ویدئو

متن

آیا ما تنها موجودات زنده در سراسر کیهان هستیم؟

قطر جهان قابل رویت حدود 90 میلیارد سال نوری است.

دستکم صد میلیارد کهکشان وجود دارد، که هر کدام بین صد الی هزار میلیارد ستاره دارند.

اخیرا هم فهمیدیم که سیارات خیلی فراوان تر از چیزی هستند که فکر می کردیم.

و احتمالا تریلیون ها و تریلیون ها سیاره قابل سکونت در کیهان وجود دارد.

به این معنا که حتما فرصتهای بیشماری برای شکل گیری و وجود حیات وجود دارد، درسته؟

اما کجا هستند؟

در اینصورت نباید کیهان محل جولان دادن فضاپیماها باشد؟

بگذارید یک قدم به عقب برویم.

حتی اگر تمدنهای بیگانه ای در دیگر کهکشانها وجود داشته باشند،

ما هیچ راهی برای دانستن درباره آنها نداریم.

در واقع هر چیزی خارج از همسایگی کهکشانی ما،

که با نام «گروه محلی» می شناسیم، برای همیشه از دسترس ما خارج است،

به خاطر انبساط کیهان.

حتی اگر فضاپیماهایی بسیار سریع داشته باشیم،

میلیاردها سال طول می کشد تا به آن کهکشانها برسیم،

پس از سفری بسیار طولانی در خالی ترین نواحی کیهان.

پس فقط روی کهکشان راه شیری تمرکز می کنیم.

راه شیری خانه کهکشانی ماست.

که تعداد ستارگان آن تا 400 میلیارد تخمین زده می شود.

عدد بسیار بزرگیست، تقریبا ده هزار ستاره به ازای هر دانه شن روی زمین.

حدود 20 میلیارد ستاره شبیه خورشید در کهکشان راه شیری هست،

و چنین تخمین زده می شود که یک پنجم آنها دارای سیاره ای به اندازه زمین در ناحیه قابل سکونتشان هستند،

ناحیه ای که شرایط برای شکل گیری حیات فراهم است.

حتی اگر 0.1 درصد این سیارات پذیرای حیات باشند، به معنای وجود یک میلیون سیاره دارای حیات در کهکشان راه شیری است.

ولی صبر کنید، حتی بیشتر هم هست.

راه شیری حدود 13 میلیارد سال عمر دارد. در اوایل، شرایط برای حیات مناسب نبوده،

چون انفجارهای زیادی رخ میداد. اما بعد از یک الی دو میلیارد سال، اولین سیاره های قابل سکونت پدید آمده اند.

زمین فقط 4 میلیارد سال عمر دارد، پس احتمالا تریلیون ها فرصت برای شکل گیری حیات در سیارات دیگر، در گذشته وجود داشته است.

حتی اگر فقط یکی از آنها تبدیل به یک ابرتمدن علاقمند به سفرهای فضایی تبدیل شده بود، تا حالا متوجه می شدیم.

چنین تمدنی چه شکلی خواهد بود؟

یک طبقه بندی سه گانه وجود دارد.

تمدن نوع 1 توانایی بهره برداری از تمام انرژی سیاره اش را دارد.

اگر برایتان سوال شده، ما در حال حاضر در جایگاه 0.73 در این مقیاس هستیم،

و احتمالا بعد از زمانی حدود دو قرن به تمدن نوع 1 می رسیم.

تمدن نوع 2، به توانایی مهار کردن تمام انرژی ستاره ی منظومه اش رسیده است.

چنین چیزی خیلی علمی تخیلی خواهد شد، ولی در تئوری شدنی است.

طرح هایی مانند کره دایسون، کره ای غول آسا و پیچیده که خورشید را احاطه می کند، قابل تصور است.

تمدنی نوع 3 است که عملا کل کهکشان و انرژی موجودش ر تحت کنترل دارد.

بیگانگانی با این درجه از پیشرفت احتمالا برای ما خداگونه خواهند بود.

اما اصلا از کجا معلوم که ما بتوانیم قادر به دیدن چنین تمدن بیگانه ای باشیم؟

اگر ما قادر به ساختن فضاپیماهای چندنسله ای باشیم که بتوانند بقای یک جمعیت را برای هزار سال تامین کنند،

می توانیم کل کهشان را در طی دو میلیون سال تحت سیطره خود درآوریم.

شاید زمانی دراز به نظر برسد، ولی به یاد داشته باشید، راه شیری بسیار عظیم است.

