Video

Transkript

Videolarda nükleer silahlarla oynamak oldukça eğlencelidir.

Bir şeyleri havaya uçurmanın içgüdüsel bir zevki vardır…

…ve alev topları, şok dalgaları ve radyasyon gibi şeylere karşı garip bir hayranlık besleriz.

Bu, yıkıcı gücümüzü perspektife oturtmaya yardımcı olsa da…

…bir nükleer patlamanın gerçek etkisini görmenin en iyi yolu değildir.

Bu, şehir büyüklüğünde TNT yığınları…

…ya da bir patlamanın ne kadar parlak olduğuyla ilgili değildir.

Nükleer silahlar doğrudan SİZİNLE ilgilidir!

Biz de bu yüzden, Kızılhaç ve Kızılay Hareketi ile bir ortaklık kurduk…

…ve bugün büyük bir şehirde nükleer bir silah patlatılması durumunda…

…gerçekten neler olacağını inceleyeceğiz.

Nükleer savaş değil, tek bir patlama.

ᴛüʀᴋçᴇ çᴇᴠiʀi: {yigithan.kilinc

Hikayemize büyük bir şehrin merkezinde başlıyoruz.

İnsanlar işlerine gidiyor, sınavlarına hazırlanıyor…

…ve gündelik hayatlarında düşüncelere dalmış hâldeler.

Tam burada bir nükleer silah patlatılıyor…

…ve zaman bir anlığına duruyor.

Patlamanın ilk aşaması, 1 saniyeden daha kısa bir sürede gerçekleşir.

1 milisaniye içinde, Güneş’ten daha sıcak bir plazma topu ortaya çıkar…

…ve bir alev topu şeklinde büyüyerek 2 km çapa ulaşır.

Bu topun içindeki herkes birden yok olur.

Çok sıcak bir tavaya damlayan suyu düşünün:

Bir cızırtı olur, sonrasında hiçbir şey kalmaz.

Apartmanların, arabaların, ağaçların, eski heykellerin ve insanların çoğu…

…buharlaşıverir.

İlk önce, yoğun bir ışık dalgası şehri bir anda etkisi altına alır.

Eğer kafanız, patlamanın olduğu yöne dönüktüyse…

…birkaç saatliğine kör olursunuz.

Bu ışığın ısısı, o kadar enerjik ve sıcak bir termal atım üretir ki…

…patlama alanından 13 km’ye kadar uzakta olan her şeyi yakıp kül eder.

Bu demektir ki, 500 km²lik bir alanda yanabilecek her şey yanmaya başlar:

Plastik, ahşap, kumaş, kıl ve deri gibi.

Eğer termal atımın ulaşabileceği bir yerde bulunuyorsanız…

…bir an işe gidiyorken…

…bir an sonra kendinizi yanıyor bulursunuz.

Şimdiyse ikinci aşama başlıyor.

Birkaç saniye içinde gerçekleşir.

Çoğu insan, artık bir şeylerin ters gittiğini fark edecektir…

…ancak yüz binlerce kişi için, iş işten çoktan geçmiştir.

Parlamayı şok dalgası takip eder.

Alev topunun ısısı ve radyasyonu…

…etrafında aşırı ısınmış ve sıkıştırılmış bir hava kabarcığı meydana getirir…

…ve bu kabarcık, çok hızlı bir şekilde genişler.

Sesten daha hızlıdır…

…ve kasırga ve hortumlardan daha güçlü rüzgarlar oluşturur.

İnsan altyapısı, onun gücüyle boy ölçüşemez.

Alev topunun 1 km yakınındaki büyük binaların çoğu yerle bir olmuştur.

Yalnızca çelik takviyeli beton, kısmen basınca direnebilmiştir.

Emeklilerin ördekleri beslediği civarda bulunan parklarda…

…az evvel sıcaktan yanmış ve kararmış olan ağaçlar…

…birer kürdan gibi kırılır.

