Alles wat je moet weten over de planeet Aarde. | Kurzgesagt

🎁Amazon Prime 📖Kindle Unlimited 🎧Audible Plus 🎵Amazon Music Unlimited 🌿iHerb 💰Binance

Video

Transcriptie

Planeet Aarde is de omgeving voor elke levensvorm

die wij kennen, in het heelal.

De leeftijd van de aarde is ongeveer 1/3e van de leeftijd van het heelal

en, toegegeven,

het is prachtig.

Een lichtjes platgedrukte bol met een zware metalen kern

en een lichtere oppervlaktekorst,

omgeven door een dunne laag lucht om te kunnen ademen,

met enorme eceanen,

vruchtbare vlaktes,

prachtige bergen,

zoetwater rivieren, stromen en meren,

draaiend rond een ster die ons verwarmt,

en ons energie geeft.

Maar hoe is dit alles ontstaan,

en waaruit is het gemaakt?

4,6 miljard jaar geleden,

ontstond de aarde uit restjes van dode sterren,

die samen kwamen in een gigantische, vuile gaswolk.

De dichtheid in het centrum werd groter,

en vormde een aangroeiende schijf.

Kleine deeltjes klitten samen,

en vormden grotere en grotere objecten,

tot wat we vandaag ‘planeten’ noemen.

Dit proces duurde 10 tot 20 miljoen jaar,

en we begrijpen het nog steeds niet helemaal.

Rond deze tijd, wanneer het zonnestelsel jong en chaotisch was,

sloeg een gigantisch object, zo groot als Mars,

in op onze planeet.

De impact was enorm,

en als het object nog robuuster was geweest,

kon het de Aarde vernietigen.

Materialen van op aarde werden in een baan rond de planeet gekatapulteerd,

en vormden de Maan,

wat de grootste satelliet in het zonnestelsel is, in verhouding tot de planeet waar ze rond draait.

Op dit moment was de aarde een hete hel,

die continu getroffen werd door asteroïden,

met zeeën van lava,

en een giftige atmosfeer.

Maar er was verandering op til…

De aarde koelde af.

Water van binnenin de aarde

rees op naar de oppervlakte en regende neer op Aarde,

om daarna weer te verdampen en wolken te vormen.

Miljoenen asteroïden brachten meer en meer water naar onze planeet.

Al het water op Aarde heeft ongeveer dit volume in verhouding tot de aarde.

Vandaag,

bestaat de oppervlakte van de aarde voor 71% uit water,

en 29% uit land.

97,5% is zout water

terwijl maar 2,5% zoet water is.

Het zoet water bestaat voor 69% uit ijs en sneeuw,

30% is grondwater,

en de rest is nog goed voor 1%.

Maar zelfs dit deel is voor een groot deel bevroren.

Slechts een klein deel van ons water bestaat uit meren en rivieren,

en nog een kleiner deel bevindt zich in levende organismen.

Dus, geleidelijk aan koelde de aarde af,

en de oppervlakte vormde een dunne korst.

Maar binnenin de aarde bleef heet gesteente rond wervelen,

waardoor de korst bewoog en uiteindelijk brak.

Dit proces heet ‘platentektoniek’,

en gebeurt op dit eigenste moment.

We maken een volledige video over dit fenomeen in de toekomst.

Voor nu,

onthou dat de korst van de aarde bestond uit

enorme afzonderlijke platen die bewogen.

Als ze botsen verbrokkelen ze en ontstaan bergen.

OF:

duiken ze naar beneden, dieper in de aarde,

en creëren ze zo diepe groeven.

Op deze manier ontstond de hoogste plaats op aarde: Mt. Everest,

en de diepste: de Mariana Trench (Marianentrog).

Vanuit ons perspectief,

lijken de bergen en troggen enorm,

maar wanneer je de doorsnede van de aarde bekijkt,

zie je pas hoe klein ze eigenlijk zijn.

Wij staan op de korst,

die ongeveer 50km dik is,

al kan het schommelen tussen 5 en 70 km.

Trouwens,

de diepste groef ooit geboord door de mens

is 12 262 km diep.

