ڤیدیۆ
وەرگرتن
مرۆڤه‌كان شانازى به زۆر شته‌وه ده‌كه‌ن
“له تاوده‌رى ته‌نۆلكه‌كانه‌وه بۆ شاعير بۆ “پۆكيمۆن
هه‌موو ئه‌مانه ڕێى تێده‌چێت
به‌هۆى شته زۆر به‌به‌ها به‌رزه‌كه‌ى مرۆڤه‌كان
ژيـــــــرى
ئێمه پێمان وايه ژيــرى وه‌ك تايبه‌تمه‌ندى به‌رزى ياخود به‌هێزى يه
وه‌لێ ئه‌وكاته‌ى هه‌وڵى ڕاڤه‌كردنى ده‌ده‌ين، شته‌كان ڵێڵ ده‌بن
به پوختى
ژيرى ميكانيزمێكه چاره‌سه‌رى گرفته‌كان
به‌تايبه‌تى ئه‌وكاته‌ى گرفته‌كه مانه‌وه به زيندوويى بێ
كه خواردن و په‌ناگه ده‌گرێته‌وه
ملاملانێى كێبڕكێى سێكسى، يان هه‌ستكردن به ئاژه‌ڵى دڕنده
ژيـــرى تاكه شتێك نييه
توانست بۆ كۆكردنه‌وه‌ى زانين ده‌گرێته‌وه
بۆ فێربوون، به‌هره‌دار بوون
پێكهێنانى ستراتيجيه‌كان
ياخود جێبه‌جێ كردنى له بيركردنه‌وه‌ى ڕه‌خنه‌گرانه
خودى خستنه‌ڕووه‌كه له‌نێو ڕه‌فتارگه‌لێكى هه‌مه‌جۆرى گه‌وره‌دايه
له خوپێگرتنه‌وه يان غه‌ريزه وه‌ك كاردانه‌وه‌كان
بۆ جياوازى له پله‌ى فێربوون
بۆ هه‌ندێ جۆرى ئاگايى
به‌ڵام نه‌ك ئه‌وه‌ى هه‌موو زاناكان ڕازيبن به‌وه‌ى له‌كوێوه ده‌ست پێده‌كات
يان هه‌تا چى پێويسته بۆ ژماردنى به ژيـــرى
وه بۆ زياتر ئاڵۆزكردنى
ژيـــرى به ئاگامه‌نديشه‌وه به‌ستراوه
له‌وه‌ته‌ى ئاگايى يارمه‌تيده‌ر بووه بۆ چاره‌ى كێشه‌كان
به‌ڵام له ڤيديۆيه‌كى تردا له ئاگامه‌ندى ده‌كۆڵينه‌وه
بۆ ئه‌مڕۆ له‌لايه‌ك جێى دێڵين
چاكه
ژيـــــرى به كتومتى ڕوون نييه
كه‌وايه ڕه‌نگبێ بتوانين زياتر وه‌ك ده‌سته‌يه‌ك له كارامه‌يى بيرى لێبكه‌ينه‌وه
سندوقى ئامڕازه‌كان
ئامڕازه سه‌ره‌تاييه‌كان
سه‌ره‌تاييترين ئامڕازه‌كان له‌نێو سندوقى ئامڕازى ژيــريدا
توانستن بۆ كۆكردنه‌وه‌ى زانيارى
بۆ خه‌زن كردنى
وه به‌كارهێنانى بۆ فێربوون
زانيارى له‌باره‌ى جيهانه‌وه كۆده‌كرێته‌وه به‌ڕێگه‌ى هه‌سته‌كان وه‌ك بينين
ده‌نـــگ، بــۆن كردن
به‌ركه‌وتن يان تامكردن
وه يارمه‌تيمان ده‌ده‌ن بۆ ڕێنوێنى و كاردانه‌وه‌مان له جيهانى ده‌ره‌وه‌دا بـه‌گونجاوى
به‌ڵام شته زيندووه‌كان له‌سه‌ريان پێويستيشه پارێزگارى له ڕێكچه‌ى بارى له‌شيان بكه‌ن
چاودێرى كردنى شته‌كان وه‌ك برسيه‌تى و ماندووێتى
زانيارى بنچينه‌ى كاردانه‌وه‌كانه بۆ هه‌موو شته زيندووه‌كان