Eğer dışarıdaysanız, hortumdaki bir toz tanesi gibi savrulup gidersiniz.

Şok dalgasının gücü, ilerledikçe zayıflar.

Ama yine de, yaklaşık 175 km² içerisinde bulunan tüm evler…

…iskambil kağıtlarından yapılmış gibi çöker…

…ve tepki verecek vakti olmayan on binlerce insanı kapana kıstırır.

Benzin istasyonları patlar ve yangınlar tüm enkaza yayılır.

Alev topu, toz ve küllerden oluşan bir mantar bulutu…

…birkaç dakika içinde gökyüzünde kilometrelerce yükseğe uzanır…

…ve harabeye dönmüş şehrin üzerine kara bir gölge düşürür.

Bu, şehri çevreleyen temiz havayı şiddetle çekerek…

…daha fazla binayı yok eder ve bir oksijen bolluğu oluşturur.

Bundan sonra olacaklar şehirden şehire değişir.

Yeteri kadar yakıt varsa yangınlar enkazı, içinde mahsur kalanları…

…ve yıkımdan kaçmaya çalışanları yakan bir alev fırtınasına dönüşebilir.

Patlamanın 21 km ötesinde tıpkı sizin gibi insanlar…

…mantar bulutunu fotoğraflamak için pencerelerine koşarlar…

…ama farkında değillerdir ki şok dalgası onlara doğru gelmektedir…

…ve camları kırarak keskin cam parçalarını üzerlerine saçacaktır.

Üçüncü aşama, ileriki saatler ve günlerde başlayacaktır.

Felaket ne olursa olsun bir şekilde yardımın geleceğine alışığızdır.

Ama bu kez durum farklıdır:

Bir nükleer patlama, tüm doğal afetlerin aynı anda olması gibidir.

Ciddi yaralanmaları olan yüz binlerce yahut milyonlarca insan vardır:

Kesikler, kırık kemikler, ciddi yanıklar gibi.

Sonraki birkaç dakika ve saat içinde…

…bu yaralanmalar yüzünden binlerce kişi daha ölecektir.

Bir sürü insan, depremlerde olduğu gibi yıkılan binalarda mahsur kalmış…

…veya parlama nedeniyle kör olmuş, patlama nedeniyle sağır olmuş…

…ve enkazlardan geçilemeyen sokaklardan kaçamamıştır.

Dehşet içindeler, kafaları allak bullak…

…ve başlarına ne geldiğini veya niye geldiğini bilmiyorlar.

Muhtemelen birçok hastane, diğer binalarla birlikte yıkılmış…

…ve çoğu sağlık çalışanı, diğer herkesle birlikte ya ölmüş ya da yaralanmıştır.

Metro tünellerinin içinde veya doğru yerde durdukları için…

…yanmamış ve yaralanmamış olan şanslı hayatta kalanlar…

…daha tam olarak hasardan kurtumuş sayılmazlar.

Silahın türüne, nerede patladığına ve hatta hava durumuna bağlı olarak…

…korkunç kara bir yağmur…

…radyoaktif küller ve tozlar şeklinde yağarak her şeyi ve herkesi kaplar.

Şimdi de sıra, radyasyonun görünmez, zararlı ve sessiz dehşetine gelmiştir.

Her nefes, kurtulanların ciğerlerine zehir taşır.

Önümüzdeki günlerde, en yüksek dozda radyasyona maruz kalan kişiler ölecektir.

Saatlerce, hatta belki günlerce yardım gelmeyecektir.

Medeniyet, altyapılar tümüyle çöktüğünde işleyemez.

Yollar kapalı, tren rayları bükülmüş ve uçak pistleri enkazlarla doludur.

Su yok, elektrik yok, iletişim yok, erzak ikmali yapacak dükkan yok.

Civardaki şehirlerden gelen yardımlar felaket bölgesine girmekte zorlanacak…

…girebilseler bile radyoaktif kirlilik, yaklaşmayı riskli hâle getirecektir.

