Video

Bản trích

Ở mọi ngóc nghách trên hành tinh

…Những con kiến đang chiến đấu với nhau

Vũ khí của chúng được tạo hóa ban tặng

như là lớp giáp mạnh, cú đốt chết người, hay bộ hàm sắc nhọn

dù chúng nhỏ bé, chẳng mấy ai để ý…

…nhưng chúng đã tạo ra một đế chế lớn nhất mà cả loài kiến từng xây dựng

một lãnh thổ trải dài xuyên lục địa, và gây nên những trận chiến cướp đi hàng triệu sinh mạng

Cùng tìm hiểu những chiến binh khó đoán này..

…Linepithema humile, hay kiến Argentina (kiến riện)

Câu chuyện bắt đầu tại vùng ngập nước quanh sông Paraná ở Nam Mĩ

Loài kiến sống ở đây rất đông đúc,

…nơi hàng tá loài kiến chiến đấu để tranh giành quyền lực

bao gồm cả kiến lửa, kiến quân đội,…

…và cả loài kiến Argentina chẳng mấy ấn tượng

chân chúng chỉ dài từ 2-3mm,

…với một bộ hàm nhỏ

…thật đáng ngạc nhiên khi chúng đã sống sót trong số những đối thủ cạnh tranh

Tổ của chúng không đáng kể.

thuộc địa của chúng từ rất nhỏ đến rất lớn, và có thể tìm thấy ở mọi nơi:

Dưới khúc gỗ

…trong đám lá rụng

…hoặc thuộc địa cũ của loài kiến khác.

đây, loài kiến này sỡ hữu một loại vũ khí hiệu quả hơn những đối thủ khác của chúng:

Số lượng

hầu hết loài kiến khác chỉ có một con chúa để sinh sản,

…trong khi kiến Argentina cùng nhau tạo nên lực lượng

Trong 120 con kiến thợ, sẽ có 1 con kiến chúa, nó đẻ 60 trứng một ngày

…vì vậy số lượng của chúng tăng rất nhanh và có hàng triệu hay hàng tỉ con.

một số lượng kiến chúa và kiến thợ thường xuyên đi ra ngoài để tìm một thuộc địa mới

…nhưng chiến lược này có nhược điểm.

khi các lãnh thổ mới phát triển và sản sinh thêm ra nhiều con mới,

đột biến sẽ xảy ra để chúng thích nghi với môi trường mới

DNA của chúng thay đổi dần qua từng thế hệ, sự khác biệt cũng tăng dần

Sau một thời gian

…những con kiến rời khỏi lãnh thổ cũ sẽ trở nên giống những anh em họ hàng xa

…và bắt đầu cạnh tranh với “mẫu quốc”

Đây là cách kiến Argentina cư xử trong vùng Nam Mỹ bản địa của chúng

Trong lãnh thổ của mình, chúng “đoàn kết tốt” và “kỉ luật tốt”

…nhưng chúng lại chiến đấu rất ác liệt với những con kiến Argentina ngoài lãnh thổ và loài kiến khác.

Với các đối thủ mạnh như nhau trên mọi mặt trận

…kiến Argentina trở nên cực kì hung dữ

…chiếm giữ từng khúc cây ngọn cỏ.

Nhưng chúng không bao giờ thống trị được nhau

…cho đến khi con người xuất hiện

Chúng ta đã vận chuyển hàng hóa khắp hành tinh bằng tàu biển

và vài con kiến Argentina chúa đã đi quá giang như thằng nhảy tàu trốn vé

…từ Nam Mỹ đến Madeira và New Orleans.

Những con kiến Argentina chắc đang tự hỏi “Đây là đâu?, và tôi là ai?”.