به‌بێ ئه‌مه، تۆ له ژێر ڕه‌حمى چوارده‌ورت ده‌بى
نه‌توانين بۆ كا‌ردانه‌وه به ڕێك و پێكى يان به گونجاوى
زانيارى زۆر به‌هێزه گه‌ر بێتوو بيپارێزين و هه‌ڵيبگرين
كه‌وايه ئامرازى دووه‌م يادگه‌يه
يادگه توانستى خه‌زن كردن و به‌بيرهێنانه‌وه‌ى زانيارييه
كه‌وايه زيندووه‌كان له خاڵى سه‌ره‌تاوه ده‌ستپێناكه‌نه‌وه
هه‌موو كات سه‌ر له شتێك ده‌رده‌كات كه په‌يوه‌ندى پێيه‌وه هه‌يه
يادگه ده‌كرێــــت ڕووداوێك بێ
شوێنه‌كان و پێكه‌وه‌بوونه‌كان
به‌ڵكو ده‌كرێ ڕه‌فتاره‌كانيش بێ
وه‌ك ڕاوكردن و بيردۆزى بژێوى په‌يداكردن
هه‌ندێ له‌مانه وه‌ك فڕين
پێويسته دووباره بكرێنه‌وه يه‌ك له‌دواى يه‌ك تاوه‌كو پێده‌گه‌ن
ئه‌مه‌يه كه پێى ده‌ڵێين فێربوون
كردارى كۆكردنه‌وه‌ى زنجيره‌ى بيرۆكه و كاردانه‌وه‌كان
به زۆرى ڕيزبه‌ندى ڕه‌فتاره دووباره بووه‌وه‌كان
ده‌كرێت جياواز و گونجاو بێت
ئه‌م سێ ئامرازه توانا ده‌ده‌نه دروستكراوێكى به‌ڕواڵه‌ت گه‌وج
بۆ كاراكردنى به‌ڕێگايه‌كى ژيـــرى ناخافڵى
ناخانه‌ى كه‌ڕووه لينجه
به بنچينه‌يى ته‌نها تاك خانه‌يه‌كى گه‌وره‌ى لينجه
هاوشێوه‌ى ئاژه‌ڵێك ڕه‌فتارى ده‌كرد به ده‌ماغه ساده‌كه‌يه‌وه
كاتێك له‌نێو پێچ و په‌نايه‌كدا دانرا له‌گه‌ڵ خواردن له كۆتاييه‌كه‌ى
لينجه كه‌ڕووه‌كه گه‌ڕا به‌ده‌وريدا و رێگايه‌كى كێشا به شوێن پێيه ليجه‌كه‌يه‌وه
جۆرێك له په‌ڵه‌ى يادگه له‌سه‌ر زه‌ويدا
له به‌رده‌وامى گه‌ڕانه‌كه‌يدا
دووركه‌وته‌وه له ڕێگا هێڵيه كێشراوه‌كان و به‌م ڕێگايه خواردنه‌كه‌ى دۆزيه‌وه
له جياتى كوێرانه لكانى به كۆتا-مردنى
كه‌ڕووه لينجه‌كه به‌م ڕه‌فتاره‌وه لكا بۆ پاشه‌كه‌وتى كات و ره‌نجى
ئه‌م ڕه‌فتاره خوپێوه‌گرتنه
وه زاناكان ناتوانن يه‌كڕا بن له‌سه‌ر ئه‌وه‌ى گه‌ر ئه‌مه ژيــرى بێ
هه‌روه‌ها ئه‌مه سوودێكه دڵنيايى ده‌داته كه‌ڕووه لينجه‌كه
هه‌نگه‌كان نموونه‌يه‌كى گونجاوترن بۆ ڕه‌فتاره زيره‌كانه‌كه‌يان
زاناكان ڕاهێنانيان به هه‌نگه - زله‌كان كرد بۆ جوڵاندنى تۆپه ڕه‌نگينه‌كان
بۆ خستنه نێو شوێنى مه‌به‌ست و بردنه‌وه‌ى شه‌كر
نه‌ك ته‌نها هه‌نگه‌كان كه زۆر كارامه بوون له‌م ڕه‌فتاره، كه سروشتى نييه بۆيان
