प्लास्टिक प्रदूषण: माणसांनी जगाला प्लास्टिकमध्ये बदलत आहे. | Kurzgesagt

🎁Amazon Prime 📖Kindle Unlimited 🎧Audible Plus 🎵Amazon Music Unlimited 🌿iHerb 💰Binance

व्हिडिओ

ट्रान्स्क्रिप्ट

जेव्हा देवतांनी राजा मिदासला इच्छा व्यक्त करण्यास परवानगी दिली, तेव्हा त्याने अशी इच्छा केली की त्याने जे काही स्पर्श केले ते सोने होईल.

मिदासला आनंद झाला. झाडे, खडक, इमारती सर्व सोन्याचे झाले.

पण लवकरच त्याला भीती आढळून आली की त्याच्या अन्नाचेही सोने बनले.

जेव्हा त्याने आपल्या मुलीला त्याच्या दुःखाला सांत्वन देण्यासाठी गळ घातली तेव्हा त्याला आपली चूक खूप उशीरा समजली.

अस्तित्वात असलेला सर्वात श्रीमंत माणूस उपासमार झाला होता, दुःखी होता आणि तो एकाकी झाला.

जेव्हा मानवतेला तपकिरी चपळ जादूमध्ये (प्लास्टिक) कसे बनवायचे हे कळले, तेव्हा मानवतेला एक समान इच्छेची परवानगी मिळाली.

स्वस्त, निर्जंतुक आणि सोयीस्कर असून आपले जीवन बदलले

परंतु तंत्रज्ञानाचा हा आश्चर्य थोडा हाता बाहेर गेला

पर्यावरण प्लास्टिकने संतृप्त झाले

आपण जे प्राणी खातो त्यावर याने आक्रमण केले आहे आणि आता ते आपल्या शरीरात प्रवेश करण्याचा मार्ग शोधत आहेत

[झोकदार परिचय संगीत]

प्लास्टिक म्हणजे काय?

आपल्या बहुतेक इतिहासात मानवांनी निसर्गातिल सपडलेल्या वस्तुंचे वापर निर्मिती करण्यात केला आहे

परंतु जवळजवळ 100 वर्षांपूर्वी प्लास्टिकच्या शोधाने जगाला पूर्णपणे बदलले

प्लास्टिक हे तयार केले जाते पॉलिमरपासून - रेणु समुहात लांब पुनरावृत्ती बंदिवास

निसर्गात, पॉलिमर्स सर्वत्र अस्तित्वात असतात जसे की पेशींच्या भिंती, रेशीम, केस, कीटकांचे कटेरे, डीएनए

पण त्यांना तयार करणे देखील शक्य आहे.

कच्चा तेलाचे घटक त्याच्या घटकांमध्ये मोडून व त्यांची पुनर्रचना करुन आपण नवीन कुत्रिम पॉलिमर बनवु शकतो

कुत्रिम पॉलिमरांमध्ये विलक्षण गुण आहेत.

ते हलके, टिकाऊ आणि जवळजवळ कोणत्याही आकारात ढकलले जाऊ शकतात.

प्लास्टिकला तयार करण्यात वेळखाऊ अंगमेहनतीचे काम लागत नाही, पण प्लास्टिक सहजपणे द्रव्य-उत्पादित केले जाऊ शकते

आणि त्याचा कच्चा माल मोठ्या प्रमाणात प्रचंड प्रमाणात उपलब्ध आहे

आणि हे आश्चर्यकारकपणे स्वस्त आहे, आणि म्हणून प्लास्टिकचा सुवर्णकाळ सुरू झाला

बेकेलाइट यांत्रिक भागांसाठी वापरला गेला, प्लंबिंग इलेक्ट्रिक गियर व पेट्यांसाठी पीव्हीसी वापरत,

सुपरगलू हा स्टॉकिंग आणि युद्ध साधनांसाठी काच आणि नायलॉन वर एक थडगटणारा प्रतिरोधक पर्याय आहे

आजकल जवळजवळ सर्वकाही अंशतः प्लास्टिकापासून तयार केले जाते

आपले कपडे, फोन, संगणक, फर्निचर, उपकरणे, घरे आणि गाड्या

प्लॅस्टीकने क्रांतिकारक सामग्री मर्यादित केली आहे, त्याऐवजी कचरा बनला आहे

कॉफीचे कप, प्लॅस्टिकचा पिशव्या व केळी लपेटण्यासाठी थैल्या. आपण या तथ्यांबद्दल ज्यास्त काही विचार करत नाही.

प्लॅस्टिक फक्त दिसते आणि निघून जाते.

दुर्दैवाने, तसे नाही होत

कुत्रिम पॉलिमर खूपच टिकाऊ असल्याने प्लास्टिकला त्याच्या घटकात मोडण्यात ५०० ते १००० वर्ष लागतात

पण आपण कसा तरी एकदा वापरून फेकण्याच्या वस्तू बनविण्यासाठी हा उत्कुष्ठ मजबूत वस्तू वापरण्याचा निर्णय एकत्रितपणे घेतला

प्लॅस्टिक 40% पॅकेजिंगसाठी वापरले जातात

संयुक्त राज्यांमध्ये पॅकेजिंग दरवर्षी व्युत्पन्न केलेल्या सर्व कचरापैकी 1/3 बनते.