Thay vì bị bao vây bởi những kẻ thù nguy hiểm

…chúng chỉ tìm thấy con mồi

Không sinh vật nào có thể cạnh tranh hiệu quả với chúng

vì chỉ có vài con kiến Argentina chúa ra được bên ngoài,

…những con kiến bên ngoài có sự đa dạng di truyền rất thấp

trên hết, những con kiến Argentina vừa nãy giết hơn 90% nữ hoàng của chúng mỗi năm

Ít kiến chúa hơn, cũng ít đa dạng gen hơn

Vì vậy, khi thuộc địa của chúng tràn lan khắp các cảnh quan

…những con kiến rời khỏi thuộc địa không còn được coi là họ hàng nữa

Kết quả là,

…các thuộc địa mới không chiến tranh nữa,

…nhưng chúng hợp tác lại thành các siêu đàn

Đây là một chiến lược ít phổ biến trong thế giới loài kiến

Chỉ một vài trong số 16000 loài kiến có siêu đàn

một siêu đàn đã được tạo ra ở bờ biển phía tây nước Mỹ,

…và trở thành căn cứ cho cuộc xâm chiếm thế giới của loài kiến nhỏ

Ngày nay, loài kiến ​​Argentina sinh sống ở Địa Trung Hải, khắp sáu lục địa và nhiều đảo.

Siêu thuộc địa này đặc biệt thành công

…Lập nên các chi nhánh ở California, Châu Âu, Nhật Bản, New Zealand và Úc,

…tạo thành một liên lục địa lớn của kiến ​​Argentina.

khiến chúng trở thành xã hội lớn nhất hành tinh

…gấp nhiều lần xã hội loài người.

Nhưng, thành công của chúng làm thay đổi hệ sinh thái của nơi mà chúng xâm chiếm

California là một ví dụ hoàn hảo

Vì tham vọng mở rộng lãnh thổ,

…kiến Argentina xâm chiếm tràn lan, thay thế đến 90% loài kiến bản địa

…gồm cả vài loài kiến mật ở California

Mặc dù kiến mật rất to lớn,

…lãnh địa của chúng chỉ có từ 3,000 đến 6,000 con

…Và gần như không thể chống lại một lực lượng đông đảo đến vài tỉ con kiến Argentina

kiến thợ Argentina tấn công kiến mật bằng cách bôi hóa chất lên cơ thế chúng

…nó sẽ kích thích kẻ thù

…và khiến chúng trở thành mục tiêu cho những con kiến Argentina khác

khi tấn công, kiến Argentina thịt sạch sẽ nạn nhân

…bám vào nạn nhân theo nhóm

…và kéo chân của chúng ra.

có bao nhiêu con bị chết không quan trọng,

…chúng luôn luôn đầy đủ

Khi thuộc địa bị xâm chiếm và hủy diệt

…kiến Argentina ăn trứng và ấu trùng của kẻ thù

…rồi chiếm giữ hoàn toàn lãnh thổ

Số lượng của kiến Argentina cho phép chúng săn lùng và tiêu diệt nhiều côn trùng khác nhau

…theo thời gian, một số loài đã biến mất hoàn toàn trong lãnh địa của kiến

kiến Argentina chẳng quan tâm đến những thứ ngáng đường

…chúng vượt lên và đi qua

Nếu điểm dừng tiếp theo của chúng là những thứ của con người

…chúng sẽ chiếm đó làm nhà

như là ở bãi rác, đĩa thức ăn cho vật nuôi,

…và đột nhập vào nhà bếp để lấy thức ăn thừa.

Không chỉ nhà của chúng ta

…khu vườn và cánh đồng của chúng ta cũng bị ảnh hưởng,

…vì chúng nuôi lũ rệp như ta nuôi gia súc

Rệp thì ăn cây trồng và sản xuất ra mật ngọt

…chúng cho loài kiến thứ mật này để đổi lấy sự bảo vệ

Vì kiến tiêu diệt thiên địch trong ngôi nhà của chúng,

…loài rệp phát triển mạnh và phá hoại cây trồng

Vì vậy, chúng gây ra ảnh hưởng lớn đến các hệ sinh thái mà chúng xâm chiếm,

…Chúng cũng được coi là sâu gây hại cho nông nghiệp.

