วิดีโอ

สรุป

คุณจะว่าอย่างไร ถ้าเราบอกคุณว่าในขณะนี้ มนุษยชาติกำลัง

ร่วมมือกันเพื่อที่จะสร้างแบคทีเรียดื้อยาที่สมบูรณ์แบบ?

แบคทีเรียที่สามารถฆ่าผู้คนได้หลายร้อยล้านคน?

เอาล่ะ สิ่งนี้กำลังเกิดขึ้นในขณะนี้เลย

เรากำลังอยู่ในกระบวนการสร้างสุดยอดแบคทีเรีย

แบคทีเรียเป็นหนึ่งในสิ่งที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่เคยมีชีวิตอยู่บนโลกใบนี้

เป็นสิ่งที่เล็กที่สุดที่เรายังถือว่ามีชีวิตอยู่ พวกนี้ถือเป็นเจ้าแห่งการเอาชีวิตรอด

ซึ่งสามารถพบได้ทุกที่

แบคทีเรียส่วนใหญ่จะไม่เป็นอันตรายกับเรา

ร่างกายของคุณเป็นที่อยู่อาศัยของแบคทีเรียกว่าล้านล้านเซลล์ แบคทีเรียพวกนี้ช่วยให้คุณมีชีวิตอยู่ได้

แต่แบคทีเรียพวกอื่นก็สามารถบุกเข้าสู่ร่างกายคุณ แพร่กระจายตัวอย่างรวดเร็ว และฆ่าคุณได้

แต่ก่อนผู้คนนับล้านมักจะตายจากการติดเชื้อแบคทีเรีย

จนกระทั่งเราจะได้พัฒนาสุดยอดอาวุธของมนุษย์ชาติ นั่นคือยาปฏิชีวนะ

ร่วมกันกับการให้วัคซีน ยาปฏิชีวนะปฎิวัติการการแพทย์

และช่วยชีวิตหลายล้านชีวิต

ยาปฏิชีวนะฆ่าแบคทีเรียส่วนใหญ่ที่อ่อนแอได้อย่างรวดเร็ด

เหลือไว้เพียงผู้รอดชีวิตกลุ่มเล็กๆ

ที่ระบบภูมิคุ้มกันของเรา จัดการต่อได้อย่างง่ายดาย

ยาปฏิชีวนะทำสื่งเหล่านี้ได้อย่างไร?

สมมุติว่าแบคทีเรียเป็นเครื่องจักรที่ซับซ้อนมาก

ขนาดมีกระบวนการมากหมายหลายพันกระบวนการ เพื่อที่จะทำให้เครื่องจักรนั้นยังคงเดินเครื่องและทำงานได้

ยาปฏิชีวนะทำลายเครื่องจักรเครื่องนี้

ยกตัวอย่างเช่น ด้วยการรบกวนกับกระบวนการเผาผลาญอาหารของมัน

การชะลอการเจริญเติบโตของมันอย่างมาก ดังนั้นพวกมันจึงไม่เป็นภัยคุกคามต่อร่างกายเท่าไร

ยาปฏิชีวนะอื่นๆ โจมตีดีเอ็นเอเพื่อป้องกันไม่ให้แบคทีเรียจำลองดีเอ็นเอของตัวมันได้

ซึ่งหยุดการเพิ่มจำนวนของแบคทีเรีย แล้วฆ่ามันในที่สุด

หรือเพียงแค่ฉีกชั้นนอกของแบคทีเรียให้เป็นชิ้นๆ

เพื่อให้อวัยวะภายในของมันรั่วออกมาข้างนอกทำให้มันตายอย่างรวดเร็ว

ทั้งหมดนี้เกิดขึ้นโดยไม่ต้องรบกวนเซลล์ของร่างกาย

แต่ขณะนี้ การวิวัฒนาการทำให้ทุกอย่างซับซ้อนมากขึ้น

ด้วยความบังเอิญสุดๆ แบคทีเรียเพียงส่วนน้อยจากทั้งหมดที่บุกรุกร่างกายของคุณ

อาจจะมีการพัฒนาวิธีเพื่อปกป้องตนเอง

ตัวอย่างเช่น ด้วยการสกัดกั้น ยาปฏิชีวนะ

และเปลี่ยนแปลงโมเลกุลของมัน ทำให้ยาปฎิชีวนะไม่มีผล

หรือใช้พลังงานของมันไปกับการปั้มยาปฎิชีวนะออกจากตัวเอง

ก่อนที่ยาจะทำความเสียหายต่อแบคทีเรีย

ถึงมีแบคทีเรียที่ดื้อยาปฎิชีวนะบ้าง ก็ยังไม่ใช่เรื่องใหญ่มากนัก

เนื่องจากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ยังสามารถจัดการกับพวกมันได้

แต่ถ้าหลบหนีได้สำเร็จ พวกมัน อาจแพร่กระจายภูมิคุ้มกันต่อยาปฎิชีวนะได้

แบคทีเรียแพร่กระจายภูมิคุ้มกันได้อย่างไร?

