Video

Bản trích

Ai cũng cảm thấy cô đơn trong lúc này hay lúc khác

Đó có thể là khi chẳng có ai ngồi cùng ta khi ăn trưa

Hay khi ta chuyển tới thành phố mới

Hoặc khi không có ai dành thời gian cuối tuần với ta

Nhưng trong vài thập kỷ gần đây, sự cô đơn đã trở thành mãn tính với hàng triệu người

Ở Anh, có tới 60% người từ 18 đến 34 tuổi

nói rằng họ thường xuyên cảm thấy cô đơn

Còn ở Mỹ, có tới 46% toàn bộ dân số

thường xuyên cảm thấy cô đơn

Chúng ta đang sống trong thời kỳ kết nối nhất

trong lịch sử con người. Vậy mà

phần lớn chúng ta lại cảm thấy cô độc.

“Cô đơn” và “Ở một mình” không hề giống nhau

Bạn có thể cảm thấy yên bình khi ở một mình

và ghét từng giây phút

khi ở cạnh bạn bè

Sự cô đơn hoàn toàn là một cảm giác mang tính chủ quan và cá nhân

Nếu bạn thấy cô đơn, thì bạn chính là đang cô đơn

Có một định kiến cho rằng sự cô đơn chỉ đến với

những người không biết cách giao tiếp hay cư xử với người khác

Nhưng những nghiên cứu dân số đã chỉ ra rằng: kỹ năng xã hội

không hề ảnh hưởng tới người lớn

khi nói tới những kết nối mang tính xã hội

Sự cô đơn có thể ảnh hưởng tới mọi người

Tiền bạc, danh vọng, quyền lực, sắc đẹp

kỹ năng xã hội, nhân cách tốt

Chả có gì bảo vệ bạn khỏi sự cô đơn

Vì nó là một phần của sinh học

Cô đơn là gì?

Sự cô đơn là một chức năng của cơ thể, như cơn đói vậy

Cơn đói làm bạn chú ý tới nhu cầu vật lý của bản thân

Còn sự cô đơn làm bạn chú ý tới nhu cầu xã hội

Cơ thể bạn quan tâm tới nhu cầu xã hội

Vì hàng triệu năm về trước, nó là một phương tiện chỉ thị rằng

liệu bạn có thể sống sót được hay không

Chọn lọc tự nhiên ban thưởng cho tổ tiên chúng ta

khi cùng nhau hợp tác, và hình thành sự liên kết với nhau

Não của chúng ta phát triển và ngày càng

dễ dàng nhận diện suy nghĩ hay cảm nhận của người khác

và hình thành cũng như giữ gìn liên kết xã hội

Hoà nhập với cộng đồng trở thành một phần sinh học của chúng ta

Bạn được sinh ra trong 1 nhóm khoảng 50 cho đến 150 người

mà bạn sẽ sống với họ đến cuối đời

Kiếm đủ thức ăn

được ở an toàn và ấm áp

hay chăm sóc con cái gần như là bất khả thi nếu chỉ có 1 mình

Ở cùng nhau đồng nghĩa với sống sót

Cô độc đồng nghĩa với cái chết

Thế nên hoà đồng với mọi người rất là quan trọng

Với tổ tiên chúng ta,

sự đe doạ tới mạng sống ghê gớm nhất

không phải là bị ăn thịt bởi sư tử,

mà là không được quan tâm bởi những người khác

và bị xua đuổi

Để tránh điều đó, cơ thể tạo ra ’nỗi đau xã hội'

Nỗi đau này là sự tiến hoá nhằm thích nghi với việc bị chối bỏ

Một kiểu hệ thống cảnh báo trước để đảm bảo bạn sẽ ngưng

làm những chuyện khiến người khác cô lập bản thân

Tổ tiên ta khi nếm trải nỗi đau bị cô lập sẽ có xu hướng thay đổi hành vi của mình

và sẽ được ở trong bộ lạc

trong khi những kẻ không thay đổi hành vi của mình sẽ bị trục xuất và thường là sẽ chết

Đó là vì sao sự chối bỏ gây tổn thương

Và còn hơn thế nữa, là vì sao sự cô độc lại đau đớn đến vậy

Những cơ chế giúp chúng ta kết nối với nhau này hoạt động tốt trong suốt lịch sử

cho đến khi con người bắt đầu xây dựng cho mình một thế giới mới

Mặt tối của thế giới hiện đại

Căn bệnh cô đơn mà chúng ta thấy hiện nay thực sự chỉ mới bắt đầu vào cuối thời kỳ Phục Hưng

