Βίντεο

Αποσπάσματα

Ποτέ άλλοτε στην Ιστορία δεν έχουν υπάρξει τόσοι πολλοί άνθρωποι στη Γη όσο σήμερα.

Ο πληθυσμός μας έχει εκτοξευθεί, από 1 δισεκατομμύριο το 1800, έως 2,3 δισεκατομμύρια το 1940, 3,7 δισεκατομμύρια το 1970, και 7,4 δισεκατομμύρια το 2016.

Ο παγκόσμιος πληθυσμός τετραπλασιάστηκε κατά τον τελευταίο αιώνα, άρα τι μπορούμε να περιμένουμε για τον επόμενο αιώνα;

Και τι σημαίνει η αύξηση του πληθυσμού για το μέλλον μας;

Θα υπάρξει μαζική μετανάστευση;

Πυκνοκατοικημένες φτωχογειτονιές και μεγαλουπόλεις που καλύπτουν ηπείρους;

Ασθένειες και ρύπανση;

Χάος και βία, με επίκεντρο την ενέργεια, το νερό, και τα τρόφιμα;

Και ένα ανθρώπινο είδος που επικεντρώνεται μόνο στην επιβίωση του;

Θα καταστρέψει η αύξηση του πληθυσμού τον τρόπο ζωής μας…

…ή αυτή η προφητεία απλά προκαλεί αβάσιμο πανικό;

Κατά τη δεκαετία του ‘60, ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού έφτασε σε πρωτοφανή επίπεδα…

…προκαλώντας αποκαλυπτικές προφητείες.

Οι φτωχοί θα αναπαράγονταν αδιάκοπα και θα κατέκλυαν τα ανεπτυγμένα κράτη.

Έτσι, γεννήθηκε ο μύθος του υπερπληθυσμού.

Όμως, αποδεικνύεται ότι τα υψηλά ποσοστά γεννήσεων και η πληθυσμιακή “έκρηξη” δεν είναι μόνιμα χαρακτηριστικά κάποιων πολιτισμών ή χώρων…

…μα μέρος μιας διαδικασίας 4 βημάτων από τα οποία περνάει όλος ο κόσμος.

Η δημογραφική μετάβαση.

Οι περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες έχουν ήδη κάνει τη μετάβαση, ενώ σε άλλες χώρες συμβαίνει αυτή τη στιγμή.

Ας πάμε πίσω στο 18ο αιώνα, όταν όλος ο κόσμος, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης, ήταν στην πρώτη φάση της δημογραφικής μετάβασης.

Με τα σημερινά δεδομένα, η Ευρώπη ήταν σε χειρότερη θέση από μια αναπτυσσόμενη χώρα, όπου υπέφερε από κακές συνθήκες υγιεινής, κακή διατροφή, και κακή ιατρική.

Πολλοί άνθρωποι γεννιούνταν, αλλά πολλοί από αυτούς πέθαιναν εξίσου γρήγορα, και έτσι ο πληθυσμός αυξανόταν ελάχιστα.

Οι γυναίκες είχαν μεταξύ 4 και 6 παιδιών, αλλά μόνο 2 από αυτά θα έφταναν στην ενηλικίωση.

Έπειτα, η βιομηχανική επανάσταση που συνέβη στη Βρετανία, έφερε τη μεγαλύτερη αλλαγή στις ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης από τα χρόνια της γεωργικής επανάστασης.

Οι άνθρωποι από αγρότες έγιναν εργάτες.

Τα βιομηχανικά προϊόντα άρχισαν να παράγονται μαζικά και έγιναν ευρέως διαθέσιμα.

Οι επιστήμες άνθισαν και άλλαξαν τις μεταφορές, τις επικοινωνίες, και την ιατρική.

Ο ρόλος των γυναικών στην κοινωνία μετατοπίστηκε και δημιούργησε τις προϋποθέσεις για τη χειραφέτηση τους.

Σιγά-σιγά αυτή η οικονομική πρόοδος όχι μόνο σχημάτισε μια μεσαία τάξη, αλλά και βελτίωσε τα πρότυπα διαβίωσης και υγειονομικής περίθαλψης για τους φτωχούς εργαζομένους του πληθυσμού.

Τότε ξεκίνησε το δεύτερο στάδιο της μετάβασης.

Η βελτίωση στις προμήθειες τροφίμων, την υγιεινή και την ιατρική, σήμαινε ότι οι άνθρωποι σταμάτησαν να πεθαίνουν συνέχεια, ειδικά σε πολύ νεαρή ηλικία.

Το αποτέλεσμα ήταν μια πληθυσμιακή έκρηξη… (Πληθυσμός: 6 εκατομμύρια)

…που διπλασίασε τον πληθυσμό του Ηνωμένου Βασιλείου μεταξύ 1750 και 1850. (Πληθυσμός: 15 εκατομμύρια)

Ο κύριος λόγος που αρκετές οικογένειες έκαναν πολλά παιδιά, ήταν ότι λίγα από αυτά θα επιβίωναν.

Τώρα πια αυτό είχε αλλάξει, και έτσι ξεκίνησε το τρίτο στάδιο της δημογραφικής μετάβασης.

Λιγότερα μωρά γεννιόνταν, και έτσι η αύξηση του πληθυσμού επιβραδύνθηκε.

Τελικά προέκυψε ισορροπία. Λιγότεροι άνθρωποι πέθαιναν και λιγότερα παιδιά γεννιόνταν, σταθεροποιώντας τα ποσοστά θνησιμότητας και γεννήσεων.

Έτσι, η Βρετανία έφτασε στο τέταρτο στάδιο της δημογραφικής μετάβασης.

