ویدئو
متن
بعضی وقت‌ها جهان، هوممم… خسته‌کننده به نظر میاد
ما به تمام جزایر دور افتاده رفتیم، قطب شمال رو فتح کردیم و به عمیق‌ترین جنگل‌ها نفوذ کردیم
ولی هنوز یک جا برای کاوش هست
اون جا یک بیابون خیس و مرگباره، زیستگاه موجوداتی اسرارآمیز که در تاریکی کامل زندگی می‌کنن
اعماق دریا
بیاین شیرجه بزنیم
وقتی به مقیاس محض اقیانوس‌ها زمین نگاه می‌کنیم
سخته که باور کنیم کمتر از 2 درصد کل زیست‌توده‌ی (بیومس) زمین اینجا زندگی می‌کنن
و از اون درصد ناچیز، نزدیک نود درصد نزدیک به سطح، در دویست متر اول واقع شده‌اند
اینجا جاییه که سفرمون رو شروع می‌کنیم
اینجا، نور هنوز می‌تونه به آب نفوذ کنه که اجازه می‌ده فتوسنتز رخ بده
فیتوپلانکتون
تریلیون‌ها و تریلیون‌ها باکتری و جلبک تک‌سلولی پایه‌ی اکوسیستم اقیانوس رو تشکیل می‌دن
و اون‌ها توسط پلانکتون‌های بزرگتر مصرف میشن، که خودشون توسط گونه‌های دیگه مصرف میشن
کف دریا در این عمق مشابه جنگل آمازونه و معمولاً پوشیده شده با صخره‌های مرجانی، جلبک‌ها
و گیاهان دریایی دیگه‌ای که خانه‌ی جانوران دریایی زیادی هستند
تا اینجا، توجه ما بر روی محیط نسبتاً خوشایند متمرکز بوده
جایی که ما ماهیگیری می‌کنیم، شنا می‌کنیم، آلوده می‌کنیم و به علم مشغولیم
پس بیاین پایین‌تر بریم
با عبور از آب‌های آشنای ساحلی به آب‌های عمیق‌تر و دورافتاده‌تر، بالاخره می‌رسیم به لبه‌ی
فلات قاره، جایی که با شیب قاره‌ای روبرو هستیم
نزول طولانی به سمت ژرفای دریا
با هر متر آب بیشتر، نور به شدت محو میشه، که یعنی اساساً
دیگه گیاهی وجود نداره، و شیبِ به ظاهر تند قاره‌ای ما رو به یاد سطح ماه می‌اندازه
وقتی نگاه می‌کنیم، با چیزی که آب‌های آزادِ بی‌انتها به‌نظر میاد روبرو هستیم
بیایید شیب رو پشت سر بذاریم و وارد جایی که به «ناحیه‌ی گرگ و میش» معروفه بشیم، دروازه‌ای به اعماق اقیانوس
پایین‌تر که می‌ریم، فشار آب در حد مرگ‌آوری بالا می‌ره
عمیق‌ترین غواصی اسکوبا در عمق 332 متری انجام شده
در اون عمق، فشار مثل اینه که 200تا خودرو روی شما قرار گرفته باشه
اما ما فقط 3 درصد از سفرمون رو تکمیل کردیم
با وجود اینکه این منطقه خشن به نظر میاد، در واقع ماهی‌ها و بقیه‌ی جانوران
حداقل نصف زندگیشون رو اینجا می‌گذرونن
در طول روز اینجا محل خوبی برای استراحت و تجدید قواست
دور از چشم شکارچی‌ها در آب‌های تاریک گسترده
شب‌ها اونا می‌تونن با امنیت بیشتر برن به ناحیه‌های کم‌عمق‌تر تا در آب‌های سطحیِ پر از غذا تغذیه کنن
در این ناحیه‌ی گذر از گرگ و میش به تاریکی نور تبدیل به ابزار قدرتمندی میشه
بیش از 90 درصد گونه‌های بومی این محیط عمیق
از مواد شیمیایی زیست‌‌تابشی برای تولید نور استفاده می‌کنند
اون‌ها ازین کار برای استتار دربرابر نور خیلی محو خورشید
ارسال سیگنال به جفت‌های بالقوه
یا گیج کردن و ترسوندن مهاجما استفاده می‌کنن
یا از نور برای شکار استفاده می‌کنن
ابزار دیگه‌ای برای بقاء در تاریکی کار گروهیه
در حدود 700 متری، ما به یک کلنی از سیفونوفورها بر می‌خوریم
اون‌ها می‌تونن طول بیشتر از 50 متر داشته باشن، اما فقط به پهنی یک جارو هستن
برای جذب طعمه، کلنی نور قرمز یا آبی براق غم‌انگیز و زیبایی تولید می‌کنه
و پرده‌ای از شاخک‌های پر از سوزن‌های زهرآگین ایجاد می‌کنن که هرچیزی که خیلی نزدیک بشه رو می‌کشه
اما بیشتر گونه‌هایی که این پایین زندگی می‌کنند بر یک منبع دور از انتظار تکیه دارند: برف دریایی