خب اگر دو میلیون سال برای مستعمره سازی کل کهکشان کافی باشد،

با فرض اینکه میلیاردها هم نه، میلیون ها سیاره دارای حیات در راه شیری وجود دارند،

و در نظر گرفتن اینکه این اشکال متفاوت حیات، زمانی بسیار بیشتر در مقایسه با ما برای پیشرفت داشته اند،

پس چرا هیچ خبری از بیگانگان نیست؟

این، پارادوکس فِرمی است، و هیچکس جوابی برای آن ندارد.

ولی می توان ایده پردازی هایی کرد.

بیایید در مورد فیلترها صحبت کنیم.

در چارچوب بحث ما، فیلتر به معنای مانعی است که فائق آمدن بر آن برای حیات بسیار دشوار است.

چنین فیلترهایی در درجات متفاوتی از ترسناکی قابل تصور هستند.

یک: فیلترهای دشواری وجود دارند، و ما آنها را پشت سر گذاشته ایم.

شاید شکل گیری حیات پیچیده بسیار دشوارتر از آن است که فکر می کردیم.

فرآیندی که شکل گیری حیات را ممکن می سازد، هنوز کامل درک نشده است،

و شاید شرایط مورد نیاز بسیار دشوار باشند.

شاید در گذشته، شرایط کیهان بسیار خشن بوده، و همین تازگی اوضاع کمی آرام تر شده و شکل گیری حیات پیچیده را ممکن ساخته است.

این همچنین به این معناست که شاید ما خیلی خاص هستیم، یکی از اولین ها، اگر نه اولین، تمدن در کل کیهان.

دو: فیلترهای دشواری وجود دارند که پیش روی ما هستند.

این یکی واقعا برای ما بد خواهد بود.

شاید حیات به پیشرفتگی ما در کیهان فراوان است ولی بعد از رسیدن به نقطه ای خاص نابود می شوند، نقطه ای که هنوز پیش روی ماست.

مثلا اینکه تکنولوژی های شگفت انگیزی در آینده وجود دارند، ولی وقتی که به کار انداخته شوند، سیاره را نابود می کنند.

آخرین جملات هر تمدن پیشرفته ای چنین خواهد بود:

«این دستگاه جدید تمام مشکلات ما را حل خواهد کرد، به محض اینکه این دکمه را فشار دهم!»

اگر چنین باشد، ما به پایان بشریت نزدیکتر از آغاز آن هستیم.

یا ممکن است که تمدن نوع 3 پرقدمتی وجود دارد که بر کیهان نظارت دارد،

و هر زمان که تمدنی به مرحله ای از پیشرفت برسد، آن را درجا نابود می کند.

شاید چیزی آن بیرون است که به صلاحمان باشد کشف نکنیم.

هیچ راهی برای دانستن نداریم.

و گمان آخر: شاید ما تنها هستیم.

در حال حاضر هیچگونه شواهدی از وجود حیات در جایی دیگر نداریم.

هیچی. کیهان خالی و مُرده به نظر می رسد.

نه هیچکس پیامی برای ما نمی فرستد، و نه کسی تماسهای ما را جواب نمی دهد.

ممکن است ما مطلقا تنها باشیم، در بند یک تکه سنگ مرطوب کوچک، در کیهانی بینهایت.

آیا این فکر شما را می ترساند؟ اگر بله، واکنش احساسی شما درست است.

اگر اجازه دهیم حیات در سیاره مان بمیرد، شاید دیگر هیچ زندگی در کیهان باقی نماند. حیات از بین می رود، شاید برای همیشه.

اگر قضیه چنین باشد، بر ما است که به ستارگان دیگر سفر کنیم و به اولین تمدن نوع 3 تبدیل شویم،

تا شعله لرزان حیات را روشن نگه داریم، و آن را در کیهان گسترش دهیم، تا زمانی که کیهان واپسین نفسش را می کشد،

و محو شده تا به فراموشی سپرده شود.

کیهان آنقدر زیباست که واقعا حیف است تجربه نشود.

تهیه این ویدئو با حمایت شما امکان پذیر شد. ساخت هر یک از ویدئوهای ما حداقل 200 ساعت زمان می برد،

و به لطف کمکهای شما در Patreon، به تدریج ویدئوهای بیشتری هم می سازیم.

اگر میخواهید ما را یاری کنید و یا پرنده مخصوص خودتان را دریافت کنید، سری به صفحه ما در Patreon بزنید.