ویدئو

متن

ما بطور پیوسته توسط الکتریسته احاطه شدیم.

الکتریسیته زندگی مون رو راحت تر، امن تر و سرگرم کننده تر کرده،

و بیشتر ما حتی اصلا درموردش فکر نمی کنیم.

اما آیا زیادیش میتونه خطرناک باشه؟

آیا ممکنه دقیقا چیزی که زیربنای دنیای مدرن هست

به آرامی در حال کشتن ما باشه؟

قبل از اینکه عمیق تر بشیم،

بیاید بفهمیم که الکتریسیته چی هست،

و چطور روی ما اثر میذاره.

الکتریسیته (برق) جابجایی یک بار الکتریکی هست.

این جابجایی باعث ایجاد میدان های الکتریکی و مغناطیسی میشه،

که این میدان ها در فضا پخش میشن و حامل انرژی هستن.

این پدیده رو «تابش الکترومغناطیسی» می نامیم.

تابش (تشعشع) کلمه ای هست که مردم رو خیلی مضطرب می کنه.

اما تابش صرفا به معنای بیرون دادنه.

مثل وقتی که رادیاتور خونه تون گرما بیرون میده،

در قالب تابش فروسرخ.

قسمتهای مختلف طیف الکترومغناطیسی

متناظر با انواع مختلف تابش هستن.

و بسیاری از اونها کاملا بی ضررن

اگرچه برخی شون میتونن خطرناک باشن.

تابش با طول موج بسیار کوتاه

مثل نور فرابنش، اشعه ایکس، پرتوهای گاما

به اندازه ای قوی هستن که میتونن الکترونها رو از اتمها جدا کنن،

که میتونه باعث سوختگی و آسیب ژنتیکی بشه.

این دقیقا چیزیه که به ذهن بسیاری از مردم موقع شنیدن «تابش» خطور می کنه.

بقیه طیف، امواج با طول موج بلندتر رو پوشش میده

از نور مرئی، فروسرخ،

ریزموجها تا امواج رادیویی

تابشی که توسط همه نوع تکنولوژی های بشر منتشر میشه از این نوعه.

گوشیهای همراه، روترهای وای فای،

خطوط انتقال برق، و لوازم خانگی

این نوع تابش اختلالی در ملکولهای بدن ایجاد نمی کنه.

با این وجود، برخی از انواع تابش میتونن عضلات و عصبها رو تحریک کنن،

و همچنین باعث لرزش موی بدن بشن،

که اگه از آستانه ای بالاتر بشه، میتونه یه احساس گِزگِز شدن ایجاد کنه.

انواع دیگه ای برای آماده کردن شام مناسبن

ریزموج ها (مایکرو ویو) مولکولهای آب موجود در غذا رو به اطراف هل میدن

که باعث گرم شدنش میشه.

این اتفاق همیشه برای ما میفته

به عنوان مثال، گرمای مطبوعی که در ساحل حس می کنین،

در واقع گرم شدن پوست شما بخاطر

قرار گرفتن در معرض تابش الکترومغناطیسی فروسرخ خورشید هست.

ما توسط منابع طبیعی و عموما بی ضرر

تابش الکترومغناطیسی احاطه شدیم

و همیشه بوده ایم

اما از زمان انقلاب صنعتی

ما مقدار زیادی از اون رو به طوری ناگهانی به محیط اطرافمون اضافه کردیم

این سوال که آیا این پدیده میتونه واقعا خطرناک باشه

توجه عموم رو اولین بار زمانی جلب کرد که مطالعه ای در سال 1979

سرطان خون رو با زندگی در مجاورت خطوط انتقال برق مرتبط دونست

البته اعتبار این مطالعه خیلی سریع زیر سوال رفت.

این ارتباط نتوسنت توضیح داده بشه

و هیچ رابطه علّی مستقیمی مورد تایید قرار نگرفت.

ولی همینکه این مسئله مطرح شد، ایده کلی ادامه پیدا کرد.

و هزاران مطالعه ی موجود در مورد خطرهای احتمالی

نشون میدن که این مسئله هنوز به چشم یک خطر جدی دیده میشه.

خیلی افراد ادعا می کنن که به تابشهای

ایجاد شده توسط لوازم خانگی و گوشی های همراه حساسیت دارن.

این افراد علائمی مثل سردرد،

حالت تهوع، حساسیت پوستی،

سوزش چشمها، یا خستگی رو گزارش می کنن.

اما اینها فقط علائمی هستند که بطور روزمره گزارش داده میشن.

چند مطالعه به نتایج نگران کننده تری دست یافتن.

مثل ارتباط احتمالی بین سمتی از مغز

که افراد برای تلفن همراه استفاده می کنن،

با تشکیل تومورهای مغزی

سوالی که علم تلاش می کنه جواب بده،

چندان در مورد عوارض حاد قرار گرفتن در معرض تشعشعات نیست.

مثلا ما می دونیم که،

اشعه ایکس به سرعت باعث آسیب به DNA سلولها میشه،

ولی امواج رادیویی چنین اثری رو ندارن.

سوال بیشتر اینه که:

آیا نوع ضعیف تابش الکترومغناطیسی که بطور پیوسته در اطراف ما وجود داره

میتونه با مکانیزمی که هنوز شناخته نشده، در دراز مدت به سلامتی آسیب بزنه؟

پاسخ به این پرسش خیلی سخت تر از چیزی بود که اول فکر می کردیم.