Nükleer bir saldırı sonrasında…

…artık tek başınızasınızdır.

İnsanlar, radyoaktif serpintiyle kirlenmiş bir şekilde…

…ellerinde az miktarda kalan erzakları taşıyarak enkazdan birer birer çıkarlar.

Yavaşlar, acı içindeler ve sarsılmış hâldeler…

…ve hepsinin derhal gıda, su ve tıbbi tedaviye ihtiyacı var.

Bir nükleer silahın hasarı, yangınlar sönüp dumanlar dağıldığında da sona ermez.

Komşu şehirlerdeki hastaneler…

…bu ölçekte bir felaket için yeteri kadar donanıma sahip değildir…

…ve ciddi yaralanmaları olan on veya yüz binlerce hastayla dolu hâldedir.

İleriki haftalarda, aylarda ve yıllarda…

…kurtulanların çoğu lösemi gibi kanserlere yenik düşecektir.

Hiçbir hükümetin, bunları aklınızdan geçirmenizi istememesinin sebebi…

…bir nükleer patlamaya karşı seri bir insani müdahalenin mümkün olmamasıdır.

Nükleer bir saldırının ilk mağdurlarına yardım edebilmenin bir yolu yoktur.

Bu bir kasırga, orman yangını, deprem ya da nükleer kaza değildir.

Tüm bunların aynı anda ama çok daha kötü bir şekilde olmasıdır.

Dünyadaki hiçbir ülke bununla başa çıkmaya hazırlıklı değildir.

Dünya son birkaç yılda epey değişti…

…ve dünya liderleri, birbirlerini yeniden açıkça ve alenen nükleer silahlar ile…

…tehdit etmeye başladılar.

Pek çok uzman, nükleer saldırı tehlikesinin…

…onlarca yıldır olmadığı kadar yüksek olduğunu düşünüyor.

Devletler vatandaşlarına…

…kendi ülkelerinin nükleer silahlara sahip olmasının iyi bir şey olduğunu…

…ama başkalarının sahip olmasının ise kötü olduğunu söylüyorlar.

Bizleri güvende tutmak için başkalarını kitle imha silahları ile tehdit etmenin…

…gerekli olduğunu ima ediyorlar.

Peki bu gerçekten de sizi güvende hissettiriyor mu?

Hayal edilemeyecek düzeyde bir felaketin ortaya çıkması için…

…ellerinde güç olan birkaç insanın delirmesi ya da yoldan çıkması…

…yanlış bir karar alması veya ufak bir yanlış anlaşılmanın olması yeterlidir.

Videolarda bir şeyleri patlatmak eğlencelidir.

Gerçek hayatta patlatmak ise…

…o kadar da değil.

Fakat bir çözüm bulunuyor:

Tüm nükleer silahları ortadan kaldırmak ve bir daha asla üretmemeye ant içmek.

2017’de, yüzlerce sivil toplum kuruluşu ve Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi…

…tarafından desteklenen ülkelerin yaklaşık üçte ikisi, nükleer silahların yasaklanması…

…ve ortadan kaldırılması konusunda anlaşmaya vardı.

Mesele, kimin nükleer silaha sahip olup olmadığı değil…

…silahların doğrudan kendisi sorun.

Ahlaka son derece aykırılar ve hepimizi varoluşsal olarak tehdit ediyorlar.

Hangi ülkeden olursanız olun, hangi siyasi görüşe sahip olursanız olun…

…bu silahların ebediyen ortadan kaldırılmasını talep etmeliyiz.

Baskı yapmazsak bu gerçekleşmeyecektir.

Eğer siz de bu baskının bir parçası olmak isterseniz…

…sizin de şahsî olarak yapabileceğiniz şeyler var:

Nükleer silahlar hakkında daha fazla bilgi edinmek…

…ve bu konuda neler yapabileceğinizi öğrenmek için “notonukes.org” adresini ziyaret edebilirsiniz.