Video

Transkript

Madeni para büyüklüğünde bir kara delik aniden yanınızda belirseydi

başınıza ne gelirdi?

Kısa cevap: ölürdünüz.

Uzun cevap: duruma göre değişirdi.

Madeni bir para ağırlığında bir kara delik mi

yoksa madeni bir para genişliğinde bir kara delik mi?

5 gram ağırlığında bir madeni paranın

sihirli bir şekilde bir kara deliğe çöktüğünü düşünün.

Bu kara deliğin yarıçapı 10 üzeri -30 metre civarında olurdu.

Karşılaştırırsak, bir hidrojen atomunda bu değer 10 üzeri -11 civarındadır.

Yani bir kara delik, bir atomla karşılaştırılınca

bir atom ile Güneşi karşılaştırdığımız oranda küçük kalır.

Hayal edilemeyecek derecede küçük!

Ayrıca küçük bir kara delik, Hawking radyasyonu tarafından hızla çürümeye uğradığından

ömrü hayal edilemeyecek derecede kısa olurdu.

Sahip olduğu o küçük ağırlığı 10 üzeri -23 saniyede yayardı.

5 gramlık ağırlığı 450 terajul enerjiye dönüşürdü,

ki bu da Hiroshima ve Nagasaki’ye düşen atom bombalarının

birleşiminden daha büyük bir patlamaya yol açardı.

Bu durumda, ölürdünüz.

Ayrıca madeni paranızı da yitirirdiniz.

Eğer kara delik, madeni bir para genişliğinde olsaydı

bu sefer daha ağır olurdu.

Aslında, madeni para genişliğinde bir kara delik

Dünya’nın ağırlığından biraz daha ağır olurdu.

Yüzeysel kütle çekimi gezegenimizin şu anda yaptığından

bir milyar kere milyar daha fazla olurdu.

Maruz kalacağınız gelgit etkileri

hücrelerinizi parçalara ayıracak kadar kuvvetli olurdu.

Kara delik, daha siz farkına bile varamadan sizi yemiş bitirmiş olurdu.

Kütleçekim kanunları hala aynı olmasına rağmen,

böyle büyük nesneler etrafında deneyimleyeceğiniz yerçekimi fenomeni

daha farklı olurdu.

Kütleçekimsel çekim aralığı

siz birşeyden uzaklaştıkça azalmakla birlikte

tüm evren boyunca uzanır.

Şu anda Dünya’da, başınız ve ayak parmaklarınız, gezegenimizin merkezine

yaklaşık olarak eşit uzaklıktadır.

Fakat madeni para büyüklüğünde bir kara deliğin üzerinde dursaydınız,

ayaklarınız merkeze yüzlerce kat daha uzak olurdu.

Kafanızdaki yerçekimi kuvveti onbinlerce kat daha fazla olurdu

ve sizi milyarlarca parçaya ayırırdı.

Fakat kara delik sadece sizi parçalamakla kalmayacakdı.

Artık varsaydığımız kara delik, Dünya-Ay-Ölüm Deliği sisteminde

kütleçekimi olarak baskın kısma sahip.

Böyle bir durumda kara deliğin gezegenin merkezine batarak

gezegeni içten dışa tüketebileceğini düşünebilirsiniz.

Aslında, Dünya da kara deliğin üzerine giderek etrafta sallanmaya başlar,

sanki kara deliği yörüngesine almış,

ve kara delik, etrafındaki kütle yığınını yermiş gibi,

ki bu çok daha fazla ürkütücü.

Dünya içeriden yendiğinden dolayı,

artık kara deliği dar bir alanda çevreleyen

sıcak kayalardan oluşmuş bir dağınık disk haline döner.

Kara delik beslenmeyi bitirinceye kadar ağırlığını ikiye katlar.

Ayın yörüngesi artık daha eliptik bir haldedir.

Güneş sistemi üzerindeki etkiler ise korkunç bir şekildedir-

İncil’de geçen anlamıyla, dehşet verici.

Kara delikten doğan gelgit kuvvetleri, muhtemelen Dünya yakınındaki asteroidleri dağıtırdı,

hatta belki de asteroid kuşağındakileri bile.

Kara delik, Güneş sistemine hızlı ve kontrolsüz bir şekilde taşlar gönderirdi.

Önümüzdeki birkaç milyon yıl için bombardımanlar ve oluşturduğu etkiler

normal gibi karşılanırdı.

Tüm olanlardan sonra gezegenler hafiften etkilenir, fakat aynı yörüngelerinde kalırlardı.

Önceden Dünya olan kara delik,

Güneş etrafındaki hareketine eskisi gibi devam ederdi.

Bu durumda, yine ölürdünüz.

Bu bonus video, Patreon üzerindeki katkılarınız sayesinde oldu.

Desteğiniz için çok teşekkürler!

Bu başlık, AskScience subreddit indeki bir soruya

ve ayrıca bu videoda bizimle çalışan Matt[Caplin?]‘in muhteşem cevabına dayalıdır.

Bunun gibi daha ilginç şeyler için Quarks and Coffee adlı bloğunu ziyaret edin.

Eğer videoyu tartışmak isterseniz, şimdi bizim de bir alt subreddit imiz var.

Kara delikler ve aynı derecede ilginç olan nötron yıldızları ile ilgili daha fazla şey öğrenmek isterseniz, tıklayın.

Altyazı: Rid. ridvan10{gmail.com