Video
Transkript
Uluslararası bankacılık sistemi bir gizem.
Dünya çapında 30,000 farklı banka var
ve inanılmaz miktarda mülk bulunduruyorlar.
Yalnızca en büyük 10 banka bile aşağı yukarı 25 Trilyon ABD Doları’ndan sorumlu.
Bugün,bankacılık sistemi çok karışık gözüküyor
ama aslında,fikir hayatı kolaylaştırmaktı.
- yüzyıl İtalya’sı Avrupa’nın ticaret merkeziydi.
Tüm kıtadan tacirler mallarını satmak için toplanırlardı.
Ama bir sorun vardı,
tedavülde çok fazla para birimi vardı.
Pisa’da tüccarlar 7 farklı sikkeyle anlaşmak
ve sürekli paralarını takas etmek zorundaydılar.
Bu,genellikle dışarıdaki banklarda yapılan takas işi
“banka” kelimesinin geldiği yer.
İtalyanca’daki bank anlamına gelen “banco” kelimesinden.
Seyehat etmenin zorlukları,sahte para ve borç almanın zorlukları
insanları düşündürdü.
Yeni bir iş modelinin zamanı gelmişti.
Cenevizli tüccarlar parasız ödemeleri geliştirirken
tefeciler iş adamlarına kredi vermeye başladı.
Kilise ve Avrupa krallarına bile kredi veren
banka ağları tüm Avrupa’ya yayıldı.
Peki ya bugün?
Özetle,bankalar risk yönetim işindedirler.
Bu nasıl çalıştığının basitleştirilmiş versiyonu.
İnsanlar paralarını bankada tutarlar ve ufak miktarda faiz alırlar.
Banka bu parayı alır ve çok daha fazla faiz oranlarıyla ödünç verir.
Bu hesaplanmış bir risktir,çünkü bazı borçlular borçlarını ödeyemeyeceklerdir.
Bu süreç ekonomik sistemimiz için zorunludur
çünkü insanlara ev gibi şeyler almak için kaynaklar
veya işlerini büyütmek ve büyümek için sanayi sağlar.
Yani bankalar birikimciler tarafından kullanılmamış paraları alır
ve toplumun bir şeyler yapabileceği fonlara dönüştürür.
Bankaların diğer gelir kaynaklarına
tasarruf mevduatlarını kabul etmek,kredi kartı işi,döviz alıp satmak
vasilik işi ve para yönetim servisleri de dahildir.
Bugünün bankalarının ana problemi
geleneksel uzun vadede finansal ürün sağlayıcı rollerini
daha fazla risk taşıyan
kısa vade kazançları için terk etmiş olmalarıdır.
Ekonomik kriz sırasında,çoğu büyük banka
zar zor makul finansal yapıları aldı ve
hızlı para kazanmak için onların ticaretini yaptı
ve yöneticilerine ve borsa simsarlarına milyonlar kazandırdı.
Bu kumardan başka bir şey değildi
ve tüm ekonomiyi ve toplumu etkiledi.
Tıpkı 2008’de
Lehman Kardeşler gibi bankalar,
ev almak isteyen herkese kredi verip
böylece bankayı son derece tehlikeli bir risk durumuna soktuğundaki gibi.
Bu,ABD ve Avrupa’nın bazı kesimlerinde ev piyasasının çökmesine
stok fiyatlarının dimdik düşmesine,
sonunda küresel bir bankacılık krizine
ve tarihteki en büyük finansal krizlerden birine sebep oldu.
Yüzlerce milyar dolar buhar olup uçtu.
Milyonlarca insan işlerini ve paralarını kaybettiler.
Dünyanın en büyük bankalarından çoğu milyarlarca para cezası ödemek zorunda kaldı
ve bankacılar en az güvenilen profesyonellerden oldular.
ABD hükumeti ve Avrupa birliği kötü mal alıp bankaları
batmaktan kurtarmak amacıyla büyük kurtarma paketleri toplamak için birlikte çalıştılar.
Bankacılık işini yönetmesi için yeni düzenlemeler koyuldu.
Zorunlu banka acil durum fonları
başka bir finansal kriz durumunda şoku emmek için zorunlu hale geldi.
Ama,sert yeni yasaların diğer parçaları bankacılık lobisi tarafından başarıyla engellendi.
Bugün,hızlı finansman kazanmanın diğer örneği hızlıca zemin kazanmak,
yıllık bir ücret uygulayıp, satışlardan komisyon almayan,
böylece müşterilerine en iyi faizlere davranmak için motivasyon veren yatırım bankaları gibi.
Ya da kredi birlikleri:19. yüzyılda kredi dolandırıcılarını alt etmek için
kurulan ko-operatif girişimler.
Özetle,bankalarla aynı finansal servisi sağlıyorlar
ama kar maksimizasyonu yerine ortak değere odaklanlanıyorlar.
Kendilerine biçtikleri hedef üyelere küçük işler açmak,çiftlikleri büyütmek
ya da aile evleri yapmak için fırsatlar sağlarken topluluklardan geri kazanmaktır.
Yöneticileri demokratik şekilde seçen üyeleri tarafından yönetilirler.
Dünya çapında,kredi birlik sistemleri
bir elin parmakları kadar kişilerden
birkaç milyar ABD doları eden ve
binlerce ve binlerce üyeli organizyonlara kadar değişiklik gösterirler.
Üyelerinin kazancına odaklanmak
kredi birliklerinin almak istediği riski baltalar.
Bu da kredi birliklerinin de zararlı olmalarına rağmen
neden son finansal krizi daha iyi atlattığını açıklar.
Son yıllardaki “crowdfunding” patlamasını unutmamak gerekli.
Muhteşem video oyunlarının yapımı mümkün kılmayı bir kenara bırakırsak,
platformlar
Ama bu endüstri için de geçerli
Kickstarter ya da Indiegogo’dan pek çok yeni teknoloji şirketi başladı.
Bireysel finansman büyük bir şeyin parçası olmanın ve insanların inandıkları fikirlere
yatırım yapmalarını mümkün kılarak tatmin eder.
Risk çok genis olmasına rağmen
eğer proje başarısız olursa hasar çok azdır.
En son ama en küçük değil:Mikro Kredi
Pek çok küçük borç
genellikle gelişen ülkelerde insanların yoksulluktan kurtulması için verilir.
Eskiden,zamana değer sayılmadıkları için bir iş başlatmaya
yetecek parayı alamayan insanlara.
Bugünlerde,mikro kredi verme işi multi-milyar dolarlık bir işe dönüştü.
Yani,bankalar sokağınızda olmayacaklar
ama bankaların insanlara ve işlere fon sağlaması
toplumumuz için çok önemli ve yapılması gerekiyor.
Gelecekte nasıl ve kim tarafından yapılacağı
bizim elimizde.
.