Video
Transkript
İnsanlar ete BAYILIR!
Biftek, kızarmış tavuk, domuz pastırması, salam veya sosis.
Ne kadar da lezzetli şeyler değil mi?
Et artık o kadar sıradan bir şey oldu ki, çoğu insan et içermeyen bir yemeği yemekten saymaz oldu.
Şaşırtıcı olan şu ki, et geçen birkaç yüzyıla kadar et zengin yemeği olarak görülüyordu.
Bugün bir cheeseburger’i 1 dolara yiyebiliyoruz.
Çelişkili olarak et insanlar için en verimsiz beslenme yoludur.
Eğer küresel anlamda bakarsak etli tüketimimiz, aslında anlamıyla gezegenimizi yiyip bitiriyor
Peki bu neden böyle? Biftekten vazgeçmeden bu konuda neler yapabiliriz?
İnsanlar et üretimi için çok sayıda hayvan yetiştiriyor.
Şuan yaklaşık 23 MİLYAR tavuk, 1.5 milyar sığır ve
kabaca 1 milyar domuz ve koyundan bahsediyoruz.
Bu beslemek için çok fazla canlı demek. Bu yüzden dünyayı dev bir besleme alanına dönüştürdük
Dünyadaki tüm besin alanlarının %83’ü çiftlik hayvanları için kullanılmaktadır
örneğin burası bir çiftlik ve burada mısırla soya yetiştiriliyor
Bu dünyadaki arazilerin %26’sını kullanmak demek
Bu bitkiler için ihtiyacımız olan suyu dahil edersek et ve süt ürünleri üretimi, küresel tatlı su tüketiminin %27’sini oluşturur.
Ne yazık ki et üretimi kaynaklar için bir kara deliğe benzer
Hayvanlar da canlı olduğundan, yediklerinin çoğunu lezzetli etlerini büyütürken hayatta kalmaya harcıyorlar
Bitkilerden çıkan besinin çok çok azı bizim yediğimiz ete dönüşür
Örneğin inekler proteinlerin sadece %4’ünü ve onlara verdiğimiz bitkilerin kalorilerinin %3’ünü sığır etine çevirir.
Sığır eti için beslediğimiz %97’lik kalori bizim için kayboldu bile
1 kilo et üretmek için sığırın 25 kilo tahıl yemesi ve
15.000 litre su tüketmesi gerekir.
Hayvansal ürünler için tonlarca besin harcanıyor,
ama beslendiğimiz kalorilerin sadece yüzde 18’ini oluşturuyorlar.
Tahminlere göre, hayvanlara yedirdiğimiz şeylerle fazladan 3.5 milyar insanı besleyebiliriz
En sevdiğimiz yiyecek grubunu daha da sürdürülemez hale getiriyoruz
İnsanın yarattığı sera gazı emisyonunun %15’inin nedeni et endüstrisi
bu tüm gemi, uçak, kamyon ve arabaların toplamının neden olduğu miktara eşit
Farklı bir bakış açısıyla yaklaşırsak, etler gerçek canlılardan üretiliyor
Domuzlar, sığırlar ve tavuklar şu an söz hakkına sahip değiller, ancak olsalardı
insanları tarih kitaplarına “acıdan zevk alan cani manyaklar” olarak yazarlardı
Dünya çapında her gün 200 milyon hayvanı öldürüyoruz
Bu yılda 74 milyar eder
Yani matematiksel olarak her 1.5 senede 200 bin yıllık insan tarihinde ölmüş insan sayısından daha fazla canlı öldürüyoruz demektir
Kimileri bizlerin onları yaşatarak iyi bir şey yaptığımızı savunabilir ne de olsa bizsiz hayatta kalamazlardı.
Tamam günün sonunda yiyoruz ama oraya gelene kadar koruyup besliyoruz değil mi?
Maalesef
çok da şefkatli tanrılar değiliz
Yediğimiz etin çoğu fabrika usulü çiftliklerden geliyor. Binlerce hayvana ev sahipliği yapan endüstriyel alanlar
verimliliği arttırmak için ellerinden geleni yaparken yaşam kalitesi gibi şeyler para etmiyor
Domuzların çoğu penceresiz kapalı barakalarda yetiştirilirken bir kez bile gün ışığı görmüyorlar
Hayvanlar hareket edemeyecek alanlarda durmaksızın yavruladıktan sonra mezbahadaki kuyruğa giriyorlar
İnekler süt verimlerinin iyi olması için düzenli yavrulattırılıyor ancak doğumdan birkaç saat sonra buzağılarından zorla ayrılıyor
Besi danalarından daha hızlı kilo alsın diye kafaları yemliğe sokulurcasına bağlanıyor ve hareket imkanı verilmiyor
Bu sağlıksız koşullar ile başa çıkabilsinler diye de bir sürü antibiyotik yemlerine katılıyor
Hatta ABD’de kullanılan antibiyotiğin %80’i sırf et endüstrisi içindir
Kısa zamanda hastalıkları elimine etse de, uzun vadede antibiyotiğe daha dayanıklı bakteriler yaratıyor
Bütün bunlara rağmen kısa çubuk ne yazık ki zavallı tavuklara çıkmış durumda
Fabrika çiftliklerde çok dar alanda o kadar fazlası tutuluyor ki hayvan kendi doğasında olan sosyal yapısını kuramıyor bile
Bundan dolayı birbirleri ile kavga ediyorlar. Uslu dursunlar diye de gagaları ve pençeleri kesiliyor
Erkek civcivler yumurtlayamadığından et üretimine uygun değiller
bu yüzden doğumlarından dakikalar sonra öğütücüye atılıyor
Her sene bu yolla birkaç yüz milyon yavru horoz öldürülüyor
Hani tavuklara karşı kin tutsan bile, tavuklara davranışımız kötüden de öte.