به تێپه‌ڕبوونى كات زياتر چوستر ده‌بوون
كاتێك تۆپى جياواز به‌رده‌ست ده‌بوون
هه‌نگه‌كان ئه‌وه‌ى لاى شوێنى مه‌به‌سته‌وه نزيكترين بوون هه‌ڵيان ده‌بژارد
هه‌تا گه‌ر ڕه‌نگه‌كه‌شى جياواز بايه له‌وانه‌ى كه ڕاهێنانيان له‌گه‌ڵ كردبوون
بۆ به‌ره‌نگارى زياترى كێشه‌كان، پێويستى زياترمان به گونجاوى هه‌يه
ئامڕازى حه‌زلێكردنه‌كان
بنياتنانى له‌سه‌ر ئامڕازه سه‌ره‌تاييه‌كان، ئاژه‌ڵه زۆر ئاڵۆزه‌كان
زنجيره كێشه‌ى فراوانتريان هه‌يه كه ده‌توانن چاره‌ى بكه‌ن
ده‌توانن يادكردنه‌وه‌ى هه‌موو جۆره پێكه‌وه‌بوونه‌كانيان بكه‌ن
په‌يوه‌نديه‌كان و فێڵه ميكانيكيه‌كان
“به‌م ئامڕازه ده‌ڵێين “كتێبخانه‌ى زانين
ڕاكونه‌كان وه‌رگره
خواردنه به‌دڵبووه‌كانيان خواردنه‌كانى مرۆڤه
هه‌وڵ بۆ ده‌ستخستنيان ده‌ده‌ن وه‌ك مامه‌ڵه‌يه‌ك
پشت ده‌به‌ستن به كۆمه‌ڵێك له تيۆر و كارامه‌يى پراكتيزه
كه ده‌يانكه‌ن به ماڵبڕێكى شاره‌زا
تواناى كردنه‌وه په‌نجه‌ره‌كان و قفڵه‌كانيان هه‌يه
له لێكۆڵينه‌وه‌يه‌كدا، ڕاكونه‌كان سندوقێكى پارێزراويان پێدرا به جۆرى جياوازى قفڵه‌وه
وه‌كه قه‌يتانى و زمانى و پلاك و پاڵنان
ئه‌وان پێويستيان به كه‌متر له 10 هه‌وڵدان بوو
بۆ سه‌رده‌ركردنيان له‌وه‌ى هه‌ر سندوقێك چۆن ده‌بێته‌وه
ته‌نانه‌ت كاتێك قفڵه جياوازه‌كان به‌يه‌كه‌وه دانران بۆ زياتر قورستربوونى تێكه‌ڵ بوونه‌كه
كه پێويست بوو به ڕێگه‌ى ڕاست چاره بكرابايه
وه له‌گه‌ڵ جياوازى بڕى به‌هێزييه‌كه
ساڵێك دواتر
ڕاكونه‌كان تا ئێستاكه بيريان مابوو كه چۆن سندوقه‌كه ده‌كرێته‌وه
وه خێراتر بوون له‌و ساته‌ى كه يه‌كه‌مجار مه‌ته‌ڵه‌كه‌يان شيكار كرد
له‌وديوى كتێبخانه‌ى پێكه‌وه‌بوونه‌كان و كارامه‌ييه‌كانمان
كاريگه‌رترين ئامڕاز له نێو سندوقه‌كه‌مان به‌هره‌داريه
جۆرێكى له شريتى لكاوى عه‌قڵى
به‌هره‌دار بوون ماناى به‌رهه‌مهێنانى شتێكى نوێيه
وه به‌به‌ها له شتێك كه هۆى په‌يوه‌ندى پێوه دياربێ
له كڕۆكى ژيــريدا
مه‌به‌ست له‌مه دروستكردنێكى نوێيه ياخود پێكبه‌ستنێكى نائاساييه
لێكدانى به خستنه‌ناوى له‌گه‌ڵ يادگه و كارامه‌ييدا
بۆ گه‌يشتن به چاره‌سه‌رێكى بێهاوتاى بۆ كێشه
له لێكۆێنه‌وه‌يه‌كى ترى ڕاكون دا
