Video
Bản trích
Bạo lực
và chiến tranh.
Sự cuồng bạo của ISIS vẫn đang tiếp diễn,
người Nga xâm lược Ukraine
và sự xung đột không ngừng giữa
những người Palestine và Israel.
Nếu bạn cảm thấy một viễn cảnh tăm tối
thì
đừng nên.
Vì khi nhìn vào những con số sau đây
chiên tranh dường như
không còn như trước đây,
mặc dù dân số thế giới
hiện ở mức cao nhất.
Có thể nói rằng chúng ta
đang sống trong thời kỳ
yên ổn nhất trong lịch sử.
Sao điều đó có thể xảy ra ?
(nhạc nền)
Tính đến tháng 9 - 2014,
đã diễn ra 4 cuộc xung đột
trên thế giới làm ít nhất
10,000 người thiệt mạng từ tháng 1 - 2013.
có 9 cuộc xung đột khiến hơn
1,000 người thiệt mạng
và 13 cuộc xung đột khác
làm hơn 100 người thiệt mạng từ tháng 1- 2013
Có vẻ không yên ổn lắm
nhưng hãy để ý:
trong tất cả những xung đột đang diễn ra
không có cái nào là chiến tranh giữa những quốc gia.
Chỉ bao gồm nội chiến
hoặc xung đột nội bộ.
Mặc dù nội chiến rất tồi tệ
gây ra nhiều mất mát tang thương,
nhưng tác động của nó thường nhỏ hơn nhiều
so với chiến tranh giữa những quốc gia hoặc liên minh.
Khi 2 đất nước gây chiến với nhau,
cần huy động những lực lượng lớn hơn,
và sử dụng tất cả những nguồn lực
hậu cần,
và hầu hết dân số.
Vậy tại sao chúng ta lại chuyển từ
chiến tranh giữa các quốc gia
sang nội chiến hay xung đột nhỏ.
Hầu hết là do ảnh hưởng của
chủ nghĩa thực dân và chiến tranh lạnh.
Khi chiến tranh lạnh kết thúc, những động lực chính
cho những xung đột vũ trang không còn nữa.
Nhưng sự sụp đổ của
những chế độ cộng sản độc tài
đã dấy lên những căng thẳng
dẫn đến xung đột mới
tại những quốc gia hiện đã độc lập
và tạo ra nội chiến.
Quan trọng hơn là,
vào năm 1945,
gần như toàn bộ Châu Phi, nhiều nước Châu Á,
và một số phần của Nam Mỹ
đang dưới ách đô hộ của đế quốc.
Đến năm 1990,
hầu hết đã giành được độc lập (ngoài một số đảo nhỏ).
Nhưng hãy chờ đã.
Có phải bạn đang tự hỏi
những gì mà các tập đoàn đa quốc gia
đang làm ở (các nước thuộc) thế giới thứ 3
cũng tồi tệ như chủ nghĩa đế quốc?
Hãy nhìn qua Congo,
nó đã bị chiếm làm thuộc địa vào năm 1885
bởi Quốc vương Bỉ (Belgium).
Một khu vực lớn hơn Bỉ 80 lần về diện tích.
Bạo lực đã được dùng để chống lại
những người Congo bản địa
và sự bóc lột không ngừng nghỉ
về mặt kinh tế
đã làm phân nửa dân số thiệt mạng
tính đến năm 1908.
Khoảng 10 triệu người Congo đã bị xử tử
hoặc bị bỏ đói đến chết.
Và hàng triệu người khác bị hành hạ, đánh đập.
Bóc lột kinh tế Congo
vẫn là ưu tiên hàng đầu
và lao động khổ sai không ngừng nghỉ
đến khi Bỉ kết thúc thống trị nước này
vào năm 1960.
Không lâu lắm tính tới hiện tại.
Cho nên, không.