چیزهای پوسته‌پوسته‌ی سفید که مدام از سطح اقیانوس به پایین فرو می‌ریزن
که از بخش‌های مرده‌ی حیوانی یا گیاهی
مواد دفعی
صدف‌ها، شن یا گرد و خاک تشکیل شده
هرچند خیلی خوشمزه به نظر نمیاد، بدون این منبع حیاتی زندگی در اعماق اقیانوس از گرسنگی تلف میشه
در این مکانه بین دو دشمن دور از انتظار، جذاب‌ترین نبردها اتفاق می‌افته
نهنگ‌های عنبر، ماهی مرکب عظیم الجثه در ابعاد یک خونه رو شکار می‌کنن
در حالی که ماهی مرکب وحشیانه در مقابلش می‌جنگه، احتمالاً شانسی برای پیروزی نداره
اما آثار دائمی بر پوست قاتلش به جا می‌ذاره
وقتی به 1000 متری می‌رسیم، عمیق‌تر از بلندترین سازه‌ی ساخت بشر، باید احتیاط کنیم
اینجا منطقه‌ی نیمه‌شبه، محل تاریکی مطلق
یک زمین بایر خیس اکتشاف‌نشده، که از چیزی جز آب‌های آزاد سیاه بی‌انتها تشکیل نشده
در این عمق، برای انسان شنا کردن سخت‌تر از پیاده‌روی در فضاست
پیدا کردن غذا در این عمق واقعاً سخته، پس حیات برای سازگاری به شدت در مصرف انرژی به‌صرفه شده
مثل ماهی مرکب خون‌آشام سی سانتی متری که بی‌حرکت در آب شناوره
با بازوهای چنگ‌زننده‌ی باریک و بلندش که دراز شدن
اونا با موهای ریز سفت پوشیده شدن که غذا رو از آب جمع می‌کنه
این انرژی زیادی رو در مقایسه با جمع کردن فعالانه‌ی غذا ذخیره می‌کنه
برای ماهی‌های گوشت‌خوار، پیدا کردن غذا سخت‌تره چون این پایین طعمه‌ی زنده نسبتاً کم‌یابه
پس شکارچی‌ها باید در اولین حمله قربانی رو کاملاً محکم بگیرند وگرنه اون به درون تاریکی فرار می‌کنه
بسیاری از شکارچی‌های اعماق اقیانوس ردیف‌های متعددی از دندان‌های دراز و کشنده دارن
مثل گرزه‌ماهی، که از نیش‌هاش برای به دام انداختن و بلعیدن درسته‌ی حتی طعمه‌های بزرگ استفاده می‌کنه
یا کوسه‌ی چین‌دار با مجموعه‌ای پر ابهت از 300 دندان
که به سمت داخل قوس دارن تا قربانی رو در دهنشون قلاب کنند
پایین‌تر می‌ریم
زیر علامت 3800، هم عمق با قبر تایتانیک
حالا ما در اعماق مغاکی هستیم
اینجا زندگی در حرکت هسته اتفاق می‌افته
حفظ کردن هر میزان کمی از انرژی برای بقاء حیاتیه
این پایین هر چیزی یا بی‌حرکت شناوره، یا به شکلی آهسته و ظریف شنا می‌کنه
تنها زمانی که حیوانات این ناحیه سریع شنا می‌کنن وقتیه که بخوان از خطر فرار کنن
مثل هشت‌پای گوش‌دراز که با باله‌های گوش مانندش شنا می‌کنه یا ماهی دم‌شلاقی با ضربات آهسته‌ی دم مارماهی مانندش
در چهارهزار متری ما بالاخره به زمین برمی‌خوریم
دشت مغاکی
که با گل و سنگ‌های خاکستری و گرد و غباری از بقایای از بقایای برف دریایی پوشیده شده
که توسط جانورانی مثل خیارهای دریایی، میگو، توتیای دریایی و کرم‌های دریایی مصرف میشه
در بعضی ناحیه‌های کف دریا، ذخایر کوچک و تیره‌ای از مواد معدنی دیده میشن
اینا گرهک‌های منگنز هستند
مرجان‌های اعماق اقیانوس و اسفنج‌ها ازشون برای محکم کردن خودشون به ته دریا استفاده می‌کنن
هرچند حیات در کف دریا پراکنده‌ست، حتی این پایین هم آبادی‌هایی وجود دارند
در درّه‌های کافتی، جایی که صفحه‌های زمین‌ساختی (تکتونیک) از هم فاصله می‌گیرند، ماگما آب دریا رو گرم می‌کنه
و فواره‌های تاریکی از آب و مواد معدنی با دمای ℃400 تشکیل می‌ده که دودکش‌ها و برج‌های پیچیده‌ای تشکیل می‌دن
باکتری‌های شدیددوست از این مواد معدنی برای ساخت مواد آلی استفاده می‌کنند که پایه‌ای برای اکوسیستم‌های بی‌نظیره
پایین‌تر که می‌ریم، در 6000 متری به عمیق‌ترین نقطه‌ی دشت مغاکی می‌رسیم