توێژه‌ره‌كان وايان پيشان داوه كه ئاژه‌ڵه‌كه به خستنه خواره‌وه‌ى ورده به‌رد بۆ ناو تانكى ئاوه‌كه
ده‌توانين ئاستى ئاوه‌كه ته‌واو به‌رز بكه‌نه‌وه
بۆ گه‌يشتن به “مارشمالۆ” به سه‌رئاو كه‌وتنيان بۆ سه‌ره‌وه [مارشمالۆ: جۆره شيرينيه‌كه]
يه‌كێ له ڕاكونه‌كان گه‌يشت به چاره‌سه‌رێكى ترى باشتر
كه به‌ردانه‌وه‌ى حه‌وزه‌كه بوو
ڕاستيه‌كى ترى به‌هره‌دارى
به‌كارهێنانى كه‌ره‌سته‌ى نوێيه بۆ كاره‌كان
ئامڕازه ماديه‌كان [فيزيكيه‌كان]
وه‌ك سه‌ره‌تاييه‌كان كه چيلكه به‌كاردێنن بۆ ڕاونانى مێرووله‌ى سپى له‌نێو داره‌كان
ياخود هه‌ندێ له هه‌شتپێكان
كه هه‌ڵده‌ستن به كۆكردنه‌وه‌ى قاوغى گوێزى هيندى له ده‌وروبه‌رى خۆيان
وه‌ك جۆرێك له هه‌ڵگرتنى قه‌ڵغان
بۆ شاردنه‌وه له دوژمن
كۆكردنه‌وه‌ى ماده‌كان بۆ دواتر به‌كارهێنان
به‌ستنيه‌تى بۆ زياتر پيشاندانى پێشكه‌وتووترى چاره‌سه‌رى كێشه
پلاندانان
پلاندانان واته ڕه‌چاوكردنى چاڵاكيه پێويستيه‌كانه بۆ داواكارى ئامانج
به پێكه‌وه دانانيان له پلاندا
كاتێ هه‌ڵكه‌وته له‌ناكاوه‌كان و ڕێتێچووه نوێيه‌كان خۆيان پشان ده‌ده‌ن
پێويسته بيخه‌مڵێنن به‌وه‌ى كه به پێى پلانه‌كه ڕۆيشتوون يان نا
نموونه‌ى ئه‌م ڕه‌فتاره ژيــريه، به‌كۆگاكردنى خۆراكه بۆ دواتر خواردنى
ئه‌مه ڕه‌فتارێكى زگماكيه له سمۆره‌كاندا
به‌ڵام گه‌رچى شاردنه‌وه‌ى خواردن زگماكى ده‌بێت بۆ وان
تا ئێستاكه پێويستيان به كارامه‌يى پێشكه‌وتووى بيركردنه‌وه‌يه بۆ باشترين بڕياردان
سمۆره‌كان پشكنين بۆ ته‌واوى گوێزه‌كان ده‌كه‌ن
پێوانه‌ى كات و ڕه‌نجه‌كان ده‌كه‌ن كه پێويسته بۆ شاردنه‌وه‌يان
له‌جياتى كه‌ڵك وه‌رگرتن، هه‌ريه‌كه‌يان ده‌ستكه‌وتيان ده‌بێت
گوێزه شكاوه‌كان ياخود كه‌م چه‌وريه‌كان ڕاسته‌وخۆ ده‌خورێن
كاتێ گوێزه‌كان كه هێشتا پێويستيان به پێگه‌يشتن هه‌يه، ده‌چنه نێو عه‌مباره‌كان
هه‌روه‌ها سمۆره‌كان وا پيشان ده‌ده‌ن كه گوێزه‌كانيان وون كردووه
كاتێ هه‌ستده‌كه‌ن چاودێرى ده‌كرێن
ئه‌م حه‌شارگه به‌تاڵه
ڕكاره‌به‌كه‌ى فه‌رامۆش ده‌كات له گه‌يشتن به گه‌نجينه ڕاسته‌قينه‌كه
ئه‌مه ستراتيجيه‌تێكى زۆر پێشكه‌وتووه
له‌به‌رئه‌وه‌ى دانانى پلان بۆ سه‌رقاڵى كردنى كه‌سێكى تر