Nhưng sự cai trị của kiến Argentina đang bị thử thách

Các vùng của siêu thuộc địa đã bị li khai ra và trở thành nhiều đế chế riêng biệt.

Một cuộc nội chiến tàn khốc đang nổ ra

đơn cử như, siêu đàn hồ Hodges

…đã chiến tranh trong nhiều năm với siêu đàn khổng lồ vùng San Diego

cuộc chiến này diễn ra trong một chiến tuyến rộng lớn

…trải dài hàng ki lô mét

Ước tính có khoảng 30 triệu con kiến đã ngã xuống ở đây mỗi năm (1con/giây)

mặt khác, một đàn kiến cũ ở sông Paraná đã tăng lên từ trong bóng tối

Kiến lửa đỏ

…cái con kiến mà đã từng đi đến bờ biển của Alabama hồi nãy. (năm 1930)

Không chỉ là những con kiến ​​lửa đỏ hung dữ

…và có nhiều khả năng để đối đầu với kiến Argentina

…chúng cũng có thể tự thành lập siêu đàn riêng

Giờ đây, cuộc chiến cũ từ quê nhà xa xôi của chúng đã được chuyển tới một chiến trường nơi khác

Ở đông nam nước Mỹ, xảy ra sự đụng độ dữ dội giữa các siêu đàn

kiến Argentina tự cảm thấy bản thân mị bị ruồng bỏ bởi kiến lửa

kiến lửa thợ có kích thước lớn gấp 2 lần kiến Argentina thợ

…và có cả ngòi chích nọc độc

Mặc dù những con kiến Argentina đã chiến đấu kiên cường

…kiến lửa quá mạnh so với chúng.

Sau vô số trận thua,

…kiến lửa đã hủy diệt những siêu đàn kiến Argentina

…nhiều nhất là ở miền đông nam nước Mỹ

Một lãnh thổ đã bị mất,

…nhưng kiến Argentina vẫn sẽ tiếp tục chiến

Mạng lưới siêu lãnh thổ tuyệt vời này là thành công lớn nhất trong lịch sử của chúng,

…và chúng sẽ không bao giờ đầu hàng chỉ vì một thất bại sương sương

Chúng sẽ đứng vững trước mọi kẻ thù

…không vấn đề gì nếu chúng ở sông Paraná

…hoặc trên bất kì một chiến trường rộng lớn nào của thế giới

(phụ đề được dịch bởi Khoa Khỏe Khoắn) Ân tuổi

Video này được phát triển bởi CuriosityStream,

đăng ký dịch vụ phát trực tuyến với hàng ngàn phim tài liệu và tiêu đề thực tế.

khán giả Kurzgesagt có thể ghé thăm ở

curiositystream.com/kurzgesagt

…để được dùng thử 31 ngày miễn phí xem các bộ phim như “Thế giới lớn trong một khu vườn nhỏ”

…một cuốn bách khoa toàn thư về thế giới quanh ta,

…hoặc tìm hiểu những người vĩ đại như Stephen Hawking, David Attenborough và nhiều người khác nữa

…có sẵn để xem offline

khi bạn hết thời gian dùng thử,

…bạn “chỉ” tốn 2.99 đô một tháng thôi (tầm 70k)

CuriosityStream được thành lập bởi cùng những người xem kênh Discovery Channel

…với phim tài liệu kéo dài:

Khoa học, Tự nhiên, Lịch sử, Công nghệ và Lối sống.

Nó là một cách tuyệt vời để vừa xem các video vui nhộn vừa học hỏi mọi thứ.

Cảm ơn rất nhiều đến bạn bè của chúng tôi tại CuriosityStream đã hỗ trợ nỗi ám ảnh kiến ​​của chúng tôi,

…và thực hiện các dự án đầy tham vọng như thế này.

Hãy theo dõi Phần 3,

…và ghé thăm:

curiositystream.com/kurzgesagt

…để trải nghiệm miễn phí.