Chủ nghĩa đế quốc tồi tệ hơn nhiều
so với chủ nghĩa tư bản hiện nay
và nó vừa kết thúc cách đây 2 thập kỷ.
Hầu hết các xung đột
đang diễn ra hiện nay
xảy ra ở những vùng đất mà 60 năm trước
phải chịu sự thống trị của nước ngoài.
Nhưng mọi chuyện đang diễn tiến theo chiều hướng tốt.
Tính đến năm 1989,
chiến thắng cho một bên trong nội chiến
là chuyện thường
trong khi hiện nay, chiến thắng có vẻ hiếm hơn.
Cùng với mốc thời gian nêu trên,
kết thúc chiến tranh bằng đàm phán tăng từ 10%
đến 40%.
Phần còn lại của thế giới thì sao?
Tại sao các quốc gia
không còn gây chiến lẫn nhau?
Có 4 lý do chính:
Một.
Dân chủ hóa.
Đó là quá trình diễn tiến đều đặn
từ chính thể chuyên chế sang dân chủ.
Những chính thể dân chủ rất ít khi gây chiến với nhau.
Trong tất cả các cuộc chiến tranh giữa các quốc gia
xảy ra từ năm 1900, chỉ có một phần nhỏ
là chiến tranh giữa những chỉnh thể dân chủ.
Hai.
Toàn cầu hóa.
Chiến tranh không chỉ để đạt được
những thắng lợi kinh tế như trước đây.
Hiện nay, thường là rẻ hơn
khi mua tài nguyên tại thị trường quốc tế
so với cướp lấy tài nguyên bằng vũ lực.
Những con người tại những quốc gia khác
có giá trị hơn với chúng ta khi họ sống.
Đó là những khái niệm rất mới.
Ba.
Chiến tranh hiện nay đã lỗi thời.
Trước Đại chiến thứ nhất, chiến tranh được xem như
là một phần tất yếu của con người
và là một công cụ hữu hiệu được dùng để
đạt được mục đích khi
không thể giải quyết bằng chính trị.
Hiện nay, chúng ta có những quy định
nhằm giảm thiểu những cuộc xâm lược bât hợp pháp
chỉ được triển khai lực lượng để tự vệ
hoặc có sự cho phép của
Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc.
Những luật lệ trên vẫn thường bị vi phạm
nhưng những vi phạm đó có thể vấp phải
sự đối lập hoặc phản đối.
Ngoài ra, chúng ta còn có tòa án đa quốc gia
dành cho tội ác chiến tranh đặt tại Hague
và đó là một ý tưởng gần đây.
Bốn.
Đường biên giới hầu hết đã cố định.
Sau Đại chiến II,
chiến tranh giành đất đai hầu hết đã không còn
khi hầu hết những quốc gia đã cam kết đồng ý
biên giới quốc tế
và tôn trọng quyền tự chủ của mỗi quốc gia.
Tất cả những điều này là diễn tiến bất thường
hay chúng ta đang đi tới mục tiêu hòa bình vĩnh viễn ?
Thật sự thì
chúng ta chưa biết.
Chúng ta cần một số diễn tiến để
thoát khỏi quy luật của lịch sử, đó là
có từ một đến hai cuộc chiến lớn trong 1 thế kỷ.
Khoảng thời gian từ Đại chiến II
đến nay chưa đủ lớn để đảm bảo rằng
chiến tranh sẽ không quay lại.
Nếu chúng ta không có cuộc chiến lớn nào
trong 75 năm tới
chúng ta có thể tự tin rằng
nhân loại đang thay đổi.
Như bạn thấy, chiến tranh có thể kết thúc.
Đúng là có nhiều cuộc chiến
đang xảy ra ở nhiều nơi nhưng tổng thể,
mọi nhứ đang dần tốt hơn.
Và chúng ta có thể làm nó tốt hơn
bằng việc đứng lên cho hòa bình và dân chủ.
Phụ đề được thực hiện bởi cộng đồng Amara.org