سه‌ره‌تا ده‌بێ ئاگادارى ئه‌وه‌بى كه‌ساتى تر هه‌مان شتى تۆيان ده‌وێت
كێشه‌ى زۆر ئاڵۆزتر
ئامڕازى زياتر پێويسته له نێو كۆمه‌ڵه‌كه بۆ چاره‌سه‌ر
كه‌وايه هه‌بوونى زياترى ئامڕازه‌كان
بوونى نه‌رمى زياتره
بۆ چاره‌سه‌رى كێشمه‌كێشمه‌كان كه دێته نێو ژيانى
به‌ڵام هه‌تا بۆ كێشه ئاڵۆزه‌كانيش، پێگه‌ى هه‌ر تاكێكى ئاژه‌ڵ گرنگيه‌تى هه‌يه
سمۆره‌كان هه‌مه‌چه‌شنه خۆرن كه به‌رگريكارێكى سه‌ختى ناوچه‌يين
بۆ ئه‌وان، وايان لێده‌كا شوێنى خواردنه‌كه‌يان بيركه‌وێـته‌وه له شوێنه جياوازه‌كان
وه فێڵ له دوژمنه‌كانيان بكه‌ن بۆ هه‌لى زياترى مانه‌وه‌يان
مه‌ڕ هيچ فێڵێكى ڕێكى نييه له‌سه‌ر به‌رگى قۆڵى
به‌ڵام پێويستيشيان پێ نييه
ئه‌وان گياخۆرن و به ڕه‌وه‌ند ده‌ژين
ئه‌و كارامه‌ييانه‌ى كه په‌يوه‌ستن به‌وان بريتيه له كۆمه‌ڵايه‌تى
ئه‌وان چه‌ندين جۆرى جياوازى مه‌ڕ ده‌ناسنه‌وه و له‌بيريان ده‌مێنێ
وه هه‌تا مرۆڤه‌كانيش بۆ چه‌ندين ساڵ
كارامه‌ييه‌كى ته‌واو جياواز
گه‌شه‌كردن و پاراستنى كۆمه‌ڵێ تواناى ئاڵۆزى بيرى
كه ڕه‌نگه هه‌رگيز به‌كارى نه‌هێنن
ده‌بێته پاشماوى كه‌ره‌سته‌كان بۆيان
مرۆڤه‌كان به پێچه‌وانه ڕۆيشتن
ئامڕازگه‌لێكى هه‌مه‌جۆرى نائاسايى ژيـــريان داهێنا
له كاتێكدا ئه‌مه يارمه‌تيده‌ر بوو
به‌ڕێكه‌وت، كۆمه‌ڵێ ئامڕازى ترمان له‌سه‌ره‌وه زياد كرد
كلتور
تاكه كه‌سێك ته‌نانه‌ت ناتوانێ موشه‌كى بۆشايى ياخود تاوده‌رى ته‌نۆلكه‌كان بنيات بنێت
به‌ڵام سوپاس بۆ تواناى كاركردنمان به‌يه‌كه‌وه
وه بۆ هاوبه‌شى كردنى زانينه‌كان به‌درێژايى نه‌وه‌كان
ده‌توانين زاڵ بين به‌سه‌ر ڕووبه‌ڕوونه‌وه‌كان
له‌وديوى تواناى هه‌ر تاكێكه‌وه
ئه‌مه وامان لێده‌كات شێوه‌ى هه‌ساره بكێشين به‌پێى ئاره‌زووه‌كه‌مان
هه‌روه‌ها كێشه‌ى نوێمان دروستكرد له‌نێو كرداره‌كه‌دا
سۆدوكو [جۆره ياريه‌كى مه‌ته‌ڵيه]
فۆڕمى باجه‌كان، بيردۆزى هێڵى
به‌ڵكو هه‌روه‌ها گۆڕانى كتوپڕى كه‌ش و به‌رگرى دژه زينده‌ييه‌كان
بۆ چاره‌ى ئه‌مانه
پێويسته سه‌يرێكى مانه‌وه‌مان له ڕابردووى كورت-مه‌ودا بكه‌ين
وه بير له داهاتووى دوور بكه‌ينه‌وه
ئێمه سندوقى ئامڕازه‌كانمان هه‌يه، ته‌نها پێويسته به‌كاريبێنين