Sữa. Chất độc trắng hay thức uống bổ dưỡng? | Kurzgesagt

🎁Amazon Prime 📖Kindle Unlimited 🎧Audible Plus 🎵Amazon Music Unlimited 🌿iHerb 💰Binance

Video

Bản trích

Trong thập kỷ qua, sữa đã trở thành chủ đề gây nhiều tranh cãi.

Một số người nói rằng đó là một thực phẩm cần thiết và bổ dưỡng, cần thiết giúp xương khỏe mạnh,

nhưng những người khác lại nói rằng nó có thể gây ung thư và dẫn đến cái chết sớm.

Vậy rốt cuộc ai mới đúng?

Và tại sao chúng ta vẫn uống nó?

(intro music) pèo peo péo peo …

Sữa là nền tảng chế độ ăn uống của mọi động vật có vú sau khi sinh,

khi hệ thống tiêu hóa của chúng ta còn non nớt và chưa phát triển hoàn thiện.

Về cơ bản, nó là thực phẩm cung cấp năng lượng để khởi động cơ thể và giúp chúng ta phát triển.

Sữa rất giàu chất béo, vitamin, khoáng chất và đường sữa : lactose.

Trên hết, trong khoảng thời gian sau khi sinh, nó cũng chứa kháng thể và protein

bảo vệ chúng ta khỏi sự nhiễm trùng và điều tiết hệ thống miễn dịch của chúng ta.

Nhưng để sản xuất nó, cơ thể người mẹ phải nỗ lực rất nhiều.

Cuối cùng, con người ngừng uống sữa mẹ

và chuyển sang chế độ ăn uống theo bố mẹ.

Điều này đã được thực hiện trong hàng ngàn năm.

Cho đến khoảng mười một ngàn năm trước,

khi tổ tiên chúng ta định cư trong các cộng đồng nông nghiệp đầu tiên.

Chẳng mấy chốc, họ thuần hóa những động vật lấy sữa đầu tiên:

dê, cừu và gia súc.

Họ phát hiện ra rằng động vật lấy sữa có thể ăn nhiều thứ vô dụng

và biến nó thành thực phẩm bổ dưỡng và ngon miệng.

Điều này tạo ra một sự khác biệt lớn về mặt sinh tồn,

đặc biệt là trong khoảng thời gian khó khăn.

Vì vậy, nhóm người nào có sẵn sữa thì có sự lợi thế về tiến hóa.

Và thông qua chọn lọc tự nhiên,

nó đã thay đổi gen của các cộng đồng mà tiêu thụ rất nhiều sữa.

Sự thích nghi này phải được thực hiện với một loại enzyme chuyên biệt : lactase.

Trong cơ thể của trẻ nhỏ có rất nhiều lactase,

vì vậy chúng có thể phá vỡ đường lactose và tiêu hóa sữa dễ dàng. ** Khi vào cơ thể, đường lactose sẽ được lactase trong ruột non phân tách thành đường glucose và galactose để cơ thể hấp thu.

Nhưng càng lớn tuổi, cơ thể chúng ta càng sản xuất ít enzyme lactase.

Trên toàn thế giới, khoảng 65% dân số không có enzyme này khi trưởng thành,

và điều đó có nghĩa là họ không thể tiêu hóa hơn 150 ml mỗi ngày.

Sự không dung nạp lactose này không được trải đều trên toàn thế giới.

Ví dụ, ở một số cộng đồng Đông Á, thì điều này lên tới 90%.

Ở Bắc Âu và Bắc Mỹ, tỷ lệ này thấp nhất.

Có lẽ có một vài lý do cho sự phân phối không đồng đều này.

Đặc điểm này lần đầu tiên được giới thiệu bởi đột biến ngẫu nhiên,

xảy ra độc lập với nhau trong một vài quần thể.

Thực tế là nông nghiệp thay thế săn bắn và hái lượm ngày càng nhiều

tạo nên áp lực chọn lọc tự nhiên.

Những người có khả năng tiêu hóa lactose có nhiều thực phẩm trong tay,

và đó là một lợi thế.

Sự di cư của những người chăn nuôi bò sữa ra phía bắc sau trải rộng hơn nữa,

điều này có thể đẩy lùi dân số không có đặc điểm này ở khu vực đó.

Được rồi, nhưng nếu sữa là một phần có giá trị trong chế độ ăn uống của

chúng ta trong hàng ngàn năm, tại sao nó lại gây tranh cãi như vậy?

Có một số tuyên bố liên quan đến tác động tiêu cực và tích cực của sữa đối với sức khoẻ.

Những điều tiêu cực bao gồm nhiều loại,

từ giòn xương đến ung thư, và các bệnh tim mạch đến không dung nạp được và dị ứng.