هزاران منابع دسته اول و گزارش وجود دارن،

و تعداد بیشماری بیانیه توسط سازمانهای مختلف.

واسه همین برای این ویدئو خیلی مطالعه کردیم.

میتونید در توضیحات ویدئوی یوتوب نگاهی به تحقیقات ما بندازین.

چیزی که ما فهمیدیم اینه که این گفتمان نمونه خوبی

برای بایدها و نبایدها درمورد روشهای اطلاع رسانی علم هست

برخی از مطالعات که بسیار بهشون ارجاع شده و باعث گسترش هراس عمومی در مورد تابش الکترومغناطیسی شدن

بسیار بحث برانگیزن.

برای مثال

یک سری از مطالعات جمعیتی که بر اساس نظرسنجی و گزارشهای شخصی هستن.

به این معنی که مثلا،

از بیماران تومور مغزی میپرسن که فکر می کنید طی چند سال گذشته چقدر از تلفن همراه استفاده کردین.

مشکل اینجاست که نظر مردم قابل تکیه نیست.

ما گاهی چیزها رو اشتباه به یاد میاریم یا به راحتی تحت تاثیر قرار می گیریم.

و از همه اینها مهمتر،

مطالعات یا گزارشهای رسانه ها میتونن از بین یافته ها اونایی که نظرشون رو تایید می کنه ،

یا اونایی که هیجان انگیزترین سرخطها رو میسازن گلچین کنن.

مثلا

یک مطالعه که سرطان ناشی از تابش تلفنها رو در موشهای خانگی و صحرایی بررسی می کرد.

به نظر میومد نتایج ارتباطی رو نشون میده.

اما، به هر دلیلی که بود، فقط در موشهای صحرایی نر

و اصلا در موشهای خانگی نبود

اما این مطالعه چنین گزارش شد که گویا ثابت کرده

تابش تلفن های همراه باعث سرطان میشه.

متاسفانه قضیه در مورد مطالعاتی که نتایج هم مثبت و هم منفی دارن، اینطوریه.

جنبه دیگه مسئله اینه که، سازمان جهانی بهداشت به طور رسمی طیف رادیویی رو

به عنوان یک عامل بالقوه سرطانزا طبقه بندی کرده.

اما معنای واقعیش اینه که

نشانه هایی وجود داره که ممکنه باعث سرطان بشن،

ولی نمی تونیم اثبات کنیم، و فعلا مسئله رو تحت نظر داریم.

پس، اگر کمی از بالاتر نگاه کنیم، تصویر کلی چیه؟

در مجموع،

در مطالعات روی انسانها، شواهد سازگاری وجود نداره

که نشون بده تابش الکترومغناطیسی ضعیف تر از آستانه مجاز مشکلی برای سلامتی ایجاد می کنه.

یه سری رابطه های آماری وجود دارن،

ولی اغلب ضعیف و ناسازگار هستن.

اگه رابطه علت و معلول مشخصی وجود داشت،

با استفاده از اینهمه داده ای که داریم تا حالا کشف شده بود.

حالا بر اساس موضع فعلی علم،

آیا باید نگران تابشهای تولید شده توسط لپ تاپ، گوشی و یا تلویزیون باشیم؟

پاسخ، منفی است.

نباید نگران باشین

اما اونایی که میگن ضررش رو حس می کنن چی؟

تحقیقات نشون میدن چیزی که اونها تجربه میکنن میتونه «اثر نوسیبو» باشه.

اگه شما سردرد داشته باشین، و درست وقتی لپ تاپ رو خاموش کردین حالتون شروع به بهبود کنه،

ممکنه این دو اتفاق رو به هم ربط بدین

وقتی چنین گمانی کردین ، فقط همین ایده که تابش ضعیف هم میتونه به سلامتی شما آسیب برسونه،

میتونه خودش دقیقا چیزی باشه که به شما آسیب میزنه.

تحقیر این افراد راحته

اکثرشون احساس می کنن که جدی گرفته نمی شن،

که شرایط رو براشون حتی بدتر می کنه.

اونها باید حمایت بشن

ولی مهمه که آگاه باشیم که تا این لحظه

هیچ شواهد محکمی نداریم که الکتریسیته در مقادیر پایین تر از مجاز، تاثیری منفی روی سلامتی انسانها داشته باشه.

در شرایط «اقتصاد توجه» ای که ما تو اون زندگی می کنیم،

صحبت در مورد خطرات اثبات نشده میتونه توجه ما رو از چیزایی که به طور قطع میدونیم مضر هستند دور کنه.

فقط یک نمونه ش:

آلودگی هوای شهری با 4.2 میلیون مرگ زودهنگام سالانه مرتبط هست،

و چیزی هست که قطعا همین امروز میتونیم درموردش کاری بکنیم.

با همه اینها، برای اطمینان خاطر مردم، و اینکه واقعا مطمئن بشیم،

چند مطالعه درازمدت در حال انجام هست.

مثلا مطالعه وسیع COSMOS که اثرات احتمالی تلفن های همراه بر روی سلامتی رو بررسی می کنه،

با اندازه گیری دقیق فرکانس و مدت زمان تماس های تلفنی.

اما در مدتی که منتظر نتایج این مطالعات درازمدت هستیم،

معضلات بسیار جدی تری داریم که روشون تمرکز کنیم.