อย่างแรกเลย แบคทีเรียมีดีเอ็นเอสองชนิด

โครโมโซมและส่วนที่ลอย อย่างอิสระที่เรียกว่าพลาสมิด

พวกมันสามารถกอดกันและกัน และแลกเปลี่ยนพลาสมิดเหล่านั้น

เพื่อที่จะได้คุณสมบัติที่เป็นประโยชน์

ด้วยวิธีนี้ ภูมิคุ้มกันสามารถแพร่กระจายอย่างรวดเร็วผ่านทางประชากร

หรือในกระบวนการที่เรียกว่าการเปลี่ยนแปลง(transformation) ที่แบคทีเรียสามารถเก็บเกี่ยวแบคทีเรียที่ตายแล้ว

และเก็บชิ้นส่วนดีเอ็นเอมาใช้ประโยชน์

กระบวนการนี้ยังเกิดขึ้นได้ ถึงแม้จะเป็นแบคทีเรียต่างชนิดกัน

และสามารถนำไปสู่​​แบคทีเรียดื้อยา ซึ่งเป็นแบคทีเรียที่มีภูมิคุ้มกันต่อยาปฏิชีวนะหลายชนิด

แบคทีเรียดื้อยาหลายชนิดมีตัวตนอยู่บนโลกอยู่แล้ว

โดยเฉพาะอย่างยิ่งในโรงพยาบาลที่เป็น พื้นที่เพาะพันธุ์ที่สมบูรณ์แบบสำหรับพวกมัน

มนุษย์มีความจำสั้น

ความสยองขวัญจากยุคก่อนยาปฏิชีวนะได้ถูกลืมเลือน

ทุกวันนี้เราปฎิบัติกับวิธีการรักษาอันทรงพลังนี้ราวกับว่ามันเป็นสินค้า

แทนที่จะเป็นความสำเร็จทางวิทยาศาสตร์ที่พลิกเกมในการรักษาโรค

สิ่งเหล่านี้นำไปสุ่เรื่องแปลกประหลาด

ผู้คนหลายล้านคนยังไม่สามารถเข้าถึง

ยาปฎิชีวนะได้ ในประเทศที่กำลังพัฒนา

ขณะที่ส่วนอื่น ๆ ของโลก ยาปฏิชีวนะถูกจ่ายอย่างมีอิสระมากเกินไป

และถูกนำมาใช้โดยไม่มีการกำกับดูแล

ยาปฏิชีวนะควรจะเป็นยาที่ถูกเลือกใช้เป็นอันดับสุดท้าย

ไม่ใช่สิ่งที่คุณใช้ เพราะคุณคิดว่าไข้หวัดของคุณมันน่ารำคาญ

อีกปัญหาที่ร้ายแรงคือ การใช้ยาปฏิชีวนะในการอุตสาหกรรมเนื้อสัตว์

ในช่วงเวลาหนึ่งมนุษยชาติครอบครอง

ปศุสัตว์ถึง 20-30 พันล้านตัว

เพื่อให้เนื้อสัตว์มีราคาถูกมากขึ้น สัตว์หลายชนิดถูกเก็บไว้ในสภาพที่น่ากังวล

นั่นคือถูกอัดไว้ในพื้นที่ขนาดเล็กและ อยู่ในสภาพที่ไม่ถูกสุขลักษณะ

ซึ่งเป็นแหล่งเพาะพันธู์โรคที่สมบูรณ์แบบ

ดังนั้นสัตว์หลายชนิดจะได้รับยาปฏิชีวนะ เพื่อฆ่าเชื้อแบคทีเรียให้มากที่สุดเท่าที่เป็นไปได้