Tüm bunlardan dolayı organik beslenen hayvanları almalı. Değil mi?
Organik çiftlik yasaları hayvanlara minimum konfor ve hayvan hakları sağlıyor
Ancak sorun şu ki organik, esnek bir terim
AB düzenlemelerinde bile bir organik çiftlikte 1 metrekarede 5 tavuk beslenebilir
Mutlu çiftlik hayvanları görselinden biraz uzak gibi
Gerçekten iyi niyetli çiftçiler de var tabii ki
ancak et üretmek yine de bir iştir. Ayrıca organik etiketi daha yüksek fiyat demek olduğundan
insanları kandırmaya çalışan üreticilerden sayısız skandalların arkası da kesilmiyor
Ve organik et daha insani iken, maalesef daha fazla kaynak tüketimi anlamına da geliyor
Yani organik besin almak tercih edilebilir bir durum olurken çok da matah bir şey olmadığı gerçek
Gerçek şu ki “eziyet” bir kaynak olsaydı
Her sene milyarlarca tonunu biriktiriyor olurduk
Hayvanlara davranışımız muhtemelen sonraki nesiller tarafından mide bulantısıyla karşılanacak.
Tüm bu gerçeklerin yanında, başka gerçekler de var ama
Biftek inanılmaz, hamburger en iyi yemek. Tavuk kanatları leziz
Etin küçük beynimizde çok tatmin edici bir şey oluşu, onu nasıl elde ettiğimizi göz ardı etmemizi sağlıyor
Biz sadece onu yeriz ve severiz. Neşe kaynağıdır, bizi aile yemeklerinde bir araya getirir ve mangala bayılırız
Et yemek sizi kötü biri yapmaz.
Yememek de iyi biri yapmaz.
Hayat karmaşık, yarattığımız dünya da öyle
Peki et tüketiminin aşırı derecede sürdürülebilir olmayışı ve korkunç bir işkence oluşu ile nasıl başa çıkacağız?
Şimdilik yapabileceğimiz en iyi şey daha fazla sebze yemek
Haftada bir etsiz gün geçirmek bile bir fark yaratır.
Daha az acı çeken hayvan eti yemek istiyorsan, ücreti fazla bile olsa iyi bir sicile sahip güvenilir üreticilerden satın almaya çalış.
Çevredeki etkiyi azaltmak istersen, kuzu veya dana yerine domuz veya tavuk seçebilirsin. Çünkü onların verimliliği daha yüksek
Ama tabii ki aldığın eti yemek de önemli
Ortalama bir Amerikalı günde çoğunluğu et olan yarım kilo yiyeceği çöpe atar
Gelecekte bilim bizi temiz ete daha da yaklaştırabilir
Birkaç girişim başarılı bir şekilde laboratuvar etini üretti bile ve bunu ticari hâle getirmeye çalışıyorlar
Ancak bu tür çözümlerin hala birkaç senesi var
Şimdilik önündeki etin tadını çıkar ancak saygı duymayı da unutma. Becerebilirsen, eti sadece özel günlere sakla
Senin için farklı bir önerimiz var, hem de tadı etten daha güzel
Sürekli animasyonlarımızı nasıl yaptığımız soruluyor
Düşündük ki sana gösterelim
bunu başarabilmek için, favorimiz çevrimiçi eğitim hizmeti skillshare ile ortaklaşa size özel animasyon stilimizi öğretiyoruz
Eğitim setimizin 3. bölümünü çektik. Artık sırrımızı sen de öğrenebilirsin
Skillshare; yazma, illüstrasyon ve animasyon gibi her türlü güzel şeyde 20.000’den fazla dersi olan bir çevrimiçi öğrenme topluluğudur
Premium üyelikle yetenekli profesyonellerden yüksek kaliteli sınıflara sınırsız erişim elde edersiniz - bunlardan biri biziz
Ve ayrıca sizin için özel bir kampanya ayarladık.
Açıklamadaki bağlantıyı kullanan ilk 1000 kişi
ücretsiz iki aylık sınırsız skillshare üyeliği kapacak
Sen de bizim gibi videolar hazırlamak istiyorsan şimdi başlayabilirsin.