meest pessimistische schatting komt uit een studie
in opdracht van de Europese Groene Partij
en voorspelt tot 60.000 vroegtijdige sterfgevallen
tegen het jaar 2065.
De meeste wetenschappelijke studies komen met veel lagere cijfers.
De WHO heeft geschat dat in totaal
het dodental op lange termijn ongeveer 4.000 zal bedragen.
Terwijl het Wetenschappelijk Comité van de VN
inzake de gevolgen van atoomstraling
concludeerde dat zelfs dit getal te hoog zou kunnen zijn.
Raadpleeg ons onderzoeksdocument voor meer informatie hierover.
Het tweede grote nucleaire ongeval was Fukushima Daiichi in 2011.
Fukushima werkte niet alleen met veel betere technologie,
die in de eerste plaats minder gevaarlijk was,
er waren veel betere veiligheidsmaatregelen
en de officiële reactie was snel en daadkrachtig.
En dus is het huidige dodental slechts 573.
Het grote verschil hier is dat
deze sterfgevallen niet het gevolg waren van straling.
Het waren indirecte sterfgevallen door de stress van de evacuatie
van de gebieden rond de reactoren
en bestond bijna volledig uit ouderen.
Schattingen van de mogelijke sterfgevallen
door straling lopen sterk uiteen,
van helemaal geen tot ongeveer 1.000.
Wat betreft andere lange termijn gevolgen,
er is een toename van schildklierkanker bij kinderen waargenomen,
maar volgens de WHO hangt dit samen met de toename in controles.
In 2018 was er slechts één bevestigd sterfgeval onder werknemers
als gevolg van door straling veroorzaakte longkanker.
Laten we dit nu eens vergelijken met hernieuwbare energie.
Zonne-, wind- en aardwarmte veroorzaken in principe alleen doden
als gevolg van bouw- en onderhoudsongevallen.
Helaas is hun huidige aandeel in de wereldwijde energie vrij laag.
De grootste speler op het gebied van hernieuwbare energie is waterkracht,
wat meestal betekent: dammen bouwen
en water door turbines laten stromen
van hoger naar lager gebied.
In totaal is waterkracht het meest dodelijk geweest
in termen van ongevallen,
met honderdduizenden doden in de afgelopen halve eeuw.
Eén ongeval valt duidelijk op:
de doorbraak van de Banqiao waterkrachtdam in 1975 in China,
die opvallende overeenkomsten vertoont met Tsjernobyl.
Oude technologie, slecht ontwerp en slecht handelen
door autoritaire overheden die meer bezig waren met imago.
In het kort veroorzaakte een enorme tyfoon een intense overstroming
die de dam verwoestte en vervolgens
een aantal kleinere dammen meenam in een kettingreactie,
en een overstroming van meer van 15 miljard
kubieke meter water veroorzaakte.
Kilometers aan golven zo hoog als gebouwen
verwoestten duizenden vierkante kilometers platteland
en talloze gemeenschappen.
Al met al wordt geschat dat het dodental van slechts dit ene ongeval
en de directe gevolgen ervan
tussen de 85.000 en 240.000 ligt.
Maar al deze sterfgevallen veroorzaakt door
kernenergie en hernieuwbare energie
zijn eigenlijk verwaarloosbaar in vergelijking met
de echte dodelijke energiebron:
fossiele brandstof, de meest gebruikte bron van energie en elektriciteit.
Als we fossiele brandstoffen verbranden om water op te warmen en
turbines te laten draaien,
of om mini-explosies te veroorzaken
om auto’s met verbrandingsmotoren voort te bewegen,
komen gassen als ozon, zwaveldioxide, koolmonoxide en stikstofdioxide
vrij in de atmosfeer.
Het inademen van deze gassen verstoort de longfunctie,
wat chronische aandoeningen zoals astma en bronchitis verergert
en een breed scala aan ademhalings- en hart- en vaatziekten veroorzaakt.
Maar nog gevaarlijker is de vervuiling door fijne deeltjes
door het verbranden van fossiele brandstoffen.
Een mengsel van vaste en vloeibare druppeltjes van giftige stoffen
met een diameter van slechts 2,5 micron.
Ze vinden eenvoudig hun weg tot diep in je longen
en verhogen het risico op dodelijke ziekten
zoals longkanker, beroerte en hartaandoeningen.
Luchtverontreiniging door fossiele brandstoffen
is de belangrijkste oorzaak
van milieugerelateerde sterfgevallen wereldwijd.
Volgens de WHO is dat goed voor 29% van alle gevallen van longkanker,
17% van de sterfgevallen door acute lagere luchtweginfectie,
24% door beroerte, 25% door ischemische hartziekte
en 43% door chronische obstructieve longziekte.
Al met al leidt luchtverontreiniging van buitenaf
jaarlijks tot de dood van 4 miljoen mensen.
Wat luchtvervuiling bijzonder problematisch en onheilspellend maakt,
is het feit dat de schade die het veroorzaakt heel geleidelijk gebeurt,
wat het lastig maakt voor onze hersenen,
die niet met subtiele gevaren in gedachten zijn geëvolueerd,
om de omvang van het probleem te beseffen.