และป้องกันไม่ให้พวกมันเจ็บป่วย

ทั้งหมดนี้เพียงเพราะว่าชีสเบอร์เกอร์จำเป็นต้องมีราคาแค่ไม่กี่ดอลลาร์

ไม่แปลกที่ผลจากระบบเหล่านี้

ยิ่งทำให้เราสร้างแบคทีเรีย

ที่ดื้อยาปฎิชีวนะมากขึ้นเรื่อยๆ

การจะตอบโต้สถานการณ์นี้เราจะต้องใช้ยาปฎิชีวนะชนิดอื่น

และเรายังมีอาวุธลับอีกหนึ่งอย่าง

นั่นคือยาปฎิชีวนะบางตัวที่สามารถใช้กำจัดแบคทีเรียที่ดื้อยาได้

แต่ก็มีกฎระเบียบที่เข้มงวดสำหรับการใช้ยาเหล่านี้ เพื่อหลีกเลี่ยงการสร้างสุดยอดแบคทีเรียดื้อยา

แต่มันจะเป็นอย่างนั้นจริงหรือ

ในช่วงปลายปี 2015 ข่าวร้ายได้ เดินทางมาจากประเทศจีน

รายงานถึงความต้านทานต่อ Colistin, ยาที่ถูกเลือกใช้เป็นอันดับสุดท้าย

ได้ถูกค้นพบ

Colistin เป็นยาเก่าและแทบจะไม่ใช้กัน เพราะมันสามารถสร้างความเสียหายตับได้

ดังนั้นแบคทีเรียที่ต้านทานยานี้จึงมีน้อยมาก

ทำให้มันเป็นยาที่ถูกเลือกใช้เป็นอันดับสุดท้ายที่ดี สำหรับรักษาการติดเชื้ออันซับซ้อนที่เกิดขึ้นในโรงพยาบาล

เพื่อต่อสู้กับแบคทีเรียที่มีภูมิคุ้มกันกับ ยาปฎิชีวนะอื่นๆ

แบคทีเรียที่ทนต่อ colistin เป็นข่าวร้ายสุดๆ

มันอาจจะทำลายแนวป้องกันสุดท้ายของมนุษยชาติ และนำไปสู่​​การตายของผู้คนจำนวนมาก

สิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นได้อย่างไร?

สัตว์หลายล้านตัวในฟาร์มหมูของประเทศจีน ได้รับยาcolistin มาเป็นเวลาหลายปี

แบคทีเรียที่ดื้อยาได้เกิดขึ้นและแพร่กระจายระหว่างสัตว์กับสัตว์

แล้วก็แพร่มายังมนุษย์ในขณะที่ไม่ทันได้สังเกต

โดยเฉลี่ยวันนึ่งมีเที่ยวบินกว่า 100,000 เที่ยวบินบนโลก

ซึ่งก็ถือว่าค่อนข้างจะเชื่อมต่อมนุษย์ทุกคนบนโลก

ด้วยการสร้างโลกสมัยใหม่ เราก็ยังก่อสร้างโครงสร้างพื้นฐานที่จะช่วย

แพร่กระจายโรคระบาดร้ายแรง

แต่ถึงกระนั้นเราไม่จำเป็นต้องตื่นตระหนก

ถึงแบคทีเรียจะวิวัฒนาการแต่มนุษย์ค้นคว้าหายาปฏิชีวนะใหม่ไปด้วย

ยาปฎิชีวนะใหม่ๆกำลังถูกพัฒนาในขณะที่ยาเก่าค่อยๆล้าสมัยไป เทคโนโลยีพัฒนาขึ้นทุกวัน

ปัญหานั้นมีจริงและรุนแรง แต่การต่อสู้ของเรายังคงห่างไกลวันสิ้นสุดอยู่

ถ้ามนุษยชาติใช้ไพ่บนมือได้ดีพอ แบคทีเรียดื้อยาอาจจะ

ไม่ได้เป็นร้ายแรงอย่างที่คิด

วิดีโอนี้สร้างขึ้น โดยการสนับสนุนของผู้ชมใน Patreon.com

และเงินทุนจาก Bill & Melinda Gates Foundation

หากคุณต้องการที่จะสนับสนุนเรา เพื่อให้เราทำวิดีโอมากขึ้น

คุณสามารถซื้อโปสเตอร์ Kurzgesagt หรือแก้ว หรือบริจาคได้ที่ Patreon

ขอบคุณมากสำหรับความช่วยเหลือของคุณ!

Subtitles by the Amara.org community