Vậy, làm thế nào điều này vẫn được duy trì mạnh mẽ?

Một số nghiên cứu cũ cho thấy mối liên hệ giữa sữa và nguy cơ cao mắc ung thư vú, ruột kết và ung thư tuyến tiền liệt

Nhưng phân tích tổng hợp không tìm thấy tác động đến nguy cơ mắc ung thư.

Ngược lại, canxi trong sữa thậm chí có thể có tác dụng bảo vệ chống lại ung thư ruột kết.

Mặc dù đây có thể là canxi nói chung, nhưng rõ ràng sữa không đóng vai trò trong tác động này.

Chỉ các nghiên cứu về ung thư tuyến tiền liệt cho thấy nguy cơ gia tăng đối với những người tiêu thụ nhiều hơn 1/4 lít sữa mỗi ngày.

Nhưng một lần nữa, hiệp hội không nhất quán và các nghiên cứu khác không tìm thấy bất kỳ sự ảnh hưởng nào.

Chúng tôi thảo luận về những nghiên cứu này chi tiết hơn trong nguồn tài liệu của chúng tôi. Nhìn chung, nghiên cứu dường như chỉ ra rằng nếu bạn uống giữa

100 đến 250 ml sữa mỗi ngày, ung thư không phải là vấn đề đáng lo ngại.

Tương tự, phân tích tổng hợp không thể tìm thấy bất kỳ tác động nào từ sữa hoặc các sản phẩm sữa

dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ hoặc tử vong.

Một số nghiên cứu thậm chí còn cho rằng ở những người tiêu thụ nhiều sản phẩm từ sữa hiếm bị cao huyết áp ,

mặc dù bằng chứng không đủ mạnh để khẳng định điều này với sự thuyết phục.

Vụ việc trở nên phức tạp hơn khi chúng ta quan sát tới xương.

Một số nghiên cứu cho thấy không có tác động tích cực hay tiêu cực nào đối với người lớn.

Điều mà hầu hết mọi người lo lắng nhất là hàm lượng thuốc trừ sâu, kháng sinh hoặc hormone có hại. **hormone: nội tiết tố

Có hormone trong sữa, nhưng chỉ ở nồng độ rất thấp.

Ví dụ, để có được lượng hormone tương đương như từ các viên thuốc,

bạn cần uống khoảng 5000 lít sữa,

và ngay cả khi bạn đã làm vậy, hầu hết các hormone sẽ bị phá hủy bởi hệ thống tiêu hóa của bạn

trước khi chúng có thể ảnh hưởng đến bạn,

đó là lý do tại sao rất nhiều thuốc được bọc để bảo vệ nó khỏi hệ tiêu hóa của chúng ta.

Đối với thuốc trừ sâu và kháng sinh,

có những quy định ở hầu hết các nơi trên thế giới chỉ cho lượng hoàn toàn vô hại.

Sữa vượt quá các ngưỡng này không được phép lên kệ.

Vì vậy, không có điều gì phải lo lắng.

Bên cạnh dị ứng và những người mắc chứng không dung nạp lactose,

những tác động tiêu cực được biết đến nhiều nhất của sữa có lẽ là mụn trứng cá và khó chịu nói chung sau khi uống sữa hoặc ăn các sản phẩm từ sữa,

và ở đây các tác hại rất thật.

Ví dụ, sữa tách kem đã được thống kê tăng tỷ lệ mụn lên 24%.

Dị ứng với các sản phẩm sữa đặc biệt phổ biến ở trẻ em, với một trong 18 trẻ em ở Đức thì bị chứng này.

Nhìn chung, những dị ứng này có xu hướng trở nên tốt hơn hoặc biến mất khi chúng ta già đi.

Được rồi. Vậy sữa có tốt cho sức khỏe không?

Sữa, không có vấn đề gì nếu nó đến từ mẹ, bò, cừu, dê hoặc lạc đà, và là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng.

Nó chứa tất cả các chất dinh dưỡng đa lượng cần thiết và nhiều vi chất dinh dưỡng.

Đặc biệt là ở những khu vực mà mọi người gặp khó khăn để có đủ lượng calo,

sữa có thể góp phần phát triển một cuộc sống khỏe mạnh và giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ em.

Đối với những người sống trong thế giới phát triển, nói chung

sữa không có hại nếu bạn không dị ứng hoặc không dung nạp được nó.

Đặc biệt đối với trẻ em, đây là một cách tốt để có được lượng lớn canxi

và đối với người ăn chay, đó là một nguồn vitamin B12 và vitamin B nói chung.

Điều này không có nghĩa là không có những lựa chọn thay thế khác có cùng công dụng. Bạn không cần uống sữa để khỏe mạnh.