त्याचे शोध होण्यापासुन आपण सुमारे 8.3 अब्ज मेट्रिक टन प्लास्टिक तयार केले आहे

2016 मध्ये केवळ 335 दशलक्ष टन्स

1907 पासून 6.3 अब्ज मेट्रीक टन प्लास्टिक अपशिष्ट बनले आहे.

एका जागेवर एकत्रित केलेले, जे 1.9 कि.मी.च्या बाजूस एक घन बनवते.

मग आपण या सर्व कचरा सह काय केले?

9% पुनर्नवीनीकरण केले व 12% जाळले

परंतु

त्यापैकी 79% अजूनही चिकटून आहे.

महासागरात बरेच फेकले जातात सुमारे 8 दशलक्ष टन्स एक वर्ष.

तो इतका प्लास्टिक आहे की 2050 सालापर्यंत समुद्रातल्या सर्व मासे पछाडल्या जातील.

कारण हे सर्वत्र आहे सागरी प्राणी प्लास्टिकमध्ये अडकले आहेत आणि ते प्लॅस्टिक गिळत आहेत.

2015 मध्ये आधीपासून 90% सागरी पक्षांनी प्लॅस्टिक खाल्ले होते

अपायकारक कचऱ्याने भरलेल्या पेटांमुळे अनेक प्राणी भुकेले. 2018 मध्ये स्पेनमधील किनाऱ्यावर एक मृत शुक्राणू व्हेल सापडला

त्याने 32 किलो प्लास्टिक पिशव्या, जाळी व एक ड्रम खाल्ले

हे दुर्दैवी आहे आणि उत्तम मासिक कव्हर बनवते असताना, एक आणखी व्यापक आहे,

प्लास्टिकचा अदृश्य प्रकार.

मायक्रोप्लास्टिक

मायक्रोप्लास्टिक हे 5 मिलिमीटरपेक्षा लहान असतात

त्यातील काही कॉस्मेटिक्स किंवा टूथपेस्टसाठी वापरल्या जातात,

परंतु बहुतेक तरंगता कचऱ्याचा परिणाम जो की अतिनील विकिरणांच्या संपर्कात येतो

आणि त्याकार्णे त्याचे लहान-लहान तुकडे होतात

51 ट्रिलियन अशी कण महासागरात तरंगतात,

जिथे ते अधिक सहजपणे सर्व प्रकारची समुद्री जीवने गिळतात.

यामुळे शास्त्रज्ञांदरम्यान चिंता वाढली आहे,

विशेषत: प्लास्टिकमध्ये घातलेल्या रसायनांपासून होणारे हेल्थचे जोखिम.

उदाहरणार्थ BPA प्लास्टिकचे बाटल्या पारदर्शी बनते

परंतु हे पुरावे देखील आहेत की ते आपल्या संप्रेरक प्रणालीमध्ये हस्तक्षेप करते. DEHP प्लास्टिकला अधिक लवचिक बनविते,

पण ह्याने कर्करोग होऊ शकते.

सूक्ष्म प्लास्टिक विषाक्त असल्यानं ते खूपच वाईट होईल, कारण ते अन्न शृंखला पार करतात.

झूप्लँक्टन मायक्रोप्लास्टिकचा आहार घेतो. लहान मासे झूप्लँक्टन खातात.

कस्तूरी, केकड़े आणि भक्षक मासे मायक्रोप्लास्टिक खातात आणि ते सर्व आपल्या जेवणात येते.

मायक्रो प्लास्टिक्स मधा मध्ये, समुद्राच्या मिठामध्ये, बिअरमध्ये, नळाच्या पाण्यात आणि आपल्या सभोवतालच्या घरगुती धूळांमध्ये आढळल्या आहेत.

10 पैकी 8 बाळांचे आणि जवळजवळ सर्व प्रौढ

त्यांच्या शरीरात सामान्य प्लास्टिक मिश्रित पदार्थ असतात, मोजमाप करता येण्यासारख्या प्रमाणात असतात.

आणि 93% लोकांच्या मूत्रात BPA आहे

आतापर्यंत याबद्दल थोडे वैज्ञानिक तथ्ये आहे आणि सध्या ते अनिर्णीत आहेत.

याबाबत तीव्र भीती समायोजित करण्यापूर्वी आपल्याला अधिक संशोधन आवश्यक आहे.

परंतु असे म्हणणे योग्य आहे की खूप गोष्टी घडल्या ज्यासाठी आम्ही योजना आखली नाही. आणि आम्ही नियंत्रण गमावले आहे

जे प्लॅस्टिकवरील धडकी भरवणारा आहे.

परंतु फक्त प्लास्टिकवर बंदी आणली पाहिजे हे सुनिश्चित करण्यासाठी, बरोबर आहे का?

दुर्दैवाने, त्यापेक्षा थोडा अधिक क्लिष्ट आहे हे.

