Video
Bản trích
Khi các vị thần cho vua Midas một điều ước
ông ấy ước mọi thứ mình chạm vào đều biến thành vàng
Midas đã vui mừng biến cây, đá và các tòa nhà thành vàng
Nhưng ông ta kinh hãi nhận ra rằng tất cả đồ ăn mà mình chạm vào đều biến thành vàng
Khi ông ta ôm con gái mình để xoa dịu nỗi đau nhưng ông ta nhận ra sai lầm của mình quá muộn
Người giàu nhất từng tồn tại giờ đây đang chết đói, đau khổ và cô đơn
Nhân loại cũng có một quyền năng tương tự là biến một thứ hôi thôi bẩn thỉu nhớp nháp thành phép thuật
Nhựa
rẻ, vô trùng và tiện lợi
nó thay đổi cuộc sống của chúng ta
Nhưng khi công nghệ tuyệt vời này vượt khỏi tầm tay
nhựa đã thấm vào môi trường của chúng ta, nó thâm nhập vào động vật mà chúng ta ăn
và giờ nó đang trên đường vào cơ thể của chúng ta
Nhựa là gì ?
Với hầu hết lịch sử
Con người sử dụng các công cụ đến từ thiên nhiên để tạo ra thứ mà ta cần
Nhưng với phát minh ra nhựa gần 100 năm trước đã hoàn toàn thay đổi thế giới
Nhựa được cấu tạo từ Polymer
một chuỗi các nhóm phân tử lặp đi lặp lại
trong tự nhiên Polymer tồn tại ở thành tế bào, lụa, tóc, vỏ côn trùng, DNA
Nhưng nó cũng có thể được tạo ra
Bằng cách phá vỡ chuỗi phân tử dầu thô và sắp xếp lại
Và chúng ta có Polymer tổng hợp
Polymer tổng hợp có những đặc điểm phi thường
Nó nhẹ, bền và có thể đúc thành nhiều hình dạng khác nhau
không tốn nhiều thời gian để đúc
Nhựa có thể dễ dàng sản xuất hàng loạt, nguyên liệu thô có sẵn với số lượng lớn và rất rẻ
Và kỉ nguyên vàng của nhựa bắt đầu
Bakelite được sử dụng làm bộ phận cơ khí
PVC được dùng làm ống nước, dây điện, hộp nhựa
Acrylic để làm kính cường lực
và Nylon để làm tất và thiết bị chiến tranh
Ngày nay mọi thứ đều có ít nhất một phần làm từ nhựa
từ quần áo, điện thoại, máy tính, đồ nội thất, đồ trang trí nhà, ô tô
Nhựa đã không còn là một cách mạng vật liệu nữa, nó trở thành rác
Cốc cà phê, túi nhựa, thứ để bọc một quả chuối
chúng ta không nghĩ đến rằng rất nhiều nhựa đã xuất hiện và biến mất
Không may là chúng không biến mất
Vì nhựa tổng hợp rất bền nên chúng mất khoảng 500 đến 1000 năm để phân hủy
Nhưng bằng cách nào đó chúng ta quyết định sử dụng thứ vật liệu siêu bền này để vứt đi
40% nhựa được sử dụng để đóng gói bao bì
Ở Mỹ, đóng gói bao bì chiếm 1/3 lượng rác được thải ra hàng năm
Kể từ khi được phát minh, chúng ta đã tạo ra 8.3 tỉ tấn nhựa
335 triệu tấn vào năm 2016
Hơn 6.3 tỉ tấn nhựa đã bị bỏ đi từ năm 1907
nó tương tự như một khối lập phương bằng nhựa với chiều dài 1.9km
Vậy chúng ta làm gì với tất cả chỗ rác đó?
