Video

Transkript

Son on yılda, süt biraz tartışmalı bir hale geldi.

Bazıları, sağlıklı kemikler için gerekli ve besleyici bir yiyececek olduğunu söylerken…

…diğerleri ise, kansere ve erken ölüme neden olduğunu söylüyor.

Peki, kim haklı?

Ve neden hala içiyoruz?

Süt, doğumdan itibaren sindirim sistemi henüz küçük ve gelişmemiş olan…

…her memeli diyetinin temelidir.

Aslında, vücudumuzu harekete geçiren ve büyümemize yardımcı olan bir güç besinidir.

Süt; yağ, vitamin, mineral ve süt şekeri olan laktoz bakımından zengindir.

Hepsinden öte, doğumdan bir süre sonra…

…bizi enfeksiyonlardan koruyan ve bağışıklık sistemimizi düzenleyen…

…antikorlar ve proteinler içerir.

Ama, bunu üretmek anneler için zahmetlidir.

Sonuç olarak, insanoğlu anne sütü içmeyi bırakır…

…ve ebeveyninin beslenme şekline geçiş yapar.

Bu binlerce yıl boyunca böyleydi.

Ta ki, yaklaşık 11 bin yıl öncesinde…

…atalarımız ilk tarım topluluklarını kurarak yerleşik hayata geçene kadar.

Kısa süre sonra, ilk süt hayvanlarını yetiştirmeye başladılar.

Keçiler, Koyunlar ve Sığırlar.

Çiftlik hayvanlarının gereksiz ve bol bulunan şeyleri tüketip…

…besleyici ve lezzetli yiyeceklere dönüştürdüğünü fark ettiler.

Bu, özellikle zor zamanlarda, hayatta kalma açısından…

….büyük bir fark yarattı.

Böylece, süte sahip olan gruplar evrimsel bir avantaj elde etti.

Ve doğal seçilim yoluyla…

…çok fazla süt tüketen toplulukların genleri değişti.

Bu adaptasyon özel bir enzimle ilgilidir.

Laktaz.

Bebeklerin sistemlerinde çok miktarda bulunur.

Böylece, süt şekeri olan laktozu parçalayabilir…

…ve sütü kolayca sindirebilirler.

Fakat, biz büyüdükçe…

…vücudumuz daha az laktaz enzimi üretir.

Dünya nüfusunun yaklaşık %65’i…

…bebeklikten sonra bu enzime sahip olmaz.

Bu da, her gün 150 mililitreden fazlasını sindiremedikleri anlamına gelir.

Bu laktoz intoleransı…

…dünyada eşit şekilde dağılmaz.

Örneğin, bazı Doğu Asya topluluklarında % 90 civarındayken…

..Kuzey Avrupa ve Kuzey Amerika’da oranlar genel olarak en düşük seviyededir.

Bu düzensiz dağılımın muhtemel bir kaç sebebi vardır.

Özellik, ilk önce birkaç popülasyonda birbirinden bağımsız olarak

meydana gelen rastgele mutasyonla ortaya çıkmıştır.

Çiftçiliğin gitgide avcılığın ve toplayıcılığın yerine geçmesi

doğal seçilim baskısı yarattı

Laktozu sindirebilen insanlar

daha fazla yiyeceğe sahipti ki bu da bir avantajdı

Süt çiftçilerinin kuzeye göçü daha da uzaklara yayıldı.

Bu da muhtemelen özelliği olmayan toplulukları baskıladı.

Tamam .

Ama eğer süt binlerce yıldır diyetimizin önemli bir parçası ise

neden bu kadar tartışmalı

Sütün sağlık açısından olumlu ve olumsuz etkilerine dair

bir takım iddialar vardır.

olumsuz olanlar çok çeşitlidir

cam kemik hastalığından kansere ve kalp damar hastalıklarından

intolerans ve alerjilere kadar.

Peki neye dayanıyorlar.

Bazı eski çalışmalar süt ile

meme, kolon ve prostat kanserleri riski arasında

bağlantı bulmuştur.

Ancak meta analizler kanser riskini etkileyen

hiç bir etki bulamadı

Aksine sütteki kalsiyumun kolon kanserine karşı

koruyucu etkisi bile olabilir.

Ancak genel olarak kalsiyumun böyle bir etkisi olsa da

sütün bu etkide rol oynadığı kesin değildir.

Sadece prostat kanseri üstündeki çalışmalar

günde bir buçuk litreden fazla süt tüketen insanlar için

riskin arttığını gösterdi.

Ancak yine de ilişki tutarsız

ve diğer çalışmalar herhangi bir etki bulamıyor.

Bu konuyu kaynak dokümanlarımızda

daha ayrıntılı bir şekilde ele alıyoruz.

Sonuçta araştırmalar eğer günde 100 ile 250 mililitre

arasında süt içerseniz

kanser için endişe etmenize gerek yok.

benzer şekilde meta-analizlerde süt veya süt ürününden

kalp hastalığı felci veya toplam mortalite riski gibi

herhangi bir etki bulunamadı

Bazı çalışmalar, kanıtları bu güveni iddia edecek kadar güçlü olmasa da

sütü çokça tüketen insanlarda

yüksek tansiyonun nadir olabileceğini öne sürdü

kemiklere baktığımızda

durum daha da karmaşıklaşıyor

bir dizi çalışmada yağın ne olumlu

ne de olumsuz etkisi olduğunu bulmuştur

çoğu insanın en çok endişe ettiği şey

zararlı miktarlarda pestisit antibiyotik veya hormonudur

sütte hormonlar var

ama sadece çok düşük konsantrasyonlarda.