प्लास्टिक प्रदूषण हा फक्त पर्यावरणीय आव्हानाचा आपण सामना करत नाही.

प्लास्टिकसाठी वापरल्या जाणार्या काही पर्यायी पर्यायांचा इतर मार्गांनी उच्च पर्यावरणीय परिणाम होतो.

उदाहरणार्थ :

डॅनिश सरकारच्या अलिकडच्या एका अभ्यासानुसार,

एकल-वापरलेल्या प्लॅस्टिक पिशव्या तयार करणे इतके कमी ऊर्जा आवश्यक असते आणि कार्बन डायऑक्साईड उत्सर्जन कमी करते

एक पुन: वापरण्यायोग्य कापूस पिशवी तुलनेत, आपण आपल्या कापूस पिशवी वापर करणे आवश्यक आहे 7 हजार 100 वेळा

आधी प्लास्टिक पिशवीपेक्षा पर्यावरणावर कमी परिणाम होईल.

आम्ही ट्रेड-ऑफची एक जटिल प्रक्रिया सोडून दिले आहे प्रत्येक गोष्टीचा कसा परिणाम होतो,

आणि त्यांच्यात योग्य संतुलन शोधणे कठिण आहे.

प्लॅस्टिक समस्या सोडविण्यास देखील मदत करते की आपल्याला याक्षणी चांगले उत्तरे मिळत नाहीत.

जागतिक स्तरावर, उत्पादित केलेल्या सर्व अन्नांपैकी एक तृतीयांश अन्न खाल्ले जात नाही आणि जमिनीवरील खनिज तेलावर सडले जाते जे मीथेन तयार करते.

आणि अनावश्यक कचरा टाळण्यापासून आणि टाळण्यापासूनचा अन्नपुरवठा करण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे प्लास्टिकची पॅकेजिंग

जगातील प्लास्टिकच्या प्रदूषणातील बहुसंख्य लोकांपासून सध्या कुठे येत आहे हे लक्षात घेणे देखील महत्त्वाचे आहे.

नद्यांदरम्यान महासागरामध्ये प्रवेश करणार्या सर्व प्लॅस्टिक कचरापैकी 90 टक्के भाग आशिया आणि आफ्रिकेतील केवळ दहा नद्यांमधून येतात.

फक्त चीनमध्ये यांग्त्झ्से 15 लाख टन प्लास्टिक दरवर्षी समुद्रांमध्ये बुडत असतो.

चीन, भारत सारख्या देश

अल्जीरिया व इंडोनेशिया

गेल्या काही दशकांत एक प्रभावी गतिमान औद्योगिकरित्या,

अब्जावधी लोकांच्या आयुष्यात परिवर्तन होण्यास

हा विकास इतका वेगवान होता,

की कचरा विल्हेवाट वस्तूंसाठी एकत्र येणा-या नवीन कचरा एकत्रित करणे आणि पुनर्वापराची जोड करणे शक्य नाही

युरोप आणि अमेरिका राजकारणी या समस्येचे निराकरण करू इच्छित असल्यास,

विकसनशील देशांतील पायाभूत सुविधांमध्ये गुंतवणूक करणे तितकेच महत्त्वाचे आहे

अनावश्यक कमी करण्यासाठी मोहिमा आणि पुन्हा डिझाइन करणार्या उत्पादनांबरोबर घरात प्लास्टिकच्या प्लास्टिकच्या प्रदूषणापासून

संरक्षण करणे.

खालची ओळ आहे, जोपर्यंत आपण एका जागतिक दृष्टीकोनातून प्लास्टिक प्रदूषणास संबोधत नाही तोपर्यंत आपण त्याचे निराकरण करणार नाही.

प्लॅस्टिक प्रदूषण ही एक क्लिष्ट समस्या आहे.

आपल्याला एक जादूची सामग्री सापडली आणि त्याच्याशी खरोखर चांगले वेळ आली,

पण सावधगिरीची गरज आहे किंवा लोभी राजा मिदाससारखेच, आपण अशा जगात जाऊ ज्यासाठी आपण इच्छित नाही.

आपल्या वैयक्तिक दैनंदिन क्रियांचा अजून एक मोठा प्रभाव आहे. आपण काय करतायत्याचे मूल्य आहे !

डिस्पोजेबल प्लास्टिक नकारा. आपल्या मित्रांना आणि कुटुंबाला तसे करण्यास विनवणी करा.

आपल्या महासागरास स्वच्छ ठेवण्यासाठी आणि आपले अन्न सुरक्षित ठेवण्यासाठी आवश्यक ती पावले उचलण्यासाठी कंपन्या आणि राजकारणीवर दबाव ठेवा.

एकत्र आपण प्लास्टिक प्रदूषणावर विजय करू शकता!

हा व्हिडिओ यूएन पर्यावरण आणि त्यांच्या स्वच्छ समुद्र मोहिम सहकार्याने होता.

प्लास्टिकविरुध्द चळवळ चालू करण्यासाठी आपण कारवाई करू इच्छित असल्यास, cleanseas.org वर जा आणि आपली प्रतिज्ञा करा.