9% được tái chế
12% bị đốt cháy
nhưng 79% vẫn chưa được xử lí
rất nhiều bị vứt xuống biển
khoảng 8 triệu tấn mỗi năm
con số đó là rất lớn, nó có thể lớn hơn tất cả số cá ở biển vào năm 2050
bởi vì khắp mọi nơi động vật biển bị kẹt trong nhựa và nuốt chúng
năm 2015 gần 90% chim biển đã ăn phải nhựa
rất nhiều động vật chết đói với dạ dày chứa đầy rác
Năm 2018, xác của một con cá voi chết trôi dạt vào Tây Ban Nha
nó đã ăn phải 32kg túi nhựa và một cái trống
Trong khi đây là một bi kịch và làm cho bìa các tờ tạp chí tuyệt vời, thì có thứ còn phổ biến hơn
một loại nhựa vô hình
Vi nhựa
Hạt vi nhựa có kích thước khoảng 5mm
một số thì được sử dụng trong mĩ phẩm và kem đánh răng
phần lớn chúng là rác thải trôi nổi trên biển, liên tục tiếp xúc với tia UV nên bị vỡ ra nhỏ hơn và nhỏ hơn
51 nghìn tỉ hạt như vậy trôi dạt trong đại dương
nơi chúng dễ dàng bị nuốt bởi tất cả các dạng sống dưới biển
điều đó làm tăng lên mối quan ngại của các nhà khoa học
đặc biệt là về mối nguy hại đến sức khỏe từ hóa chất được thêm vào nhựa
Nhựa BPA khiến chai nhựa trở nên trong suốt
Nhưng có bằng chứng cho rằng nó gây cản trở cho nội tiết tố
DEHP làm nhựa trở nên linh hoạt hơn nhưng nó có thể gây ung thư
Sẽ rất tệ nếu hạt vi nhựa là chất độc
bởi vì chúng có mặt trong chuỗi thức ăn
Sinh vật phù du ăn hạt vi nhựa, cá nhỏ ăn sinh vật phù du
vậy nên hàu, cua và cá lớn đều có hạt vi nhựa
và tất cả chúng đều ở trên đĩa
Hạt vi nhựa được tìm thấy ở trong mật ong, muối biển, bia ,nước vòi và bụi trong không khí
8 trên 10 em bé và gần như tất cả người lớn đều có chứa phthalates trong cơ thể
93% người đều có chứa BPA trong nước tiểu
chúng ta có rất ít kiến thức về thứ này nhưng cho đến nay nó vẫn không thuyết phục
chúng ta cần thêm nhiều lí do nữa để hoảng sợ
nhưng có thể nói rằng rất nhiều thứ đã xảy ra mà chúng ta đã không lên kế hoạch
và giờ nó đã mất kiểm soát
trên một mức độ nhất định thì nhựa rất đáng sợ
Nhưng có lẽ chúng ta chỉ cần đơn giản là cấm nhựa ?
không may là điều đó phức tạp hơn thế
nhựa không chỉ làm ô nhiễm môi trường
một số sản phẩm thay thế cho nhựa mà ta sử dụng còn làm ô nhiễm môi trường cao hơn theo một con đường khác
Theo một nghiên cứu gần đây của chính phủ Đan Mạch
sản xuất túi nhựa sử dụng 1 lần cần ít năng lượng và ít thải khí CO2
so sánh với túi cotton tái sử dụng thì bạn phải dùng túi cotton 7100 lần
trước khi nó có tác động tới môi trường còn ít hơn túi nhựa
chúng ta bị kẹt với quá trình thương mại phức tạp
mọi thứ đều có lợi ích và tác động đến môi trường một cách nào đó
và rất khó để cân bằng chúng
Nhựa cũng giúp chúng ta giải quyết những vấn đề mà chưa có lời giải
Trên thế giới, 1/3 lượng thức ăn được sản suất không bao giờ được ăn
và chúng bị vứt ở một bãi rác nào đó và tạo ra khí metan
và cách tốt nhất để bảo quản thực phẩm thừa đó là túi nhựa
và cũng có điều quan trọng cần lưu ý rằng ô nhiễm nhựa tới từ đâu
90% rác thải nhựa trên biển đến từ sông và nó chỉ đến từ 10 con sông ở châu Á và châu Phi
Sông Trường Giang ở Trung Quốc thải ra biển 1.5 triệu tấn nhựa mỗi năm
Các quốc gia như Trung Quốc, Ấn Độ, Algeria và indonesia
đã công nghiệp hóa với một tốc độ ấn tượng trong thập kỉ vừa qua
làm thay đổi cuộc sống của hàng tỉ người
Phát triển quá nhanh khiến cho cơ sở xử lí rác thải không thể theo kịp để có thể thu gom và tái chế toàn bộ rác
Nếu các chính trị gia ở Châu Âu và Mỹ muốn giải quyết vấn đề này
thì đầu tư vào cơ sở xử lí rác ở các nước đang phát triển rất quan trọng
cùng lúc đó chiến đấu với ô nhiễm nhựa ở nhà
bằng các chiến dịch và thiết kế lại sản phẩm để tối ưu hóa các đặc điểm không cần thiết
điều quan trọng miễn là chúng ta không giải quyết ô nhiễm nhựa trên toàn cầu thì chúng ta sẽ không thể giải quyết nó
Ô nhiễm nhựa là một vấn đề phức tạp
Chúng ta tìm thấy một vật liệu kì diệu
và có một khoảng thời gian tốt đẹp với nó
nhưng chúng ta cần phải cẩn thận
hoặc giống như Midas
chúng ta sẽ sống trong một thế giới mà chúng ta không hi vọng tới
hành động hàng ngày của bạn có tác động rất lớn
Bạn sẽ làm gì !
từ chối sử dụng nhựa, khuyên bạn bè và gia đình làm như vậy
ép các công ti và chính trị gia thực hiện các bước cần thiết
để giữ cho đại dương được sạch và thực phẩm trở nên an toàn
Cùng nhau chúng ta có thể xử lí ô nhiễm nhựa
Video này được hợp tác với UN Environment và chiến dịch Clean Seas của họ
Nếu bạn muốn hành động để lật thủy triều nhựa, tới cleanseas.org và thực hiện nó