Onder de korst, ligt de mantel.

Dit is een silicate stenen schil,

ongeveer 2 900 km dik.

De mantel bestaat uit een bovenmantel en een ondermantel.

De bovenmantel bestaat uit verschillende onderdelen.

Het bovenste deel is stroperig en draagt de korst,

we noemen dit de ’lithosfeer’.

Daaronder ligt de ‘asthenosfeer’,

die bestaat uit minder mobiel en voornamelijk vast materiaal.

De ondermantel reikt tot aan de rand van de kern van de aarde.

De buitenkern van de aarde is een vloeibare laag van ijzer en nikkel,

ongeveer 2 266 km dik.

De temperatuur schommelt van 4 000 ° C

tot 5 700 °C.

En in het midden zit de binnenkern.

Die is voornamelijk vast,

een bal gemaakt van een ijzer-nikkelen legering (metaalmengsel),

met een straal van 1 200km.

70% van de grootte van de maan,

en een temperatuur gelijk aan die van de oppervlakte van de zon.

De kern groeit langzaam aan

met ongeveer 1 mm per jaar.

Nu, voor een correct perspectief,

deze dunne laag van gekristalliseerde smeltproducten van voormalige gesmolten mantel,

is waar wij leven.

Vervolgens heb je het magnetische veld van de aarde.

Het is een onzichtbaar fenomeen

dat geladen deeltjes, afkomstig o.a. van de zon, doet afwijken,

en zo zorgt voor een stabiele omgeving

met relatief weinig impact van straling op aarde.

Maar waarom bestaat dit?

We weten er nog niet zo gek veel over.

Het heeft iets te maken met de kern van de aarde.

Binnenin deze metalen bol,

lopen krachtige elektrische stromen in ingewikkelde patronen.

Deze creëren een magnetisch veld,

dat zichzelf min of meer stabiliseert volgens de wetten van de elektrodynamica.

Dit systeem noemen we de ‘dynamo’.

Maar er is nog heel veel dat we niet weten.

‘Adembenemende’ informatie,

hoe zit het met de lucht die ons omringt?

Volgens volume,

bestaat droge lucht voornamelijk uit stikstof,

zuurstof,

argon,

koolstof,

een variabele hoeveelheid waterdamp,

en kleine hoeveelheden van andere gassen.

De mens is erg afhankelijk van de onderste lagen van de atmosfeer:

de Troposfeer: waar het weer zich bevindt.

Deze laag is gemiddeld 12 km dik.

Daarboven ligt de Stratosfeer,

waar de ozonlaag ons beschermt

van de meest schadelijke zonnestralen.

Daarboven ligt de Mesosfeer: de koelste plaats op aarde,

met een gemiddelde temperatuur rond -85°C.

En op 80km hoogte begint de Thermosfeer.

De overgang naar de ruimte gaat geleidelijk aan, zonder duidelijke grenzen,

maar we hebben besloten dat de ruimte daar start.

Op ongeveer 100 km hoogte eindigt de Aarde en begint de ruimte,

al gaat de atmosfeer eigenlijk iets verder door.

Op deze plaats vinden we de Ionosfeer,

het noorderlicht,

en het ISS.

En de uiterste laag is de Exosfeer,

die gaat tot op 10 000 km.

Deze zone loopt vloeiend over in de ruimte,

waar er helemaal geen atmosfeer is.

De atomen en moleculen zijn hier zo ver van elkaar verwijderd,

dat ze honderden kilometers kunnen afleggen

zonder elkaar te raken.

OK.

De mens, in zijn huidige vorm,

bestaat nog maar 200 000 jaar.

Dat is 0,004% van de geschiedenis van de aarde.

Niet erg lang dus.

En hier zijn we nu…

levend in een dunne, vochtige laag op een kleine, natte rots.

We noemen deze rots: Aarde.

Het is het resultaat van de basisprincipes van het heelal,

het resultaat van de constante processen van opbouwen en afbreken,

die zich overal in het heelal voordoen, op elk moment,

geholpen door toeval,

de wetten van het heelal en willekeurige gebeurtenissen.

We hebben geluk gehad…