Kızamık Açıklandı — Aşı Olunmalı mı Olunmamalı Mı? | Kurzgesagt

🎁Amazon Prime 📖Kindle Unlimited 🎧Audible Plus 🎵Amazon Music Unlimited 🌿iHerb 💰Binance

Video

Transkript

Son zamanlarda kızamık hakkında çok konuşuluyor.

Kızamık tam olarak ne yapar ? …ve buna karşı aşı yaptırmalı mısınız ?

Yoksa bu sadece bir histeri mi ?

Kızamık bir virüstür.

Biraz protein, RNA,

…ve çoğalmak için biraz daha protein

Ama kendi kendine çoğalamaz; bir “konak hücre"ye ihtiyacı vardır.

Kızamığı anlamak için, önce bağışıklık sistemini anlamalıyız.

Muhtemelen yardımcı olmak için…

oluşturmuş olduğumuz bu şemayı gördünüz.

Şimdi, gelin bunun kızamıkla ilgili olan kısımlarına odaklanalım.

Kızamık virüsü insana burun, göz ve ağız yoluyla girer.

Kızamık ilk olarak akciğere bulaşır…

ve vücudun ilk koruma hattı olan ve akciğeri koruyan makrofaj ve diğer koruyucu hücrelere…

enfeksiyon bulaştırma konusunda çok iyilerdir.

Bir hücreye girerler ve kontrolü ele alırlar.

Virüs hücreyi yeniden programlar ve,

onu tehlikeli bir virüs üretim merkezine çevirir.

Bir hücre virüsle dolduktan sonra,

“sakat” hücreyi bırakıp aynı işlemi tekrarlarlar.

Fakat bağışıklık sisteminin de bunlara karşı güçlü silahları vardır.

Doğal Öldürücü(Katil) Hücreler.

Bu hücreler vücutta devriye gezer ve diğer hücreleri kontrol ederler.

Eğer “bozulmuş” bir hücre bulurlarsa, ona intihar emri verirler.

Bu ilk 10 gün çok etkilidir. O kadar ki…

kızamık olduğunuzu anlamazsınız.

İşte kızamıklar bu yüzden bu kadar güçlüler.

…bir süre savaş ve ölümden sonra,

…makrofajlar bağışıklık sisteminin beynine uyarı gönderir.

Dendritik Hücrelere.

Dendritik hücrelerin görevi davetsiz misafirlerin bir örneğini almak…

Lenf düğümlerine gitmek,

ve virüsleri takım olarak…

hızlıca yok edebilen ağır silahları aktive etmek.

Fakat kızamık virüsleri de korkunç bir taktik kullanır.

Dendritik hücrelere bulaşır ve…

onları bir Truva Atı gibi vücudun derinliklerine gitmek için kullanır.

Bu hücre diğer bağışıklık hücrelerini uyarmak için…

lenf düğümlerine gider.

Oraya ulaştığında…

virüs T ve B-lenfositleri arasında yayılır,

ve onlara da bulaşır.

Kendisine saldırmak için evrildiği tüm canlılara saldırır.

Şimdi, her şey çok çabuk oldu.

Lenf sistemi virüsü tüm vücuda yaydı,

ve sonunda kana karışarak,

diğer hücrelere bulaşıyor.

Kızamık böbrek, bağırsak,

karaciğer ve en önemlisi, akciğere de bulaşıyor.

Belirtileri ateş,

…baş ağrısı, hastalık, bronşit ve tabi ki kaşıntı.

Akciğerlerde, bağışıklık sistemi iyi iş yapıyordu.

Ama şimdi, milyonlarca virüs tekrar saldırıyor,

sayısız hücreyi öldürüyor, ve koruma sistemlerini silip yok ediyor.

Bu aşamada, öksürüğünüzle milyonlarca virüsü etrafa yayıyorsunuz.

Kızamık bu aşamada çok bulaşıcı.

Eğer aşı olmamış biriyle buluşursanız,

%90 ona da virüsü bulaştırırsınız.

Akciğerde koruyucu bir ordu olmadan, diğer bakteri veya virüsler

artık içeri girebilir, ve bir çok…

paralel enfeksiyona sebep olabilir. Örneğin kızamıktan ölmenin

en bilinen yolu olan “zaatüre”.

Bağışıklık sisteminiz artık ciddi biçimde yaralanmış.

Çeşitli koruma sistemleri hasar görmüş.

Virüs her yere yayılıyor, derinize bulaşıyor.

Artık belirtiler rahatça görülebilir.

Ve bazı vâkalarda, kızamık virüsü

beyine ulaşıyor ve “beyin enfeksiyonu"na sebep oluyor.

Bu durumlarda, ölme ihtimali %20 ile %40 arasındadır,

veya uzun vadeli bir hasar olabilir.

Fakat bu durumda, vücudunuz pes etmekten çok uzaktadır.

Şiddetle saldırıya devam eder.

Bazı dendritik hücreler diğer anti-virüs hücrelerini…

aktive edebilecek kadar uzun yaşıyor.

Lenf düğümlerindeki plazma hücreleri miyarlarca antikor üretiyor,

veya yok edilmesi gereken hücreleri belirleyen ve virüsleri küme yapan…

minik proteinleri.

Öldürücü T-hücreleri vücudu kaplıyor ve zarar-görmüş hücreleri yok ediyor.

2 veya 3 hafta sonra, vücut…

üstün geliyor ve virüs yok ediliyor.

Ama bağışıklık sistemi ciddi biçimde zayıfladı,

ve düzelmesi haftalar veya aylar alabilir.

Vücut diğer tehditlere artık açık.

Ama artık bağışıklığınız var.

Bağışıklık sistemi virüsü sonsuza dek hatırlıyor.

Kızamık şaka değildir.

Her ne kadar insanların %84 ‘ü aşılanmış olsa da.

2014 ’te, kızamık yüzünden 112.000 insan öldü.

Bazı insanlar aşı olamıyor.

Henüz genç olma, kemoterapi, HIV,

kimileri ise aşıya alerjik.

Onlar için bu tehtidin durması, bize bağlı.

Kızamık aşısı güvenli, ucuz ve geçerli.

Hem, kızamık olmanızın size bir faydası yok.

Bağışıklık sisteminizi güçlenmiyor veya daha doğal bir yol da değil.

Aşı yaptırmayan çoğu insan, muhtemelen çocuğu için en iyisini düşünüyordur.

ki bu onurlu bir şey.

Ama şunu kendinize sorun.

“Kızamık aşısı olmayarak hem kendi çocuğumu…

…hem de başkasınınkini riske mi atıyorum?”

Üzücü cevap, evet öyle.

Kimseyi suçlamamalıyız.

Hep birlikte bu virüsün soyunu kurutalım.

Birlikte, bu korkunç canavarlardan kurtulup,

onları tarih kitaplarında bırakabiliriz.

[ Altyazı: baristunahan ]

Subtitles by the Amara.org community