Örneğin hapla aynı miktarda hormon almak için

yaklaşık 5000 litre süt içmeniz gerekir

ve bunu yapsanız bile çoğu hormon sizi etkilemeden önce

sindirim sisteminiz tarafından yok edilir.

sindirimden korumak için bu kadar

çok ilacın kaplanmasının nedeni budur

pestisitler ve antibiyotikler için

dünyanın birçok yerinde

sadece tamamen zararsız miktarlara izin veren düzenleme vardır

eşiği aşan sütlerin

rafa girmesine izin verilmez,

bu yüzden endişelenecek bir şey yoktur.

Alerjilerin yanı sıra laktoz intoleransından muzdarip olanlar

sütün en iyi bilinen olumsuz etkileri muhtemelen

süt içtikten veya süt ürünleri yedikten sonra

akne ve genel rahatsızlıktır

örneğin yağsız sütler için

çok gerçek olan etkinin akne oranını% 24 oranında

istatistiksel olarak artırdığı bulunmuştur.

Süt ürünlerine karşı alerjiler yaygındır;

Almanya’da yaşayan 18 çocuktan birinde görülür.

Genel olarak bu alerjiler yaşlandıkça iyileşme

ya da yok olma eğilimindedir.

Tamam! O zaman süt sağlıklı

Süt, anne ineklerden, koyunlardan,

keçilerden veya develerden gelmesi önemli değildir, besleyici yoğun bir gıdadır.

Gerekli tüm makrobesinleri

ve birçok mikrobesin içerir.

Özellikle insanların yeterli kalori almak için mücadele ettiği bölgelerde

süt sağlıklı bir yaşama

ve daha düşük çocuk ölümlerine katkıda bulunabilir.

Gelişmiş dünyada yaşayanlar için, eğer süte,

alerjik veya hoşgörüsüz değilseniz, zararlı değildir.

Özellikle çocuklar için büyük miktarda

kalsiyum almanın iyi bir yoludur

ve vejetaryenler için genel olarak iyi bir

B12 vitamini ve B vitamini kaynağıdır. Bu,aynı etkiye sahip

başka alternatiflerin olmadığı anlamına gelmez.

Sağlıklı olmak için süt içmene gerek yok.

Süt de kesinlikle su yerine geçmez

Süt, düzenli olarak çok fazla içmekten

elde edilen ek kaloriden

daha güçlü bir besindir.

Özellikle aromalı süt veya çikolatalı süt gibi içecekler

sağlıklı bir atıştırmalık için limonata gibi içeceklere göre daha uygundur

ki bu da dikkate alınması gereken bir noktadır.

Süt üretiminin küresel iklim üzerinde önemli bir etkisi vardır.

Ekili alanların yaklaşık yüzde 33’ü süt sığırları gibi

otlak hayvanlarını beslemek için kullanılır.

Süt ürünlerinin karbon ayak izi

1990 yılından bu yana düşmüş olsa da, süt üretimi

tüm sera gazı emisyonlarının yüzde üçünden sorumludur, ki bu da bütün uçakların toplam katkısından fazladır.

Süt devasa bir endüstridir

ve ne yazık ki fabrika çiftliklerindeki üretiminin çoğu inanılmaz acılara neden olmaktadır.

İnekler vücutları süt üretsin diye diye defalarca hamile bırakılır,doğumdan hemen sonra yavrularından koparılır

ve vücutları bu işkencelerden sonra üretkenliğini yitirince katledilirler.

Tükettiğimiz sütün çoğunun işkencelerle yürüyen ve iklim değişikliğine katkıda bulunan

bir sektörden geldiğini görmezden gelemeyiz

Peki ya bitki bazlı sütler?

Protein seviyeleri ve besin değeri açısından

sadece soya sütü inek sütü ile karşılaştırabilir,

diğerlerinin benzer seviyelerde vitamin ve kalsiyum içermek için

yapay olarak zenginleştirilmesi gerekir.

Böylece sütün alternatifi olabilirler.

Ve yakında başka bir seçenek mevcut olabilir.

Birkaç girişim, hayvansal olmayıp besince inek sütüyle özdeş olan sütler yarattı.

Örneğin, genetiği modifiye edilmiş bakteriler tarafından fermantasyon yoluyla.

Laboratuvarda yetiştirilen bu süt, peynire bile dönüştürülebilir

ki bu peynire tadını ve dokusunu veren kazein ve peynir altı suyu proteinlerini içermeyen

bitki bazlı alternatiflerinin yapmakta zorlandığı bir şeydir.

Çevresel etki ise bambaşka bir hikayedir.

Birçok süt alternatifleri etkin hayvan üretimi için önemli ölçüde

daha az enerji arazisi ve daha az su kullanır,

bu nedenle hayvan sağlığından

çok daha düşük çevresel etkiye sahiptirler.

Gezegendeki mümkün olan en düşük olumsuz etkiye sahip olmak istiyorsanız,

en iyi seçim bölgesel süt alternatifi

ne olursa olsun.

Hemen hemen her konuda olduğu gibi, süt karmaşıktır

Nüfusun çoğunluğu için zararlı değildir

ve dünyadaki birçok insan için çok önemlidir.

İyi besleyici bir besindir,

aynı zamanda gezegene de zararlıdır ve çok fazla acıya neden olur.

Toplum olarak bu gerçeklerle

nasıl başa çıkmak istediğimize karar vermeliyiz

CuriosityStream’e üye olmak isterseniz…

…aylık 2.99$ karşılığında veya senelik 19.99$ karşılığında 1 senelik üye olmak…

… isterseniz https://curiositystream.com/kurzgesagt adresinden olabilirsiniz