Video

Transcriptie

Vele dingen kunnen mooi zijn.

Landschappen, gezichten, fraaie kunst.

Of epische architectuur, sterren aan de hemel.

Of slechts de reflectie van de zon op een lege fles.

Schoonheid is niet tastbaar, het bestaat slechts in ons hoofd als een fijn gevoel.

Als we het moeten definiëren:

We zien iets als mooi als z’n kleur, vorm of verhouding

Op een of andere manier aantrekkelijk of beeldig is voor ons

Schoonheid is een echte menselijke ervaring.

die we al voor miljoenen jaren ervaren.

Zelfs onze eerste gereedschappen werden op een symmetrische manier gemaakt.

Onderzoekers hebben geprobeerd praktische redenen te vinden

Waarom onze voorouders tijd gebruikten om hun gereedschappen mooi te maken

Maar konden er geen vinden.

Het lijkt erop dat vroegere mensen hun gereedschappen in de vorm van tranen maakten

Omdat ze ze zo simpelweg mooier vonden.

Door de tijd heen is de definitie van schoonheid erg gevarieerd.

idealen zijn veranderd, of zijn hun tegenovergestelde geworden.

Maar naast individuele en tijdelijke smaak.

Sommige dingen zijn nooit echt uit de mode geraakt

De gulden snede, symmetrie of fractale patronen

kunnen gevonden worden in de kunst en architectuur van culturen van het verleden tot aan vandaag.

Mensen lijken het op mysterieuze en inherente manier met elkaar eens te zijn

over de schoonheid van bepaalde dingen.

de patronen die steeds omhoog komen drijven hebben allen hun wortels in de natuur liggen.

ze werden onderdeel van onze biologie omdat ze onze voorouders hielpen overleven.

Fractale patronen bijvoorbeeld komen overal in de natuur voor,

in slakkenhuisjes, bloemen, golven of wolken

deze dingen en fenomenen correct identificeren en beoordelen waren essentieel.

betekenen die wolken dat er regen op komst is?

Het het veilig om door deze wateren te zwemmen?

Kan ik dit eten?

een ander belangrijk iets is symmetrie.

In de natuur betekent het dat alles zo is zoals het hoort te zijn.

stengels, bomen, bladeren en bloesems groeien allemaal symmetrisch.

Een hert met een indrukwekkend gewei is waarschijnlijk een bron van voedzaam vlees.

een misvormde plant hier is waarschijnlijk niet eetbaar.

een symmetrisch gezicht hoort waarschijnlijk bij een gezonde en vruchtbare partner om mee te paren.

omdat symmetrie zo gewoon is in flora en fauna

is het extreem bekend voor ons brein

het hielp onze voorouders om hun omgeving makkelijker in te schatten

en snel op gevaar te reageren

dingen die ons helpen te overleven activeren het beloningscentrum in ons brein

signalen van veiligheid en voeding herkennen, geven ons een fijn gevoel.

Dus ons gevoel voor schoonheid komt waarschijnlijk voor uit patroonherkenning.

Maar het gaat veel verder dan dat tegenwoordig.

Mensen schijnen een instinct voor schoonheid geëvolueerd te hebben

dat diep in ons is geprogrammeerd.

het blijft zelfs bestaan, nadat andere processen in ons brein stoppen met werken.

Alzheimer patiënten werden gevraagd om een aantal schilderijen op volgorde van schoonheid te rangschikken.

Vervolgens werd het experiment herhaald, twee weken later.

De patienten waren de schilderijen al lang vergeten.

maar rangschikten de schilderijen nog altijd in dezelfde volgorde.

je zou kunnen zeggen dat dit niet veel zegt.

Dus wat als men bij zijn persoonlijke voorkeuren blijft?

maar ander onderzoek heeft aangetoond dat we een soort van standaard norm hebben

wanneer het op schoonheid aankomt

In verschillende experimenten werden mensen gevraagd om echte en neppe abstracte schilderijen van elkaar te onderscheiden.

sommigen waren origineel van Mondiaan en Pollock die op strikte regels waren geschilderd zoals fractale patronen, terwijl de imitaties dat niet waren.

de meerderheid koos de originele kunswerken.

