Video
Transkript
Tarih boyunca hiçbir zaman
Dünya’da şu anki kadar insan olmadı
Sayımız roket gibi fırladı
1800’de 1 milyarken
1940’da 2.3 milyara
1970’te 3.7 milyara
2016’da 7.4 milyara.
Son asırda insan nüfusu 4’e katlandı.
Peki bir sonraki asırdan ne bekleyebiliriz?
Geleceğimiz için nüfus artışı ne demek?
Toplu göçler mi olacak?
Dev şehirlerde aşırı kalabalık varoşlar mı?
Kıtaboyu uzanan mega şehirler mi?
Hastalıklar ve kirlilik mi?
Enerji, su ve yiyecek için
kavgalar ve kargaşa mı olacak
Ve sadece kendini varlığını sürdürmeye çalışan insanlık mı?
Nüfus büyümesi hayat değerlerimizi yok mu edecek?
Yoksa bu kehanet, yersiz bir panik mi?
KISACA (kanalın ismi)
1960’larda nüfus büyümesi akılalmaz bir dereceye ulaştı.
Bu da kıyamet senaryoları yarattı
Fakir bitmez şekilde üredi ve
Gelişmiş dünyayı ezdi geçti
Böylelikle nüfus patlaması efsanesi doğdu
Ama görünen o ki
Yüksek doğum oranı bir kültür veya toplumun kalıcı bir özelliği değil,
onun yerine tüm dünyanın içinden geçtiği 4 adımlı bir süreç.
Nüfus Değişimi
Çoğu gelişmiş ülke süreci tamamladı
Bazıları ise hala süreçte
1800’lere bir dönelim
Avrupa dahil, bütün dünya
nüfus değişim sürecinin ilk adımındaydı
Bugünün standartlarına kıyasla
Avrupa gelişmekte olan bir ülkenin halinden daha kötüydü
Yetersiz hijyen, yetersiz besin
ve yetersiz ilaçtan muzdaripti.
Çok insanın doğmasına rağmen çoğu kısa sürede öldüğünden
nüfus artışı fazla değildi.
Kadınların ortalama 4-6 çocuğu vardı
ama yalnızca 2 tanesi yetişkinliğe erişebiliyordu
Sonra İngiltere de SANAYİ DEVRİMİ yapıldı.
İnsanlığın tarım devriminden beri gördüğü en büyük yaşam koşulu değişikliğini getirdi.
İnsanlar köylü olmaktan işçi olmaya geçti.
Seri üretim başladı.
Ürünlere herkes erişebilir oldu.
Bilim yeşerdi
Ulaşım, iletişim ve tıp ilerledi.
Kadınların toplumdaki rolü değişti
ve eşit haklar için yolları açıldı
Bu değişiklikler sadece orta sınıf yaratmakla kalmadı
alt sınıflar içinde sağlık standartını arttırdı.
İkinci aşama başladı.
Daha iyi besin tedariği, hijyen ve ilacın anlamı; insan ölümlerinin durmasıydı
özellikle de küçük yaşlarda.
Sonuç nüfus patlamasıydı.
1750-1850 de ingiltere nüfusunu 2 katına çıkardı.
Daha önceden ailelerin çok çocuk sahibi olmanın nedeni
çok azının hayatta kalmasıydı
Bu değiştiğine göre
- aşama başladı
Daha az bebek doğmaya başladı ve
nüfus artışı yavaşladı
Sonunda bir denge kuruldu
daha az insan ölüyordu ve daha az insan doğuyordu.
Böylece doğum ve ölüm oranları sabit kaldı.
İngiltere 4. aşamaya geçti
Süreç sadece İngilterede yaşanmadı
4 aşamayı bitiren ülkelerin sayısı arttı
-
Kötü hayat şartlarından dolayı çok doğum, çok ölüm. / sonuç: Denge
-
Gelişen hayat şartlarından dolayı çok doğum, az ölüm / sonuç: Nüfus patlaması
-
Az doğum, Az ölüm. / sonuç: Denge
Peki madem nüfus büyümesi düştü neden hala bu kadar hızlı artış var?
Aslında 1970 nüfus patlamasında doğan çocuklar
Kendi çocuklarını yaptılar
Bu da grafikte belirgin bir ani yükseliş yaratıyor
ama ailelerine kıyasla çok daha az sayıda çocuk sahibi oldular.
Bugünün ortalaması 2.5 iken
40 yıl önce 5’ti
Yani bu nesil yaşlandıkça ve nüfus artışı yavaşladıkça
nüfus artış oranı azalmaya devam edecek
Bu her ülke için geçerli
Batıda, gelişmekte olan ülkelerin ilerlemelerini göz ardı ediyoruz
Aslında çoğu ülke 4. aşamaya geldi bile.
Bangladeşe bakalım
1971’de
ortalama 7 çocuğa sahip bir kadının çocuklarının çeyreği 5 yaşına gelmeden ölüyordu.
2015’te ölüm oranı 3.8’e düştü
Ve ortalama doğum oranı 2.2’ye
Bu bir istisna değil, kaidedir.
Özel değiliz sadece erken başladık
Gelişmiş ülkeler ortalama 6 çocuktan, 3’ten aza 80 yılda geldi
Diğerleri arayı hızlı kapatıyor
Bu süreci Malezya ve Güney Afrika 34 yılda,
Bangladeş 20 yılda
İran ise sadece 10 senede tamamladı.
Bu yetişmeye çalışan ülkeler
baştan başlamak zorunda değildi
daha çok destekle arayı daha hızlı kapattılar
Bu yüzden
çocuk ölümü azaltan
ve fakir ülkelerin gelişimini sağlayan programlar öok önemli.
Hedefin ne olursa olsun
Tüm dünyanın özgür ve zengin olmasını,
ya da sadece ülkene daha az mülteci istesende
özet şu ki: Dünyanın diğer tarafındaki insanlar daha iyi yaşarsa seninde yararına.
Orayada varıyoruz
Aşırı fakirlikte yaşayan insanların oranı hiç bu kadar az olmamıştı
Yani gezegensel nüfus patlaması
aslında bir kıyamet senaryosu değil,
bir umut
Nüfus artışının sonu olacak
BM raporları 12 milyar insana hiç bir zaman ulaşılmayacağını söylüyor.
Dünyanın gelişmişlik düzeyi arttıkça
yüksek eğitimli insan sayısı 10’a katlanacak
Şu an yardıma ihtiyaç duyan ülkeler
gelişime destek verecek
Daha çok insan, insanlığın gelişimi için daha çok katkı sağlayan kişi anlamına gelecek.
Bu video Max Roser ve ourworldindata.org ile ortak çalışmaydı
Sitesinde insan tarihindeki gelişmeleri araştırma ve grafiklerle harmanlıyor.
Kontrol etmeyi unutmayın
2016’da daha çok videoyu daha iyi kalitede
patreon.com dan verdiğiniz destekler ile başardık
12017’de görüşmek üzere.