Sữa cũng chắc chắn không phải là một sự thay thế cho nước.

Sữa là thực phẩm giàu năng lượng, và lượng calo bổ sung từ việc uống nhiều sữa thường xuyên có thể gây ra thừa cân.

Đặc biệt là sữa có hương vị hoặc sữa vị sô cô la có thể so sánh với đồ uống như nước chanh hơn là một món ăn nhẹ tốt cho sức khỏe, và có một điều khác cần xem xét.

Sản xuất sữa có tác động đáng kể đến khí hậu toàn cầu.

Khoảng 33 phần trăm đất canh tác được sử dụng để nuôi động vật chăn thả bao gồm cả bò sữa

Mặc dù khí thải carbon của các sản phẩm sữa đã giảm từ năm 1990,

Sản xuất sữa vẫn chịu trách nhiệm cho 3 phần trăm của tất cả các khí thải nhà kính,

thậm chí nhiều hơn tất cả các máy bay hợp lại.

Sữa là một ngành công nghiệp khổng lồ và thật đáng buồn, hầu hết sản xuất tại các nhà máy trang trại đều gây ra những đau khổ khó tin.

Bò được thụ thai nhiều lần, tách khỏi con non ngay sau khi sinh,

và tàn sát một khi cơ thể bị tra tấn của chúng không còn hiệu quả nữa.

Chúng ta không thể bỏ qua rằng phần lớn sữa chúng ta tiêu thụ bắt nguồn từ một ngành công nghiệp

về cơ bản đó là tra tấn và góp phần thay đổi khí hậu.

Còn sữa thực vật thì sao?

Về mức độ protein và giá trị dinh dưỡng, chỉ có sữa đậu nành có thể so sánh với sữa bò.

Những loại khác cần được làm giàu một cách nhân tạo để đạt được mức độ vitamin và canxi tương tự.

Vì vậy, chúng có thể là một thay thế cho sữa động vật.

Và một lựa chọn khác có thể sẽ sớm được cung cấp.

Một số công ty khởi nghiệp đã tạo ra sữa phi động vật (sữa từ phòng thí nghiệm)

Đó là giống hệt về mặt dinh dưỡng với sữa động vật,

ví dụ, thông qua quá trình lên men của vi khuẩn biến đổi gen.

Sữa được tạo trong phòng thí nghiệm này thậm chí có thể làm ra phô mai,

một thứ mà sữa thực vật gặp ván đề vì chúng thiếu canxi và whey protein (đạm váng sữa),

các thành phần quan trọng cung cấp cho sữa hương vị và cấu trúc của nó.

Dù các tác động môi trường là một câu chuyện khác.

Nhiều sản phẩm thay thế sữa sử dụng ít năng lượng, đất và nước ít hơn đáng kể để sản xuất

vì vậy chúng có tác động môi trường thấp hơn nhiều so với sữa động vật.

Nếu bạn muốn có tác động tiêu cực thấp nhất có thể đến hành tinh, sự lựa chọn tốt nhất là bất cứ thứ gì thay thế sữa động vật là thực vật.

Như với hầu hết các chủ đề về sữa đều phức tạp.

Nó không gây hại cho phần lớn dân số và nó rất quan trọng đối với nhiều người trên thế giới.

Đây là thực phẩm tốt, bổ dưỡng, nhưng cũng có hại cho hành tinh và gây ra rất nhiều đau khổ.

Chúng ta cần quyết định lối sống xã hội như thế nào nếu chúng ta muốn đối phó với những sự thật này.

Nếu bạn cảm thấy muốn xem nhiều video phong cách tài liệu hơn bây giờ, hãy xem CuriosityStream.

Một dịch vụ phát trực tuyến với hàng ngàn phim tài liệu và các tiêu đề phi hư cấu và nhà tài trợ của video này.

Với việc đăng ký CuriosityStream,

bạn cũng được nhận Nebula miễn phí - một dịch vụ phát trực tuyến được sở hữu và vận hành bởi

những người sáng tạo nội dung giáo dục như CGP Gray, Lindsay Ellis hoặc biết rõ hơn.

A place to experiment, where creators are safe from the fun things YouTube throws at us from time to time.

And, there are also originals like TierZoo’s Let’s Play Outside,

a fun video remix of a popular curiosity stream documentary!

Nebula is included with CuriosityStream for our viewers when you sign up at:

So summarizing;

CuriosityStream gives you access to big-budget documentaries from people like David Attenborough and Stephen Hawking.

Nebula is all about independent creators taking control and try new stuff. You get the best of both worlds

for $2.99 per month or only $19.99 for a full year, by visiting: