Video
Transcriptie
Het zonnestelsel.
Onze thuis in de ruimte. We leven in een vreedzaam deel van de Melkweg.
Het zonnestelsel is onze thuis.
Een 4,5 miljard jaar oude formatie die rond het centrum van het sterrenstelsel draait
tegen 200 000 km per uur en die er één keer rond cirkelt
om de 250 miljoen jaar.
Onze ster, de zon
bevindt zich in het midden van het zonnestelsel en wordt omringd door acht planeten,
triljoenen asteroïden en kometen en een paar dwergplaneten.
De acht planeten kunnen we verdelen in 4 planeten zoals de onze:
Mercurius, Venus, Aarde en Mars.
En de gasgiganten: Jupiter, Saturnus,
Uranus en Neptunus.
Mercurius is de kleinste en lichtste van alle planeten.
Een jaar op Mercurius is korter dan een dag, wat leidt tot enorme schommelingen
in temperatuur.
Mercurius heeft geen atmosfeer of maan.
Venus is één van de meest heldere objecten in ons zonnestelsel,
en met voorsprong de heetste planeet met een atmosferische druk die 92 keer
hoger is dan op aarde.
Een krachtig broeikaseffect zorgt ervoor dat Venus nooit afkoelt onder
437 graden Celcius.
Ook Venus heeft geen maan.
De aarde is onze thuis.
En de enige planeet met temperaturen die matig genoeg zijn om te zorgen voor
voldoende vloeibaar water.
Daarenboven is het de enige plaats waarvan we weten dat er leven bestaat.
De aarde heeft één maan.
Mars is de tweede kleinste planeet in het zonnestelsel
en amper massief genoeg om voor een dunne atmosfeer te zorgen.
De Olympus Mons (vulkaan) is de grootste berg in het zonnestelsel.
Meer dan drie keer zo hoog als de Mount Everest.
Mars heeft twee kleine manen.
Jupiter is de grootste en meest massieve planeet in het zonnestelsel.
Het bestaat vooral uit waterstof en helium
en vormt het toneel voor de grootste en meest krachtige stormen die we kennen.
Haar grootste storm, de Great Red Spot
is drie keer zo groot als de aarde.
Jupiter heeft 67 manen.
Saturnus is de tweede grootste planeet en bezit de kleinste dichtheid van alle planeten.
Als je een enorme badkuip had, dan zou Saturnus er in zwemmen.
Saturnus staat bekend om de zichtbare ringen en heeft 62 manen.
Uranus is de derde grootste planeet
en een van de koudste. Van alle gasgiganten,
is het de kleinste planeet. Het opvallende aan Uranus is dat de rotatieas
zijdelings gekanteld staat tegenover de zeven andere planeten. Ze heeft 27 manen.
Neptunus is de laatste planeet in het zonnestelsel
en is vergelijkbaar met Uranus. Ze staat zo ver weg van de zon
dat een jaar op Neptunus 164 ‘aardejaren’ lang duurt.
De hoogste windsnelheid ooit gemeten
was in een storm op Neptunus, met een snelheid net onder 2 100 km/u.
Neptunus heeft 14 manen.
Als we de grootte van de planeten vergelijken, worden de verschillen nog duidelijker.
Jupiter is de leider op vlak van grootte en gewicht.
Het kleine Mercurius, aan de andere kant,
is zelf kleiner dan één van de manen van Jupiter, Ganymede.
Jupiter is zo massief dat het op zichzelf ongeveer 70% van de massa bevat van
alle andere planeten samen en ze heeft een enorme impact op haar omgeving.
Dit is een zegen voor Aarde, aangezien Jupiter de meest gevaarlijke
grote asteroïden aantrekt
die het leven op aarde zouden kunnen vernietigen.
Maar zelfs Jupiter is een dwerg in vergelijking met onze ster, de zon.
De zon gigantisch noemen doet haar niet genoeg eer aan.
De zon bevat 99,86% van alle massa in ons zonnestelsel.
Ze bestaat grotendeels uit waterstof en helium.
Slechts minder dan 2% bestaat uit zware elementen zoals zuurstof en ijzer.
In de kern blaast de zon 620 miljoen ton waterstof per seconde
en genereert ze voldoende energie om jarenlang aan de noden van de mens te voldoen.
Maar niet enkel de 8 planeten draaien rond de zon.
Triljoenen asteroïden en kometen cirkelen er ook rond.
De meesten van hen verzamelen zich in twee ‘gordels’.
De asteroïdengordel tussen Mars en Jupiter,
en de Kuipergordel aan de rand van het zonnestelsel.
Deze gordels bevatten ontelbare objecten. Sommige zo groot als een stofdeeltje,
andere de grootte van een dwergplaneet.
Het bekendste object in de asteroïdengordel is Ceres. De meest bekende
objecten in de Kuipergordel zijn Pluto
Makemake en Haumea.
Gewoonlijk beschrijven we de asteroïdengordel als een dichte verzameling van (hemel)lichamen die constant botsen,
maar in feite zijn de asteroïden verdeeld over een ruimte die zo
onbeschrijfbaar groot is…
dat het zelfs moeilijk is om twee asteroïden tegelijkertijd te zien.
Ondanks de miljarden objecten die er zitten,
zijn de asteroïdengordels vrij lege ruimtes. Maar desalniettemin
komen er steeds opnieuw botsingen voor. De massa van beide gordels is ook niet echt indrukwekkend.
De asteroïdengordel heeft minder dan 4% van de massa van de maan,
en de Kuipergordel is slechts tussen 1/25e en 1/10e van de massa van de aarde.
Op een dag zal het zonnestelsel ophouden te bestaan. De zon zal sterven,
en Mercurius, Venus, en misschien ook Aarde, zullen vernietigd worden.
Binnen vijfhonderd miljoen jaar
zal het steeds heter en heter worden, tot op een bepaalt punt
de aardkorst zal smelten. Dan zal de zon groeien en groeien en ofwel de Aarde opnemen
of ze tenminste veranderen in een zee van lava.
Wanneer ze alle brandstof opgebrand heeft en bijna alle massa verloren heeft,
zal ze krimpen tot een witte dwerg en nog zachtjes branden voor een paar miljard jaar.
Waarna ze volledig uitgaat. Op het einde,
zal leven in het zonnestelsel niet meer mogelijk zijn. De Melkweg zal het niet eens opmerken.
Een klein deel ervan, in één van de armen, zou gewoon een beetje donkerder worden,
en de mensheid houdt op te bestaan.
Of we verlaten het zonnestelsel, op zoek
naar een nieuwe thuis.
Ondertitels door de Amara.org gemeenschap.