Αυτό δε συνέβη μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο. Όλο και περισσότερες χώρες πέρασαν και από τα 4 στάδια.

Πρώτον, πολλές γεννήσεις και πολλοί θάνατοι λόγω κακών συνθηκών διαβίωσης.

Δεύτερον, καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, που οδήγησαν σε λιγότερους θανάτους, και σε μια πληθυσμιακή έκρηξη.

Και τρίτον, λιγότεροι θάνατοι που είχαν ως αποτέλεσμα λιγότερες γεννήσεις, και η αύξηση του πληθυσμού έφτασε στο τέλος της.

Αλλά αν τα ποσοστά γεννήσεων έχουν μειωθεί τόσο πολύ, γιατί ο πληθυσμός συνεχίζει να αυξάνεται τόσο γρήγορα;

Τα παιδιά, που γεννήθηκαν στην πληθυσμιακή έκρηξη της δεκαετίας του 70’ και του 80’, κάνουν παιδιά και οι ίδιοι τώρα…

…το οποίο και οδήγησε σε μια αισθητή αύξηση του γενικού πληθυσμού.

Όμως έχουν, κατά μέσο όρο, πολύ λιγότερα παιδιά από τους γονείς τους

Ο μέσος όρος σήμερα είναι 2,5 παιδιά. Πριν 40 χρόνια, ήταν 5 παιδιά.

Έτσι, καθώς αυτή η γενιά μεγαλώνει, και η γονιμότητα μειώνεται περαιτέρω, ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού θα συνεχίσει να επιβραδύνεται.

Αυτό ισχύει για κάθε χώρα.

Στη Δύση, έχουμε την τάση να παραβλέπουμε την πρόοδο σε άλλες περιοχές του κόσμου.

Κι όμως, οι περισσότερες χώρες του κόσμου έχουν μεταβεί στο τέταρτο στάδιο.

Πάρτε για παράδειγμα το Μπαγκλαντές. Το 1971 η μέση γυναίκα είχε 7 παιδιά, όπου το 25% από αυτά πέθαινε πριν την ηλικία των 5.

Το 2015, το ποσοστό θνησιμότητας μειώθηκε στο 3,8% και οι γυναίκες είχαν μόνο 2,2 παιδιά κατά μέσο όρο.

Αυτός είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Δεν είμαστε ξεχωριστοί, απλώς είχαμε μόνο ένα προβάδισμα.

Οι αναπτυγμένες χώρες ήθελαν περίπου 80 χρόνια για να μειώσουν την γονιμότητα, από πάνω από 6 παιδιά, σε λιγότερα από 3.

Άλλες χώρες τα καταφέρνουν γρηγορότερα. Η Μαλαισία και η Νότια Αφρική τα κατάφεραν σε μόλις 34 χρόνια. Το Μπαγκλαντές ήθελε μόνο 20 χρόνια.

Το Ιράν τα κατάφερε μέσα σε 10 χρόνια.

Όλες αυτές οι χώρες δεν ήταν αναγκαίο να αρχίσουν από το μηδέν, και όσο περισσότερη βοήθεια λάβουν, τόσο πιο γρήγορα θα καλύψουν τη διάφορα.

Γι’ αυτό τα προγράμματα που βοηθούν στην ελάττωση της παιδικής θνησιμότητας, ή στην ανάπτυξη των φτωχών χωρών, είναι τόσο σημαντικά.

Ανεξάρτητα απ’ τα κίνητρα σας, είτε ονειρεύεστε έναν κόσμο όπου όλοι οι άνθρωποι ζουν ελεύθερα και πλούσια, ή απλά θέλετε να έρχονται λιγότεροι πρόσφυγες στη χώρα σας…

…η αλήθεια είναι ότι επωφελείστε προσωπικά, αν οι άνθρωποι στην άλλη πλευρά του πλανήτη μπορούν να ζήσουν μια καλή ζωή.

Και προς τα εκεί οδεύουμε. Τα ποσοστά των ανθρώπων που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας δεν ήταν ποτέ τόσο χαμηλά όσο σήμερα.

Έτσι λοιπόν, το μέλλον της παγκόσμιας αύξησης του πληθυσμού δεν είναι μια αποκαλυπτική προφητεία, μα μια υπόσχεση!

Η αύξηση του πληθυσμού θα έρθει σε ένα τέλος.

Ο ΟΗΕ προβλέπει ότι ο 12ο δισεκατομμυριοστός άνθρωπος δε θα γεννηθεί ποτέ.

Και καθώς το επίπεδο ανάπτυξης του κόσμου αυξάνεται, ο αριθμός των ανθρώπων με ανώτερη εκπαίδευση θα 10πλασιαστεί.

Οι χώρες που κάποτε ήταν σε ανάγκη, θα συμβάλλουν στην προώθηση της ανάπτυξης.

Περισσότεροι άνθρωποι θα σημαίνει ότι περισσότεροι θα ‘ναι σε θέση να συμβάλλουν στην πρόοδο του είδους μας.

Αυτό το βίντεο ήταν μια συνεργασία με τον Max Roser κα το ourworldindata, όπου εξερευνά την πρόοδο της ανθρωπότητας μέσω της έρευνας και την οπτικοποίηση δεδομένων.

Ρίξτε του μια ματιά!

Το 2016 ήμασταν σε θέση να κάνουμε περισσότερα και καλύτερα βίντεο από ποτέ, λόγω της υποστήριξης σας στο Patreon.com

Σας ευχαριστούμε πολύ, και τα ξαναλέμε το 12017!