بیشتر بخش‌های کف دریا از این عمیق‌تر نمی‌شن. اما اگر بخوایم به عمیق‌ترین نقاط اقیانوس بریم
در واقع در میانه‌ی راه قرار داریم
بیایید وارد ناحیه‌ی فراژرف بشیم، جهان زیرین دریا
که شامل گودال‌های باریکی میشه که فقط 0.25 درصد از اقیانوس‌ها رو تشکیل می‌دن و جزو
شدیدترین مکان‌های روی زمین هستند
فقط شدیددوست‌ها این پایین وجود دارند، مثل حلزون‌ماهی اثیری که رکورد عمیق‌ترین ماهی زنده‌ای که
تا کنون دیده شده رو داره، در حدود 8000 متری
در حال پایین رفتن از 10,000 متری به سرعت از کنار سنگ‌های سیاه میخ‌مانند و تیز رد می‌شیم
ته به شیب نهایی می‌رسیم، گودالی در گودال بزرگتر ماریانا با شیب‌های آرامی در دو طرفش
که درّه‌ای به پهنای 1.6 کیلومتر رو در بر می‌گیره
دیگه تمومه
عمیق‌ترین نقطه، گودال چلنجر
11000 متر زیر سطح دریا
فشار آب اینجا 1086 باره (هر «بار» معادل صد کیلو پاسکال)
شنا کردن در اینجا مثل اینه که بخواین 1800 فیل روی بدنتون نگه دارید
اما حتی اینجا، زندگی راهی برای شکوفا شدن پیدا کرده
در کنار خیارهای دریایی، دوجورپایان سفید و صورتی در آب تکون تکون می‌خورن
اندازه‌شون حیرت‌انگیزه
در حالی که پسرعموهاشون در آب‌های سطحی فقط چند سانتی‌متر طول دارن، نسخه‌ی اعماق اقیانوس
می‌تونه به 30 سانتی‌متر هم برسه
و چیزهای دیگه‌ای هم هستن که با ظرافت در آب شناورن
کیسه‌های پلاستیکی که در 2018 توسط دانشمندا کشف شدن
حتی دور افتاده‌ترین نقطه‌ی زمین هم از تأثیر انسان در امان نبوده
دیگه چیزی باقی نمومده و اکسیژن ما هم داره تموم میشه، پس صعودمون رو آغاز می‌کنیم
بعد از ساعت‌ها سفر در نیستیِ تاریک، بالاخره نور به چشممون می‌خوره
دوباره به سطح آرام دریا می‌رسیم
اقیانوس‌ها خیلی عمیقن. خیلی ازشون وجود داره
ما به خودمون و نوادگانمون مدیونیم که ازشون تا جایی که می‌تونیم مراقبت کنیم
هنوز چیزهای شگفت‌انگیز زیادی برای کشف شدن باقی مونده
خب، الان شما مورمور شدین و دلتون می‌خواد به اکتشاف برید
چرا با یه ذره علم آبدار شروع نمی‌کنید؟ شما می‌تونید از دوستمون «بریلینت» به‌عنوان
یه تخته‌ی پرش برای یک شیرجه‌ی عمیق به علم استفاده کنید
بریلینت یه وبسایته که از طریق دوره‌های تعاملی بهتون کمک می‌کنه از راه عملی سراغ علم برید
همینطور مشکلات روزمره در ریاضیات، علم و علوم کامپیوتر
به جای اینکه به سادگی شما رو در اطلاعات غرق کنه
شما ابزار حل کردن موضوعات پیچیده توسط خودتون رو کسب می‌کنید
این یادگیری تجربیه، به جای روش سنتی
داخلش غوطه‌ور بشید و از دوره‌هایی در مورد چیزهایی مثل هندسه، امواج و نور، فیزیک جاذبه
و خیلی چیزهای دیگه استفاده کنید
روی لینک داخل توضیحات کلیک کنید یا به brilliant.org/nutshell برید و رایگان ثبت نام کنید
و بیشتر از تعداد ماهی‌های دریا چیز یاد بگیرید
اونجا مزایای اضافه‌ای برای بینندگان کورتس‌گزگت وجود داره
اولین 668 نفری که از لینک استفاده کنن
در حق عضویت سالانه 20 درصد تخفیف می‌گیرن، که بهتون اجازه می‌ده از کل مسائل روزانه‌ی آرشیو دیدن کنید
و همه‌ی دوره‌ها رو باز کنید
بریلینت بهتون کمک می‌کنه روزتون رو کمی باهوش‌تر به پایان برسونید، برید و داخلش شیرجه بزنین
به ویتامین دریای بیشتری احتیاج دارین؟ ما یه پوستر خفن هم درست کردیم که شامل جذاب‌ترین موجوداتی میشه که
در غواصی‌مون بهشون برخوردیم
البته در حد یه آکواریوم نیست، اما همون‌قدر آرامش‌بخش و قشنگه