Văn hoá phương Tây bắt đầu tập trung vào những cá thể

Các học giả bắt đầu rời bỏ Chủ nghĩa Tập thể của thời Trung Cổ

trong khi thần học Kháng Cách

lại nhấn mạnh vào trách nhiệm cá nhân

Xu hướng này được đẩy mạnh trong cuộc Cách mạng Công nghiệp

Nhiều người rời khỏi làng xã và đồng quê để làm việc ở nhà máy

Những cộng đồng đã tồn tại hàng trăm năm

bắt đầu tan rã, thành thị thì phát triển

Cùng với việc thế giới ngày càng hiện đại, xu hướng này

cũng ngày càng tăng nhanh chóng

Ngày nay, chúng ta đi xa rất xa

vì công việc, tình yêu hay giáo dục

và bỏ lại mạng lưới xã hội của mình lại

Chúng ta ít gặp mặt người khác trực tiếp

và cũng không thường xuyên như ngày trước

Ở Mỹ, số lượng bạn thân trung bình

đã giảm từ 3 người vào năm 1985 xuống 2 vào năm 2011

Đa số chúng ta bị cô đơn mãn tính một cách tình cờ

Ta trưởng thành và trở nên bận rộn với công việc,

đại học, tình yêu,

con cái và Netflix,

chúng ta không có đủ thời gian

Thứ dễ dàng nhất và tiện bỏ qua nhất là thời gian dành cho bạn bè

Một ngày bạn tỉnh dậy và cảm thấy sự cô độc

và khao khát có những mối quan hệ thân thiết

Nhưng khi là người lớn thì thật khó để có mối quan hệ gần gũi,

và vậy, sự cô đơn có thể trở thành mãn tính

Dù con người có thấy Iphone và tàu vũ trụ tuyệt vời thế nào chăng nữa,

cơ thể và trí óc của ta về căn bản là không khác gì so với 50,000 năm trước

Chúng ta được cấu tạo để sống hoà nhập với nhau

Sự cô đơn giết chết bạn như thế nào

Những nghiên cứu quy mô lớn đã chỉ ra rằng stress từ sự cô độc mãn tính

là một trong những thứ nguy hiểm nhất với con người

Nó đẩy nhanh sự lão hoá, khiến ung thư chết chóc hơn,

khiến bệnh Alzheimer nặng hơn,

và làm suy yếu hệ miễn dịch

Sự cô đơn còn nguy hiểm gấp 2 lần bệnh béo phì

và chết chóc như việc hút một bao thuốc lá mỗi ngày

Điều nguy hiểm nhất là một khi sự cô đơn trở thành mãn tính,

nó sẽ có khả năng tự duy trì

Nỗi đau thể xác và nỗi đau tinh thần đều được não bộ xử lí bằng 1 cơ chế chung: đều là mối nguy hại

và vậy, nỗi đau xã hội dẫn đến hành vi tự vệ ngay lập tức

Khi sự cô đơn thành mãn tính,

não bộ sẽ tiến vào trạng thái phòng vệ

Nó bắt đầu thấy sự nguy hiểm ở khắp mọi nơi

Nhưng đó chưa phải là tất cả

Vài nghiên cứu chỉ ra rằng khi cô đơn,

não bộ của bạn sẽ nhạy cảm hơn nhiều với các tín hiệu xung quanh

tuy nhiên nó có xu hướng đánh giá sai những tín hiệu ấy

Bạn chú ý người khác hơn

nhưng hiểu họ kém hơn

Bộ phận của não bộ dùng để nhận diện khuôn mặt bị rối loạn

và có xu hướng cho rằng biểu cảm trung tính là sự thù nghịch,

và điều đó khiến bạn nghi ngờ người khác

Sự cô đơn khiến bạn nghĩ tệ hại về sự tiếp cận của người ngoài

Bởi cách nhìn nhận tiêu cực này về thế giới,

bạn có thể trở nên tự cao để bảo vệ bản thân

việc này có thể khiến bạn trông lạnh lùng

không thân thiện và ngại ngùng hơn thực sự

Chúng ta có thể làm gì?

Nếu sự cô đơn đã trở thành một phần trong cuộc sống của bạn

điều đầu tiên bạn có thể làm là nhận diện nguyên nhân gây ra nó

Thông thường thì là thế này:

Ban đầu là cảm giác bị bỏ rơi dẫn đến căng thẳng và buồn bã, khiến bạn đặc biệt chú ý đến

những sự tương tác tiêu cực với người khác

Việc này khiến bạn suy nghĩ tiêu cực hơn về bản thân và mọi người

và sau đó thay đổi cách ứng xử của bạn

Bạn bắt đầu tránh né việc tiếp xúc với mọi người,

việc này sẽ khiến bạn ngày cảng cảm thấy cô độc

Vòng luẩn quẩn này sẽ ngày càng trầm trọng hơn

và bạn sẽ khó mà thoát ra được

Sự cô đơn khiến bạn ngồi một mình trong lớp học,

không nhấc máy khi bạn bè gọi điện,

từ chối các lời mời cho đến khi không được mời nữa

Mỗi người đều có một câu chuyện riêng

và nếu câu chuyện của bạn trở thành chuyện về việc bạn bị cho ra rìa,

mọi người sẽ để ý đến câu chuyện đó

và thế giới có thể trở thành một nơi mà bạn thấy cô độc

Quá trình này thường diễn ra chậm

trong nhiều năm, hậu quả là sự trầm cảm

và tâm lý xa lánh xã hội, dù bạn muốn được hoà đồng thế nào đi nữa

Điều đầu tiên bạn có thể làm để thoát khỏi sự cô đơn

là chấp nhận rằng nó là hoàn toàn bình thường

và không có gì đáng xấu hổ

Bởi vì tất cả mọi người đều cảm thấy cô độc vào một lúc nào đó trong cuộc sống

và nó là thứ mà ai cũng phải trải qua

Bạn không thể loại bỏ cảm xúc hay phớt lờ cho đến khi nó tự nhiên biến mất

nhưng bạn có thể chấp nhận

rằng bạn có cảm thấy vậy và tiêu diệt nguyên nhân của nó

Bạn có thể tự kiểm tra xem mình tập trung vào cái gì

và xác nhận rằng bạn có đang chú ý đến những thứ tiêu cực

Liệu mối quan hệ với đồng nghiệp này có thực sự xấu

hay nó chỉ là trung tính hay thậm chí là tích cực?

