Video

Transkriptlər

İnsanlar Yer kürəsindən ayrılıb qalaktikaya səyahət etmək haqqında xəyal qururlar.

Amma biz bunun bir parçası olmaq üçün çox erkən doğulmuşuq.

Yoxsa, belə deyilmi?

Reallıq budur ki, biz bu gün Ay bazasını qurmaqla xəyalımıza başlaya bilərik.

Əslində, bunun üçün bizim texnologiyamız və NASA-nın cari hesablamaları var və özəl sektor bunun təxminən on il ərzində, 20-40 milyard dollara mümkün ola biləcəyini deyir.

Qiyməti Beynəlxalq Kosmik Stansiya və ya Almaniyanın 2017-ci ildəki büdcə artığı ilə müqayisə etmək olar.

Bu, əslində, elə də böyük bir investisiya deyil.

Bunun nəticəsi isə ölçülməz olardı.

Ay yeni texnologiyalar inkişaf etdirmək və qeyri-məhdud resurslardan istifadə etmək üçün azad bir sahədir.

Bu, yeni bir kosmos yarışı başladacaq və günəş sistemində və onun hüdudlarından kənara yayılmağımız üçün təməl qoya biləcək.

Bu, Yer kürəsində bizə fayda gətirəcək çoxlu sayda yeni texnologiyalar yaradacaq və biz hamımız onun bir hissəsi ola bilərik.

Bəs onda biz bunu niyə etmirik?

Təəssüf ki, hökumətləri bəşəriyyətin gələcəyi üçün uzunmüddətli investisiyalara maraqlandırmaq çətindir.

Gəlin təsəvvür edək ki, biz bunu edirik.

Bu gün işə başlasaq, Ay bazasını necə qurardıq?

Müstəmləkəçilik tarix boyu mərhələlərlə baş vermişdir:

Məsələn, yeni dünyanın tədqiqi dövrünün birinci mərhələsində Avropa monarxları xəritələr hazırlamaq, kəşflər etmək və iddialarını təmin etmək üçün ekspedisiyaları maliyyələşdirdilər.

Onlar bayraq salıb düşərgə qurmuşdular, ancaq orada qalmadılar.

İkinci mərhələdə tədarük üçün hələ də öz ölkələrindən çox asılı olan kiçik missiya heyətləri məntəqələr və qəsəbələr qurdular.

Bəziləri uğursuz oldu, ancaq digərləri sağ qalmağı bacardı və qalıcı bir mövcudluq elan etdilər.

Yalnız bundan sonra üçüncü mərhələdə, tacirlər və fəhlələrin mühacirət edə biləcəyi əsl koloniya formalaşdı, özləri və ailələri üçün yeni sərvət və imkanlar yaradaraq, həddindən artıq zənginliyi öz ölkələrinə geri göndərdi.

Ayı koloniyalaşdırdığımız zaman eyni üç mərhələdən keçəcəyik.

Ancaq bu dəfə prosesdə milyonlarla günahsız insan öldürməyəcək.

Ay canlılar üçün əlverişli yer deyil.

Bir Ay günü 29 Yer günü qədər davam edir, günəş işığı ilə kölgə arasında bəlkə də 300 dərəcə selsi fərq var.

Bizi böyük və ya kiçik meteoritlərdən, kosmik radiasiyadan qoruyan atmosfer yoxdur.

Daha da pisi, Ayın səthi iyrənc kələ-kötür toz təbəqəsi ilə örtülmüşdür.

Ayda nəsə etmək çətindir.

Ancaq biz çətin işlərdə yaxşıyıq.

Ay kolonizasiyasının birinci mərhələsində tədqiqatçılarımız bunun edilə biləcəyini sübut etdilər, yəni yeni bir dünyaya çatmaq olar.

Bu mərhələ 60 il əvvəl Apollon missiyaları ilə başladı.

O vaxtdan bəri, American Lunar Reconnaissance Orbiter kimi peyklər Ayın xəritəsini çəkdi, Çin Yutu kimi pilotsuz yerüstü nəqliyyat vasitələri isə su, buz və metallar axtararaq Ay səthinin tərkibini öyrəndilər.

1-ci mərhələ az-çox tamamlandı.

İkinci mərhələyə daxil olmaq üçün nəyi bilməli olduğumuzu bilirik.

İkinci mərhələdə astronavtlar ilk Ay bazasını quracaqlar və bu, bu gün başlaya bilər.

İlk kiçik Ay bazası on il ərzində tamamlana bilər.

Bu bazanı quran ilk xalq, 500 il əvvəl yeni dünyada kosmik məntəqələr quran ilk xalqlara bənzəyəcək.

Aya raket göndərmək baha başa gəlir.

Ona görə də, mümkün qədər az göndərəcəyik.

Baza yüngül, 12 nəfərlik ekipajlar üçün hava ilə doldurulan yaşayış yerlərindən bir azca artığı olacaq və təbii sığınacaq olan yerdə yerləşdiriləcək.

Seçimlərə yeraltı lava borusu tunelləri kimi mağaralar və ya günlərin altı aydan uzun olduğu qütblərə yaxın kraterlər daxildir.

Bu astronavtlar orada çox qalmayacaqlar.

Günəş panelləri Ayda gecə olanda elektrik enerjisi istehsal edə bilmədiyi üçün yaşayış yeri missiyalar arasında tərk ediləcək.

Lakin onlar insanların daimi qalması üçün zəmin hazırlayacaqlar.

İlk ekipajımız Ayın tərkibini öyrənən və eksperimentləri mövcud Ay materialından istifadə yollarını araşdıran alim və mühəndislərdən ibarət olacaq.

Məsələn, Ay buzunun təmizlənməsi və insanların istifadəsi üçün suya çevrilməsi.

Su içilməkdən başqa məqsədlər üçün də çox vacibdir.

Ondan qida üçün böyüdülən bitkilərlə təcrübə aparmaq üçün istifadə oluna bilər.

Hidrogen yanacaq hücrələri gecə boyu enerjini saxlayaraq astronavtların qalma müddətini uzadacaq.

Və ən vacibi:

O, hidrogen və oksigenə bölünə bilər.

Raket yanacağı!

Aydan su yığıb orbitə çıxarmaqla Ay bazası orbital anbarı təmin edəcək.

Bura Mars və xarici günəş sistemi elmi missiyalarının yanacaq doldura biləcəyi yer olacaq.

Yerlə müqayisədə Aydan cisimləri orbitə çıxarmaq daha asan və daha ucuzdur.

Marsı kolonizasiya etmək üçün Aydan başlamaq lazım ola bilər.

Ancaq bu hələ ki, əsl koloniya deyil.

Maliyyə dayanarsa, baza tərk ediləcək.

Bazamızın üçüncü fazaya, əsl koloniyaya çevrilməsini istəyiriksə, o, Yerə ixrac vasitəsilə özü-özünü təmin etməlidir.

İndi, özəl podratçılar Ay resurslarından və dəstək xidmətlərindən zəngin olmaq üçün gəlirlər.

Əgər kosmosda raket yanacağı istehsal etmək daha ucuzdursa, onlar başqa nə ilə varlana bilərlər?

Onlar Ay reqolitindən zərbə kraterlərində və digər xammallarda bol olan qiymətli metalları çıxara bilərlər.

Perspektivli imkanlardan biri, bir gün nüvə sintezi reaktorlarında istifadə oluna biləcək bir izotop olan Helium-3-ün hasilatıdır ki, bu da Çinin Ayın kəşfiyyatı proqramının hazırda araşdırdığı bir şeydir.

Gələcək kolonistlər Helium-3-ü Yerə geri ixrac edə bilər, bu da bizi ucuz və təmiz sintez enerjisi ilə təmin edə bilər.

Asteroidlər Ayın orbitinə çıxarıla və sonra minalana bilər.

Yer kürəsinə kommersiya ixracı ilə koloniya tamamilə üçüncü mərhələdədir, özünü təmin edir və iqtisadi cəhətdən məhsuldardır.

Bazamız böyüməyə davam edərsə, onun tikinti layihələrində Ay materialından istifadə edilməyə başlanılacaq.

Xoşbəxtlikdən, Ay torpağında beton hazırlamaq üçün bütün lazımi maddələr var.

Robotik mədən qurğuları Ay tozunu üzvi molekullar üçün süzə bilər və Yerdən gətirilə bilməyəcək qədər böyük olan nəhəng strukturların tikintisi üçün ondan istifadə edilə bilər.

3D çapdakı irəliləyişlər ekipajların ehtiyac duyduğu demək olar ki, hər şeyi istehsal etməyə imkan verəcəkdir.

Koloniyanın nə vaxt özü-özünü təmin edəcəyini söyləmək çətindir.

Artım tədricən baş verir, təcrübələr sənaye ilə əvəzlənir və əhali artıq təkcə elm adamlarından ibarət deyil, insanların sayı davamlı şəkildə artaraq yüzlərlə nəfər çatır.

Burada ölkələri və korporasiyaları təmsil edən mühəndislər, pilotlar və podratçılar mövcud olacaqlar.

Bu insanlardan ikisi böyük bir yenilik əldə edəcəklər.

Bu, elmi yox, sosial bir yenilikdir.

Onların ilk Yer kürəsindən kənar dünyaya gəlmiş uşaqları olacaq.

Tarix boyu ilk uşağın doğulması bir koloniyanın toxumunun nəhayət və dönməz şəkildə kök atdığı bir an kimi qeyd olunub.

Burada o deməkdir ki, Ay sadəcə alimlərin və mühəndislərin işlədiyi yox, insanların yaşaması, ailə qurması üçün da bir yerdir.

Bu keçid baş verdikdən sonra koloniya sürətlə böyüyür, daha çox yaşayış yerləri, məktəblər, təsərrüfatlar və artan əhalini dəstəkləmək üçün lazım olan hər şey tikilir.

Koloniyamız böyüdükcə onu saxlamaq üçün hər cür yeni texnologiyalar icad ediləcək.

Onlar karbon dioksidi səmərəli şəkildə təkrar emal edən və ya çox az su ilə böyüyə bilən bitkilər yetişdirə bilərlər.

Onlar tullantılarının 100%-ni təkrar emal etmək və istifadə etmək yollarını və Yer üçün son dərəcə qiymətli texnologiyalar tapa bilərlər.

Onlar hətta günəş sistemində ilk kosmik lifti də inşa edə bilərlər.

Kosmik liftlə kosmik gəmi, astronavtlar və xammallar raketə ehtiyac olmadan Ayın orbitindən gətirilib aparıla bilərdi.

Ay indi təsəvvür etməyin çətin olduğu bir miqyasda iqtisadi fəaliyyətin mərkəzinə çevrilə bilər.

İndiki məqamda koloniyanın kimə aid olacağını söyləmək çətindir.

Ayda doğulan ilk insan valideynlərinin milli kimliyinimi alacaq, yoxsa yeni nəsil yeni Ay cəmiyyətinə qarışacaq?

Hər hansı bir xalqın Aya sahib olmasını qadağan edən mövcud müqavilələr qaçılmaz olaraq yenidən yazıldıqda, kolonistlərə söz veriləcəkmi?

Onlar Yer üzündən ayrılıb müstəqillik elan edəcəklərmi?

Necə olur, olsun, Ay Günəşi koloniyalaşdırmağın yollarını öyrənmək üçün əla bir sahədir, millətləri birləşdirmək üçün möhtəşəm bir layihədir və Yer üzündə faciəli bir şey verərsə, bir növ kimi sağ qalmağımıza qarantiya verən yeganə yolumuzdur.

Əgər Süd Yolunu kolonizə etmək istəyiriksə, haradansa başlamalıyıq.

Niyə də buradan başlamayaq?

Niyə də indi başlamayaq?

Təəssüf ki, hazırda bir kosmik gəmiyə atlayıb Aya gedə bilməsəniz də, kosmos və kainatımız haqqında daha maraqlı şeylər öyrənə bilərsiniz.

Biz sizə bununla bağlı kömək edə bilərik.

Kurzgesagt və Brilliant elmi və kosmik mövzular haqqında altı hissədən ibarət video seriyası üzərində əməkdaşlıq edirlər.

Kurzgesagt bir müddətdir Brilliantla işləyir və biz onların gördükləri işləri sevirik.

Bir sözlə, Brilliant sizə praktiki yanaşma ilə elm və riyaziyyatı öyrədir, tapmacaları özünüz həll etməklə siz sadəcə faktları yadda saxlamaq əvəzinə anlayışları anlamağı öyrənirsiniz.

Daha çox alim kimi düşünmək istəyirsinizsə, brilliant.org/nutshell saytına daxil olun və pulsuz qeydiyyatdan keçin.

Linkdən istifadə edən ilk 688 nəfər illik premium üzvlüyünü 20% endirimlə əldə edəcək və həmçinin Brilliant ilə olan əməkdaşlığımıza dəstək olacaq.