In totaal heeft luchtverontreiniging door fossiele brandstoffen
in de afgelopen 50 jaar naar schatting ongeveer
100 miljoen mensen het leven gekost.
Maar wacht, is dat echt eerlijk?
Fossiele brandstoffen leveren ook meer dan 80% van de wereldwijde energie,
dus het is logisch dat ze de meeste doden veroorzaken.
Laten we dus de sterfgevallen per energie-eenheid vergelijken.
Sterfgevallen per geproduceerde energie-eenheid.
Enkele studies hebben de sterftecijfers van verschillende energiebronnen
per terawattuur vergeleken.
Dat is ongeveer het jaarlijkse energieverbruik van 27.000 EU-burgers
of 12.600 Amerikaanse burgers.
Om zoveel energie voor een jaar te produceren,
veroorzaakt steenkool 25 doden,
veroorzaakt olie 18 en aardgas 3.
Hernieuwbare energie veroorzaakt elke paar decennia één sterfgeval.
En kernenergie, in het ergste geval,
zou kernenergie elke 14 jaar één sterfgeval veroorzaken.
Een studie toonde zelfs aan dat kernenergie 2 miljoen levens heeft gered
tussen 1971 en 2009
door fossiele brandstoffen uit de wereldwijde energiemix te vervangen.
De cijfers zijn duidelijk, zelfs als we enorm pessimistische cijfers pakken
is kernenergie een van de veiligste vormen van energieopwekking
en in een tijd waarin we worstelen om de snelle klimaatverandering te vertragen,
is het een zeer waardevolle koolstofarme optie.
Al deze feiten laten echter nog steeds één belangrijk argument
tegen kernenergie achter zich.
Tegenstanders van kernenergie stellen dat kernafval
en het gebrek aan oplossingen voor lange termijn opslag
een onaanvaardbaar probleem en risico is,
terwijl voorstanders van kernenergie zeggen dat het aantoonbaar veiliger is
om kernafval op te slaan totdat hernieuwbare energie
in de volledige energiebehoefte van de mensheid kan voorzien
dan om giftige gassen in te ademen
en bij te dragen aan klimaatverandering.
Maar een uitgebreide discussie over kernafval zou hier te ver gaan,
meer hierover in onze bronnen.
Laat het weten als je er een hele video over wilt zien.
Dus kijkend naar de vergelijking van sterftecijfers
is het enigszins zorgwekkend dat sommige landen
kernenergie vervangen door fossiele brandstoffen, voornamelijk steenkool.
Vooral Duitsland en Japan zijn het meest actief geweest
bij het ontmantelen van hun nucleaire vloot.
In een poging om het volk te sussen,
heeft de Duitse regering 11 van haar 17 kerncentrales gesloten
en is ze van plan de resterende reactoren in 2022 te sluiten.
Het directe tekort in de energieproductie
werd opgevuld door tijdelijk de steenkoolproductie te verhogen,
de energiebron met de grootste gezondheidseffecten
en de ergste gevolgen voor klimaatverandering.
Een analyse uit 2019 concludeerde dat het gevolg
van de uitfasering van kernenergie
heeft geleid tot 1.100 vermijdbare sterfgevallen per jaar in Duitsland,
als gevolg van de toegenomen luchtvervuiling in de jaren na 2010.
Kortom,
kernenergie voelt veel gevaarlijker aan dan het in werkelijkheid is.
Hoe je het ook bekijkt,
het enige waar we zo snel mogelijk vanaf moeten proberen te komen
zijn fossiele brandstoffen,
om de doden die ze elk jaar veroorzaken te voorkomen
en klimaatverandering tegen te gaan.
Ongeacht hoeveel je persoonlijk geeft om klimaatverandering
of welke energiebron jouw voorkeur heeft,
het redden van miljoenen levens
zou iets moeten zijn waar we het allemaal over eens kunnen zijn.
Misschien heb wel een goed voornemen
om dit jaar te proberen duurzamer te leven.
Of misschien gaan je doelen meer over jou als persoon
en wil je nieuwe vaardigheden opdoen.
Terwijl je nog steeds vooral binnenzit,
is dit het perfecte moment om aan dat plan te werken.
We werken samen met Skillshare, een online leergemeenschap
die duizenden cursussen aanbiedt in alle vaardigheidsniveaus
over een hoop creatieve vaardigheden zoals illustratie, animatie
of film en video.
Maar je kunt ook eens kijken naar cursussen over productiviteit,
kamerplanten of interieurontwerp.
Allemaal perfect om jouw tijd thuis aangenamer te maken
en iets nieuws te leren.
Je krijgt onbeperkte toegang tot alle cursussen
voor minder dan $10 per maand, met een jaarlijks premium lidmaatschap.
En de eerste duizend Kurzgesagt-kijkers die naar link in de beschrijving gaan,
krijgen een gratis trial.
En als je niet kan kiezen,
begin dan misschien met iets super praktisch,
zoals leren hoe je je creatieve proces het beste kunt benaderen.
Wij raden aan: Productivity for Creatives:
Build a System That Brings Your Best door Thomas Frank,
maar alles wat je een goed gevoel geeft
en je nieuwe ideeën geeft is het proberen waard.
Als je creatief wilt worden met nieuwe vaardigheden
én Kurzgesagt wilt steunen,
probeer het dan eens.