Nội dung thực sự của cuộc trò chuyện đó là gì?

Người kia đã nói những gì?

Và họ đã nói gì tệ,

hay là do bạn tự cho rằng họ nói tệ?

Có thể đối phương không thực sự phản ứng một cách tiêu cực

mà chỉ là đang vội vã

Và cả quan điểm của bạn về thế giới

Bạn có đang nghĩ xấu về ý định của người khác?

Có phải ngay khi tham gia vào 1 tình huống xã hội

bạn đã quyết định sẵn kết quả của nó?

Bạn có tự cho rằng mọi người không thích bạn?

Bạn có đang tránh việc bị tổn thương và không dám

cởi mở?

Nếu vậy, bạn có thể cho người khác cơ hội không?

Bạn có thể ngừng tự cho rằng

người khác đang bỏ mặc bạn?

Bạn có thể trở nên cởi mở hơn không?

Và cuối cùng là hành vi của bạn

Bạn có đang tránh né cơ hội để gần gũi với mọi người?

Bạn có đang biện minh để từ chối những lời mời?

Hay bạn đang chủ động xa lánh người khác để bảo vệ mình?

Bạn có đang hành động như thể đang bị tấn công?

Bạn có đang thực sự tìm kiếm các mối quan hệ hay bạn

đã thoả mãn với hoàn cảnh hiện tại?

Tất nhiên, mỗi người đều có hoàn cảnh khác nhau

và có lẽ chỉ mặc tưởng

thì vẫn chưa đủ

Nếu bạn thấy việc tự thân giải quyết vấn đề của mình là không thể,

xin hãy tìm kiếm sự trợ giúp của các chuyên gia

Đó không phải là sự yếu đuối, đó là sự can đảm

Dù chúng ta có xem sự cô đơn như là 1 vấn đề cá nhân

cần được giải quyết để bản thân được hạnh phúc,

hay là 1 vấn nạn của sức khoẻ cộng đồng

thì nó cũng rất đáng chú ý

Con người đã tạo nên 1 thế giới vô cùng kì diệu,

tuy nhiên,chưa có thứ gì trong những thứ hào nhoáng đó có

khả năng thoả mãn hay thay thế cho

nhu cầu sinh học căn bản của chúng ta về sự kết nối

Đa số động vật có được những thứ chúng cần từ môi trường xung quanh,

còn chúng ta có được những thứ mình cần từ những người khác

và chúng ta cần xây dựng thế giới này

dựa trên nguyên tắc ấy.

Hãy thử cùng nhau làm 1 thứ gì đó:

hôm nay hãy cởi mở hơn với 1 ai đó,

bất kể bạn đang thấy hơi cô đơn

hay muốn giúp ai đó có 1 ngày tươi đẹp

Có thể là trao đổi với 1 người bạn cũ,

gọi điện hỏi thăm người nhà lâu rồi không gặp,

mời 1 đồng nghiệp đi cà phê,

hay là đi đến 1 nơi mà bình thường bạn rất sợ

hoặc quá lười đi, ví như là 1 sự kiện của game Dungeons & Dragons

hoặc là 1 câu lạc bộ thể thao

Mỗi người một vẻ, bạn sẽ tự biết cái gì phù hợp với mình

Có thể kết quả sẽ không như mong đợi, nhưng cũng không sao đâu

Bạn không cần hi vọng quá nhiều về chúng

Mục đích chính là để bản thân cởi mở hơn,

để tăng cường và làm lớn mạnh hơn những mối quan hệ của bạn

hoặc là tăng cường và làm lớn mạnh hơn những mối quan hệ của người khác

Chúng tôi muốn đề cử 2 cuốn sách (đây không phải quảng cáo được trả phí)

chúng tôi đọc khi làm video này (đây không phải quảng cáo được trả phí)

‘Emotional First Aid’ của Guy Winch

1 cuốn sách dạy cách đối đầu với sự cô đơn

mà chúng tôi thấy rất hữu ích

và thiết thực

Và

‘Loneliness: Human Nature and the Need for Social Connection

của John Cacioppo và William Patrick

Nó là 1 khám phá khoa học rất đầy đủ và dễ hiểu

về việc tại sao chúng ta lại thấy cô đơn trên phương diện

sinh học, cách mà sự cô đơn lây lan,

và cách để thoát khỏi nó.

Links cho 2 cuốn sách ở dưới phần mô tả.