Dit werkte voor de schilderijen van beide schilders ondanks dat hun kunst erg verschillend was.

een ander experiment gebruikte ook abstracte kunst

maar vroeg mensen om deze kunst te onderscheiden van gelijksoortige schilderijen die gemaakt waren door kinderen of dieren.

opnieuw wezen de testpersonen de echte schilderijen aan, wier patronen zorgvuldig bedacht waren en niet willekeurig.

dus terwijl we het moeilijk hebben met het vaststellen van wat schoonheid is of waar het op is gebaseerd

herkennen we het op een of andere manier wanneer we het zien.

Mensen navigeren niet meer door de natuur om te overleven dag op dag.

We lieten de natuurlijke wereld achter ons en creëerde onze eigen wereld.

we hebben de objecten die ons omringen gemaakt

net als de dingen die we dragen en waar we naar kijken.

naarmate we ons over de planeet verspreidden, creëerde we een compleet menselijk gemaakte omgeving.

in het proces verwaarloosden we vaak de schoonheid voor de functionaliteit, prijs of efficiëntie.

we bouwden rijen en rijen van betonnen huizenblokken waar niemand in wil leven.

we hebben lelijke ondergrondse metrostations, kale openbare gebouwen en nonchalante winkelcentra.

de ene simpele, gestandaardiseerde ‘doos’ naast de andere.

mensen houden niet van eentonigheid.

oogvolgende software heeft aangetoond dat mensen gefocust blijven op details en ornamenten van architectuur

terwijl we snel over platte muren kijken.

en niet alleen zijn ze niet leuk om naar te kijken, ze laten ons ook nog eens ellendig voelen.

experimenten met huidsensoren toonden aan dat het kijken naar enorm saaie gevels ons verveelt en ons oncomfortabel maakt.

deze soort verveling was gekoppeld aan verhoogde hartslagen en stress.

Het tegenovergestelde lijkt ook waar te zijn

door de laatste decennia heen hebben steeds meer studies aangetoond dat dingen in onze omgeving daadwerkelijk smaakvol zijn

ons welzijn, gedrag, cognitieve functies en stemming kunnen verbeteren

onze lichamen en hersenen reageren meetbaar en zichtbaar op alles dat ons omringt.

Met name schoonheid heeft zo’n grote impact op ons welzijn dat handige dingen mooi maken ze daadwerkelijk verbetert.

In 2017 onderzocht een ziekenhuis herstellingsfactoren door patiënten te observeren en te interviewen.

en kwam tot de ontdekking dat visuele kunst in hun ontspanningsruimte hen daadwerkelijk comfortabeler en vrolijker maakte over hun verblijf in het algemeen.

Een ander studie bekeek hoe goed patiënten herstelden in een ziekenhuis dat 2 afdelingen had.

Een oude en lelijke afdeling, en een nieuwe gerenoveerde.

tot de verbazing van de onderzoekers hadden patiënten die in het nieuwe, gerenoveerde deel verbleven, minder pijnstillers nodig.

en werden gemiddeld 2 dagen eerder ontslagen dan patiënten die in het oude deel verbleven.

een mooiere omgeving liet ze zich beter voelen, lichamelijk.

Schoonheid heeft ook een dagelijks effect op ons,

het kan onze algemene vreugde verbeteren.

Een studie die keek naar de hoofdfactoren die de vreugde van volwassenen beïnvloeden openbaarde een onverwachts resultaat.

Naast dingen zoals een goede gezondheid en een harmonieus gezinsleven, is individuele vreugde beïnvloed door hoe mooi de stad is waar je in leeft.

schoonheid scoorde zelfs hoger dan weinig vervuiling of veiligheid.

Dus wat kunnen we hier van leren?