Video

Bản trích

Bạn sẽ nói gì Nếu tôi bảo rằng loài người chúng ta

đang nổ lực hợp tác tạo thành một Siêu Vi Khuẩn ?

Một loại vi khuẩn có thể giết hàng ngàn hàng trăm người ?

Well, chuyện đó đang xảy ra đấy

Chúng ta đang trong quá trình tạo nên một chủng vi khuẩn cực mạnh

Vi khuẩn là những vi sinh vật sống cổ đại nhất trên hành tinh này

Những sinh vật sống đó chính là bậc thầy của sự sinh tồn

Và chúng có thể tìm thấy mọi nơi

Phần lớn chúng đều vô hại cho chúng ta

Cơ thể bạn chứa hàng tỉ tỉ vi khuẩn Và chúng đang giúp bạn tồn tại

Tuy nhiên, vài loài có thể xâm nhập, lan truyền nhanh chóng và giết bạn

Hàng triệu người đã chết do nhiễm khuẩn

Cho đến khi chúng ta đã tìm ra một vũ khí tối thượng Chất kháng sinh

Cùng với tiêm vắcxin, chất kháng sinh đã cách mạng hóa ngành y dược

Và cứu sống hàng triệu mạng người

Chất kháng sinh giết đại đa số các vi khuẩn nhạy cảm nhanh chóng

chỉ chừa lại một nhóm nhỏ sống sót

sau đó hệ miễn dịch sẽ xử lí chúng dễ dàng

Vậy làm thế nào chất kháng sinh lại làm được như thế ?

Hãy tưởng tượng, vi khuẩn là những cổ máy phức tạp

với hàng vạn quá trình sống lớn nhỏ liên tục xảy ra giúp chúng tồn tại và phát triẻn

Và chất kháng sinh ngăn cản các quá trình này

Ví dụ nhé, bằng cách can thiệp vào quá trình sinh hóa

nó làm chậm sự phát triển của chúng rõ rệt Vì vậy làm chúng yếu đi và vô hại

Một số chất khác lại tấn công phân tử DNA và ngăn cản nó nhân đôi

Điều này làm vi khuẩn không thể sinh sản Và giết chết nó tuyệt đối

Hoặc là bằng cách phá hủy lớp thành tế bào bên ngoài

làm cho phần bên trong lòi ra ngoài Và chúng chết đi nhanh chóng

Những điều này không hề làm tổn thương tế bào cơ thể

Nhưng bây giờ, sự tiến hóa làm mọi thứ trở nên phức tạp

Bằng những đột biến ngẩu nhiên, một nhóm nhỏ các vi khuẩn xâm nhập vào bạn

Lại có thể tiến hóa để bảo vệ chính nó

Ví dụ nhé, bằng cách ức chế chất kháng sinh

và làm thay đổi cấu trúc phân tử Làm cho các chất đó bị bất hoạt

Hoặc tiêu thụ năng lượng trong các bơm vận chuyển Đẩy các chất kháng sinh ra ngoài

Trước khi nó kịp tác động vào vi khuẩn

Một số loài vi khuẩn kháng thuốc không phải là mối nguy hại lớn

Bởi vì hệ miễn dịch có thể chăm sóc chúng chu đáo

Nhưng một khi nó chạy thoát, nó nhanh chóng truyền tính kháng thuốc ra ngoài

Làm cách nào chúng có thể truyền tính kháng thuốc ?

Đầu tiên, vi khuẩn có 2 dạng DNA:

Nhiễm sắc thể và các phân tử đơn lẻ gọi là Plasmid

Nó có thể truyền các Plasmid này qua sự tiếp xúc

để trao đổi vật chất di truyền cần thiết

Bằng cách đó, sự kháng thuốc có thể truyền đi nhanh chóng

Hoặc là trong một quá trình gọi là biến nạp Chúng có thể thu thập từ các tế bào chết

những phân tử DNA cần thiết

Việc này có thể xảy ra kể cả các chủng vi khuẩn khác nhau

và dẫn đến một Siêu Vi Khuẩn một chủng vi khuẩn kháng lại nhiều chất kháng sinh

Và nhiều chủng siêu vi khuẩn đã tồn tại trên thế giới

Đặc biệt là trong môi trường bệnh viện Một nơi hoàn hảo để sản sinh ra chúng

Loài người có trí nhớ ngắn hạn

Nỗi kinh hoàng của thời kì tiền-kháng sinh đã bị lãng quên

Ngày nay, chúng ta xem loại dược phẩm hữu hiệu này như món hàng hóa

Thay vì sử dụng đúng cách như các thành tựu khoa học đạt được

Điều này dẫn đến 2 vấn đề chính:

Hàng ngàn người vẫn chưa thể tiếp xúc

với các chất kháng sinh ở các nước đang phát triển

Mặt khác, các nước khác lại sử dụng nó thật bừa bãi

mà chẳng quan tâm đến hậu quá

Kháng sinh nên là biện pháp dùng thuốc cuối cùng

chứ không phải dùng nó chỉ vì cảm lạnh

Và một rắc rối khác là phát hiện thấy chất kháng sinh trong sản phẩm từ thịt

Trong thời điểm này, loài người đang chăn nuôi

những 20~30 triệu loài gia súc

Để giảm giá thành sản xuất, nhiều loài động vật được nuôi trong những điều kiện thiếu thốn

Nơi ở chặt chội, vệ sinh không tốt

Là nơi hoàn hảo cho việc sinh sôi các dịch bệnh

Rất nhiều động vật được cho sử dụng kháng sinh để giết nhiều vi khuẩn nhất có thể

và ngăn chặn nó không bị bệnh

Cũng bởi vì món burger phô mai phải bỏ tiền mua (ý nói lợi nhuận)

Không bất ngờ mấy khi làm điều này

Chúng ta vô tình tạo ra nhiều chủng vi khuẩn

có khả năng kháng thuốc

Để đối phó với điều này, chúng ta dùng nhiều loại kháng sinh khác nhau

Và chúng ta có một vũ khí bí mật: Kháng sinh đặc hiệu

Chúng dùng để tiêu diệt các loại vi khuẩn kháng thuốc

Và có một vài luật lệ để tránh tạo ra loại chủng kháng thuốc kháng sinh này

Hoặc là chúng ta nghĩ chúng ta đối phó được…

Cuối năm 2015, một tin đáng sợ từ người bạn Trung Quốc rằng

Chủng kháng thuốc Colistin - loại kháng sinh đặc hiệu cấp cuối

Đã được tìm thấy

Colistin vốn là một loại thuốc cũ và hiếm dùng, bởi nó có thể làm hại gan

Vì thế, rất ít chủng vi khuẩn nào kháng được nó, thật tuyệt vời phải không

Nó là dạng kháng sinh cấp cuối để điều trị dứt điểm các dạng nhiễm khuẩn phức tạp trong bệnh viện

để tiêu diệt những loại đã phát sinh kháng nhiều loại thuốc

Vi khuẩn kháng Colistin là tin rất xấu, vô cùng xấu

Nó phá vỡ hàng rào phòng ngự cuối cùng, và dẫn đến cái chết cho nhiều người

Tại sao việc này xảy ra ?

Triệu triệu động vật trong trang trại lợn ở TQ đã được sử dụng Colistin nhiều năm

Để kháng khuẩn, phòng ngừa lây lan

và cung cấp cho con người mà không bị chú ý

Trung bình, có tới 100.000 chuyến bay khắp thế giới

Để kết nối những người ở hành tinh này

Để làm thế giới hiện đại hơn, chúng ta còn xây dựng một cơ sở hạ tầng vững chắc…

Cho một cuộc đại dịch!!

Thế nhưng, chúng ta không cần hoảng loạn đâu

Vi khuẩn tiến hóa, thì loài người cũng tìm ra nhiều loại kháng sinh

Loại cũ dần lạc hậu, công nghệ tiến bộ hằng ngày

Vấn đề thật nghiệm trọng, nhưng cuộc chiến vẫn chưa tới hồi kết

Nếu loài người đã chơi đúng ván bài, thì Siêu Vi Khuẩn..

Sẽ không còn Siêu nữa

This video was made possible by viewer support on Patreon.com

and a grant from the Bill & Melinda Gates Foundation.

Brought to you by

Marc Zaslavski

Thanks for watching!!

Phụ đề được thực hiện bởi cộng đồng Amara.org